ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

19 Οκτωβρίου, 2004

[ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ/στής]

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 146 28 ΚΑΙ 29 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

ΛΕΛΛΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ,

ν.

ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΠΡΟΣΟΔΩΝ,

Ι. Λοϊζίδου, για τον Αιτητή.

Δ. Κούσιου, για τους Καθ΄ων η Αίτηση.

Π. ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ.: Με την προσφυγή ο αιτητής ζητά την ακύρωση της απόφασης του Διευθυντή του Τμήματος Εσωτερικών Προσόδων με την οποία του επιβλήθηκε φόρος κεφαλαιουχικών κερδών ποσού £11.564,80 για το κέρδος που πραγματοποίησε από την πώληση δύο ακινήτων στο Στρόβολο.

Στις 31.12.83 ο αιτητής πώλησε δύο ακίνητά του στο Στρόβολο. Στη δήλωση διάθεσης που υπέβαλε στον καθ΄ου η αίτηση καθόρισε την αγοραία αξία των ακινήτων στις 27.6.78 στο ποσό των £112.366 και ως προϊόν διάθεσης το ποσό των £126.842. Ο φόρος κεφαλαιουχικών κερδών υπολογίστηκε σε £1.895,20, τον οποίο ο αιτητής πλήρωσε.

Στις 21.10.87 ο καθ΄ου η αίτηση προέβηκε σε αναθεώρηση της φορολογίας. Καθόρισε την αγοραία αξία των ακινήτων στις 27.6.78 σε £60.000. Ο πληρωτέος φόρος ανήλθε, αφού αφαιρέθηκε το ποσό των £1.895,20 που πληρώθηκε, σε £10.469,60.

Ο αιτητής υπέβαλε στις 22.12.87 ένσταση κατά της φορολογίας αυτής υποστηρίζοντας ότι η αγοραία αξία των επίδικων ακινήτων στις 27.6.78, η οποία λήφθηκε υπόψη είναι χαμηλή.

Ζητήθηκε από τον αιτητή, μετά από τρία και πλέον χρόνια να υποβάλει στοιχεία που να δικαιολογούσαν την ένστασή του.

Ο αιτητής υπέβαλε έκθεση εκτιμητή χωρίς να λάβει οποιαδήποτε απάντηση στην ένστασή του, άγνωστο για ποιο λόγο. Αντί αυτής έλαβε ειδοποίηση να πληρώσει το φόρο που του επιβλήθηκε.

Ζήτησε άμεση εξέταση της ένστασής του. Ακολούθησε συνάντηση λειτουργού του Τμήματος Εσωτερικών Προσόδων με εκπρόσωπο των ελεγκτών του αιτητή χωρίς να καταλήξουν σε συμφωνία.

Ο καθ΄ου η αίτηση απέστειλε στον αιτητή στις 3.12.02 ειδοποίηση επιβολής φορολογίας. Κατέληξε, αφού χρησιμοποίησε τη συγκριτική μέθοδο εκτίμησης, ότι η αγοραία αξία των επίδικων ακινήτων στις 27.6.78 ήταν £64.000. Ο πληρωτέος φόρος ανήλθε, αφού αφαιρέθηκε το ποσό £1.895,20 που πληρώθηκε, σε £9.669,60.

Η δικηγόρος του αιτητή πρόβαλε ότι η εκτίμηση της αγοραίας αξίας των επίδικων ακινήτων στις 27.6.78 έγινε από τον καθ΄ου η αίτηση χωρίς επαρκή έρευνα. Ισχυρίστηκε ότι η αγοραία αξία τους ήταν κατά τον εν λόγω χρόνο £82.000 και όχι £64.000. Στήριξε τον ισχυρισμό της αυτό στην έκθεση εκτιμητή ημερομηνίας 17.9.03, την οποία επισύναψε στη γραπτή αγόρευσή της. Το μεγαλύτερο μέρος της αγόρευσής της αναφέρεται στην ορθότητα της έκθεσης αυτής και στα λανθασμένα συμπεράσματα της εκτίμησης του καθ΄ου η αίτηση.

Η αναθεωρητική δικαιοδοσία, όπως έχει επανειλημμένα τονισθεί, έχει ως αντικείμενο τον έλεγχο της νομιμότητας της πράξης και όχι την ορθότητα της ουσιαστικής κρίσης του διοικητικού οργάνου. Το αντικείμενο της αναθεώρησης δεν είναι η διαπίστωση της ορθότητας των εκατέρωθεν εκτιμήσεων, αλλά η επάρκεια της έρευνας του καθ΄ου η αίτηση και το εύλογο της απόφασης μέσα στο πλαίσιο των εξουσιών του.

Προχώρησα να εξετάσω κατά πόσο η εκτίμηση της αγοραίας αξίας των επίδικων ακινήτων στις 27.6.78 από τον καθ΄ου η αίτηση στηρίχθηκε σε λανθασμένα ή ελλιπή στοιχεία ώστε να πλήττεται η νομιμότητα της επίδικης απόφασης.

Η συγκριτική μέθοδος αποτέλεσε τη βάση της απόφασης του καθ΄ου η αίτηση για να καθορίσει την αγοραία αξία των ακινήτων στις 27.6.78. Έχει νομολογηθεί ότι η μέθοδος αυτή εφαρμόζεται σε σχέση με ταυτόχρονες πωλήσεις συγκριτικών ακινήτων, επειδή προσφέρουν την καλύτερη μαρτυρία για την αγοραία αξία του υπό εξέταση ακινήτου.

Η εκτίμηση του καθ΄ου η αίτηση βασίστηκε στην αξία τριών ακινήτων των οποίων η πώληση έγινε σε χρόνο όχι απομακρυσμένο από την 27.6.78 ώστε να αποκαλύπτει τις διακυμάνσεις στην αξία της γης κατά τον κρίσιμο χρόνο. Δύο από τα συγκριτικά ακίνητα είχαν πωληθεί το Φεβρουάριο και τον Ιούλιο του 1978. Η πώληση του τρίτου ακινήτου έγινε ένα χρόνο προηγουμένως, το Μάρτιο του 1977. Από τα ακίνητα αυτά κατέληξε ότι οι αξίες επί της Λεωφόρου Κέννετυ για γωνιαία οικόπεδα τον Ιούνιο του 1978 ήταν £3,50 - £3,70/τ.π.

Όσα αναφέρονται στην έκθεση του εκτιμητή του αιτητή σχετικά με την αγοραία αξία των συγκριτικών ακινήτων κατά την 27.6.78 για να πλήξουν την αναφερθείσα εκτίμηση του καθ΄ου η αίτηση, δεν μπορούν να ελεγχθούν από το Δικαστήριο. Αυτό που εξετάζεται είναι η επάρκεια της έρευνας που έγινε από τον καθ΄ου η αίτηση, η οποία κρίνεται επαρκής. Δε χωρεί επέμβαση του Δικαστηρίου.

Εξέτασα στη συνέχεια παράπονο του αιτητή ότι η παρέλευση δεκαεννέα ετών από την ημέρα του καθορισμού του φόρου μέχρι την ημέρα της βεβαίωσης του είναι υπερβολική και δε δικαιολογείται από το νόμο.

Όπως προκύπτει από τα γεγονότα που τέθηκαν ανωτέρω, ο καθ΄ου η αίτηση προέβηκε σε αναθεώρηση της επιβληθείσας φορολογίας, αφού το άρθρο 14 του περί Φορολογίας Κεφαλαιουχικών Κερδών Νόμου του 1980 (Ν.52/80), όπως ίσχυε πριν τροποποιηθεί με το Ν. 135/90, του έδινε αυτή την εξουσία εντός έξι ετών από την ημερομηνία της αρχικής βεβαίωσης. Η ένσταση που υπέβαλε ο αιτητής εναντίον της φορολογίας αυτής δε φαίνεται από τα στοιχεία που είναι ενώπιον του Δικαστηρίου να εξετάστηκε από τον καθ΄ου η αίτηση, χωρίς να αναφέρεται ο λόγος. Ίσως εκ παραδρομής. Παρά την όχληση του αιτητή το 1996 για εξέταση της ένστασής του, ακολούθησε το 2002 προσπάθεια επίτευξης συμφωνίας μεταξύ των δύο πλευρών.

Το άρθρο 15 του Νόμου, όπως ίσχυε κατά το χρόνο υποβολής της ένστασης, δεν καθόριζε χρονικούς περιορισμούς στην εξέταση ενστάσεων. Αντίθετα το άρθρο 11 του τροποποιητικού νόμου 135/90 καθορίζει ότι ο Διευθυντής αποφασίζει για τις ενστάσεις που υποβάλλονται εντός δύο ετών από την ημερομηνία της υποβολής τους.

Παρόλο που η καθυστέρηση είναι καταδικαστέα, η άπρακτη παρέλευση του χρόνου δεν εξουδετερώνει τις εξουσίες του καθ΄ου η αίτηση. Πρόκειται για παράλειψη οφειλόμενης νόμιμης ενέργειας που αντιμετωπίζεται με το ένδικο μέσο της προσφυγής.

Π. Αρτέμης, Δ.

/Χ.Π.