|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2001) 4 ΑΑΔ 83
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση Αρ. 1541/99
ΕΝΩΠΙΟΝ: Γ.Κ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ.
Αναφορικά με το Άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ
:K.P. PARPAS ENTERPRISES LTD,
Αιτητών
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω του
Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών,
Καθ΄ ων η αίτηση
---------------------------
20 Φεβρουαρίου 2001
Για τους αιτητές: Σπ. Ευαγγέλου.
Για τους καθ΄ ων η αίτηση: Ε. Αντωνίου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας.
Για το ενδιαφερόμενο μέρος: Α. Δημητριάδης.
---------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Προκηρύχθηκε στις 12 Μαρτίου 1999, με δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας και στον εγχώριο τύπο, μειοδοτικός διαγωνισμός για την προμήθεια, εγκατάσταση και συντήρηση επτά ± δύο ψυκτικών φυγοκέντρων, η "Προσφορά Αρ. 28/99/ΗΜΥ". Οι συσκευές προορίζονταν για τις τράπεζες αίματος των νοσοκομείων. Τα οποία αντιμετώπιζαν πιεστικές ανάγκες. Ας σημειωθεί ότι είχε προκηρυχθεί και παλαιότερα παρόμοιος διαγωνισμός αλλά για μικρότερες συσκευές (η Προσφορά Αρ. 5/97). Ακυρώθηκε όμως γιατί εν τέλει διαπιστώθηκε πως εκείνες οι συσκευές δεν θα κάλυπταν τις ανάγκες. Παρήλθε έκτοτε πολύς χρόνος και το θέμα κατέστη επείγον.
Υποβλήθηκαν έξι προσφορές, οι οποίες ανοίχθηκαν στις 16 Απριλίου 1999 και προωθήθηκαν αμέσως για αξιολόγηση. Η συσταθείσα Επιτροπή Αξιολόγησης διαβίβασε έκθεση στις 30 Ιουλίου 1999. Η προσφορά των αιτητών K.P. Parpas Enterprises Ltd, ύψους £112.068, βρέθηκε να ήταν πλήρως εντός των όρων. Ενώ η προσφορά του ενδιαφερομένου προσώπου Medvision Ltd, η οποία ανερχόταν σε μόνο £33.276 και ήταν η χαμηλότερη, απέκλινε από τον όρο που αφορούσε τον χρόνο παράδοσης. Ο όρος διαλάμβανε παράδοση το ενωρίτερο εντός τριών μηνών (εξαιρουμένου του Αυγούστου) από την ημερομηνία αποδοχής της παραγγελίας - ("Time of delivery - Earliest possible within three months (August excluded) from the date of acceptance of order"). Στην προσφορά του ενδιαφερομένου προσώπου τίθετο χρόνος παράδοσης τεσσάρων μηνών αντί τριών.
Η πλειοψηφία των μελών της Επιτροπής Αξιολόγησης εξέφρασε την άποψη πως η απόκλιση αυτή δεν ήταν ουσιώδης "νοουμένου ότι στον χρόνο παράδοσης δεν θα παρεμβληθεί ο Αύγουστος". Γι΄ αυτό εισηγήθηκε την κατακύρωση της εν λόγω προσφοράς ως της χαμηλότερης. Ένα μέλος διαφώνησε. Θεώρησε τον όρο για το χρόνο παράδοσης ουσιώδη και τη διάσταση μεταξύ τριών και τεσσάρων μηνών σημαντική ενόψει της επείγουσας ανάγκης για απόκτηση του εξοπλισμού. Παρατήρησε δε πως "σε άλλες παρόμοιες περιπτώσεις οι προσφορές με παρόμοια προβλήματα θεωρήθηκαν άκυρες και δεν λήφθηκαν υπόψη κατά την αξιολόγηση."
Ακολούθησε, στις 18 Αυγούστου 1999, σύντομη έκθεση της Τεχνικής Επιτροπής με αναφορά στην έκθεση της Επιτροπής Αξιολόγησης. Σημείωσε ότι η προσφορά των αιτητών πληρούσε όλους τους όρους και τις τεχνικές προδιαγραφές ενώ η προσφορά του ενδιαφερομένου προσώπου είχε απόκλιση από τον όρο που αφορούσε το χρόνο παράδοσης. Δεν εξέφρασε όμως άποψη αναφορικά με το θέμα.
Το Κεντρικό Συμβούλιο Προσφορών, αφού μελέτησε τις εκθέσεις, "αποφάσισε να καλέσει σε διαπραγμάτευση τους κ.κ. K.P. Parpas Enterprises Ltd και το θέμα να επαναφερθεί (βλ. πρακτικό συνεδρίας ημερ. 26 Αυγούστου 1999). Εν συνεχεία ζητήθηκε από τους αιτητές να δεχθούν "μείωση της τιμής τους στο επίπεδο της χαμηλότερης προσφοράς που είχε υποβληθεί", και εκείνοι επιφυλάχθηκαν να απαντήσουν αφού διαβουλευθούν με τους κατασκευαστές (βλ. πρακτικό συνεδρίας ημερ. 16 Σεπτεμβρίου 1999). Με απάντησή τους λίγες ημέρες αργότερα, οι αιτητές προέβησαν σε κάποια μείωση της τιμής αλλά όχι στο βαθμό που τους είχε ζητηθεί.
Το Συμβούλιο έλαβε τελική απόφαση σε συνεδρία ημερ. 30 Σεπτεμβρίου 1999. Στο πρακτικό της συνεδρίας γίνεται αναφορά στην προσπάθεια για διαπραγμάτευση με τους αιτητές ως "το μοναδικό εντός προδιαγραφών προσφοροδότη"· στην αποτυχία της προσπάθειας αφού η μείωση που αντιπρότειναν οι αιτητές δεν ικανοποίησε· και σε απόφαση του Συμβουλίου να ακυρώσει την Προσφορά και να επαναπροκηρύξει. Παραθέτω την κατάληξη:
"....
αποφασίστηκε η ακύρωση της προσφοράς, εφόσον οι τιμές που εξασφαλίσθηκαν από τον μοναδικό, εντός προδιαγραφών προσφοροδότη είναι ασύμφορες και με σκοπό την επαναδημοσίευση της."
Με αυτή την εξέλιξη, ο εκπρόσωπος του Τμήματος Ηλεκτρομηχανολογικών Υπηρεσίων:
"τόνισε εμφαντικά την άμεση ανάγκη προμήθειας του εν λόγω εξοπλισμού για τις ανάγκες των Νοσοκομείων εφόσον υπάρχει σοβαρό πρόβλημα στις Τράπεζες αίματος και τα Χημεία των Νοσοκομείων."
Οπότε το Συμβούλιο έκαμε απότομα στροφή. Το πρακτικό συνεχίζει ως εξής:
"Το Κεντρικό Συμβούλιο Προσφορών αφού έλαβε σοβαρά υπόψη του (α) τις πιεστικές ανάγκες των Νοσοκομείων (β) το γεγονός ότι η προσφορά της Medvision Ltd πληρούσε τα Τεχνικά Χαρακτηριστικά των προδιαγραφών όπως διεφάνει μετά από εκτεταμένη εξέταση της έκθεσης της Επιτροπής Αξιολόγησης και της έκθεσης της Τεχνικής Επιτροπής και αφού έλαβε υπόψη τις απόψεις του διαφωνούντος μέλους της Επιτροπής Αξιολόγησης, αλλά ήταν εκτός όρων προσφοράς όσον αφορούσε την περίοδο παράδοσης και εφόσον οι λόγοι για την περίοδο παράδοσης εξέλειπαν, εφόσον ο μήνας Αύγουστος που έχει τεθεί στους όρους της προσφοράς του έχει παρέλθει αποφάσισε την κατακύρωση της προσφοράς με την διαδικασία διαπραγμάτευσης αναφορικά με την περίοδο παράδοσης, στους κ.κ. Medvision Ltd....."
Οι αιτητές προσέβαλαν την απόφαση του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών με την προσφυγή αρ. 1290/99, στο πλαίσιο της οποίας αποτάθηκαν για προσωρινό διάταγμα αναστολής. Ο Γαβριηλίδης Δ. το εξέδωσε με απόφαση ημερ. 1 Νοεμβρίου 1999. Το σκεπτικό περιέχεται στο εξής απόσπασμα το οποίο έπεται της αναφοράς του συναδέλφου στο πρακτικό της 30ης Σεπτεμβρίου 1999:
"Κατά την κρίση μου, όλες αυτές οι ταλαντεύσεις και ανακολουθίες, όπως και οι κατ΄ οικονομίαν λύσεις, δεν μπορεί παρά να θεωρηθούν ως οφθαλμοφανείς εκφάνσεις έκδηλης παρανομίας από μέρους ενός Συμβουλίου που παραπαίει στην προσπάθειά του να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα. Εκείνο που στην πραγματικότητα αποφάσισε το Συμβούλιο, παρά την αρχική του απόφαση να ακυρώσει την προσφορά και να την επαναδημοσιεύσει, απόφαση που ποτέ δεν ανακάλεσε ρητά, ήταν να κατακυρώσει (επικαλούμενο την πάροδο του χρόνου ως θεραπευτικό παράγοντα) την προσφορά στο ενδιαφερόμενο μέρος καθ΄ ή στιγμή εξακολουθούσε να θεωρεί ότι η προσφορά αυτή, κατά τον κρίσιμο χρόνο του ανοίγματος των προσφορών, ήταν άκυρη ως εκτός ουσιώδους προδιαγραφής.
Ως εκ του περισσού θεωρώ χρήσιμο να επισημάνω ότι έκδηλη παρανομία από πλευράς Συμβουλίου προκύπτει και από ένα άλλο σημείο. Η κατακύρωση της προσφοράς στο ενδιαφερόμενο μέρος αποφασίστηκε να γίνει "με τη διαδικασία διαπραγμάτευσης αναφορικά με την περίοδο παράδοσης". Τέτοια διαδικασία δεν μπορούσε να ακολουθηθεί στη συγκεκριμένη περίπτωση αφού, σύμφωνα με το άρθρο 2 του περί Προσφορών του Δημοσίου Νόμου του 1997 (Νόμος 102(Ι)/97, όπως τροποποιήθηκε:-
"'
διαδικασία με διαπραγμάτευση' σημαίνει διαδικασία που οδηγεί στην κατακύρωση Σύμβασης Δημοσίου κατά την οποία το δημόσιο απευθύνεται κατά καθορισμένο τρόπο σε πιθανούς προμηθευτές ή εργολάβους της επιλογής του και διαπραγματεύεται τους όρους της Σύμβασης Δημοσίου με έναν ή περισσότερους από αυτούς χωρίς δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού."Στη συγκεκριμένη περίπτωση δημοσιεύθηκε προκήρυξη διαγωνισμού στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας της 12/3/1999 και στον εγχώριο Τύπο."
Ο Γενικός Εισαγγελέας με επιστολή ημερ. 12 Νοεμβρίου 1999 εισηγήθηκε στο Συμβούλιο ανάκληση της απόφασης ημερ. 30 Σεπτεμβρίου 1999 ενόψει του ότι "το πρακτικό του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών, ημερ. 30 Σεπτεμβρίου 1999, περιέχει τρεις διαφορετικές αποφάσεις οι οποίες δεν συνάδουν μεταξύ τους" όπως και ενόψει "του περιεχομένου της απόφασης του Δικαστηρίου με ημερομηνία 1 Νοεμβρίου 1999 με βάση την οποία έχει εκδοθεί απαγορευτικό διάταγμα με το οποίο εμποδίζεται η υπογραφή των συμβολαίων από την εταιρεία Medvision Ltd ...."
Το Συμβούλιο συνήλθε στις 18 Νοεμβρίου 1999 και αποφάσισε την ανάκληση "μετά από εκτενή συζήτηση και έντονο προβληματισμό", καθώς αναφέρεται στο σχετικό πρακτικό. Αδυνατώ πάντως να αντιληφθώ τον προβληματισμό για την ανάκληση ύστερα από τα όσα υπέδειξε η δικαστική απόφαση και, σε μικρότερο βαθμό, η επιστολή του Γενικού Εισαγγελέα.
Ακολούθησε στις 25 Νοεμβρίου 1999 επανεξέταση της περίπτωσης. Στο πρακτικό της συνεδρίας σημειώνεται πρώτα ότι μελετήθηκαν τα έγγραφα που περιέχουν την έκθεση της πλειοψηφίας της Επιτροπής Αξιολόγησης, την άποψη του διαφωνήσαντος μέλους και την έκθεση της Τεχνικής Επιτροπής. Ακολουθούν στο πρακτικό τα εξής, ως το σκεπτικό της νέας απόφασης:
"Το Κεντρικό Συμβούλιο Προσφορών αφού έλαβε σοβαρά υπόψη το περιεχόμενο των πιο πάνω εγγράφων κατακύρωσε την προσφορά, σύμφωνα με τις εισηγήσεις του Τμήματος όσο και της Τεχνικής Επιτροπής Προσφορών στο χαμηλότερο προσφοροδότη, εταιρεία MEDVISION LTD."
Έπειτα αναφέρεται ότι ενόψει των αναγκών χρειαζόταν να αγοραστεί ο μέγιστος αριθμός συσκευών, που ήταν εννέα. Τέλος, καθορίζεται χρόνος παράδοσης τεσσάρων μηνών αντί τριών που διαλάμβανε ο σχετικός όρος.
Η εν λόγω απόφαση του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών ημερ. 25 Νοεμβρίου 1999, η προσβαλλόμενη με την παρούσα προσφυγή, στερείται αιτιολογίας, ειδικότερα με αναφορά στο πώς το Συμβούλιο μετέβαλε τη θέση ότι η προσφορά των αιτητών ήταν η μόνη εντός προδιαγραφών. Μια θέση προδήλως ορθή από την οποία εν προκειμένω δεν ήταν ευλόγως εφικτή η υπαναχώρηση. Συνάμα, με τη γενικότητα που αυτή τη φορά το Συμβούλιο επέλεξε να εκφραστεί, προφανώς για να αποφύγει κινδύνους, η απόφαση προβάλλει αυθαίρετη. Και κάτι ακόμα περισσότερο. Μοιάζει να αποτελεί εμπαιγμό. Το πράγμα μιλά από μόνο του και δεν χρειάζεται επεξήγηση.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται βάσει του Άρθρου 146.4(β) του Συντάγματος.
Γ.Κ. Νικολάου,
Δ.
/ΕΘ