|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
(2000) 4 ΑΑΔ 1002
9 Οκτωβρίου, 2000
[ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΑΡΧΗ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ ΚΥΠΡΟΥ,
Αιτήτρια,
v.
ΔΗΜΟΥ ΜΕΣΑ ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 922/1999)
Δήμοι ― Επαγγελματική άδεια ― Δικαιώματα ― Η υποχρέωση της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου για καταβολή δικαιωμάτων επαγγελματικής άδειας όπως ρυθμίζεται στα Άρθρα 104(1), 105(1) του περί Δήμων Νόμου Αρ. 111/85 (ως τροποποιήθηκε) σε συνδυασμό με την παράγραφο 1(ε)(ii) του Τρίτου Πίνακα του Νόμου ― Ερμηνεία ― Η επιβολή στην Α.Η.Κ. υποχρέωσης καταβολής δικαιωμάτων από το Δήμο Μέσα Γειτονιάς κρίθηκε άκυρη ― Περιστάσεις.
Η αιτήτρια Αρχή προσέβαλε την απόφαση του καθ'ου η αίτηση Δήμου, να της επιβάλει ποσό ΛΚ3.000, ως ετήσιο δικαίωμα για επαγγελματική άδεια για το έτος 1999.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
Ο Δήμος ορθά θεώρησε ότι η περίπτωση της Α.Η.Κ. ρυθμιζόταν από την παράγραφο 1(ε)(ii) του Τρίτου Πίνακα του περί Δήμων Νόμου 111/85. Η βασική πρόνοια για την υποχρέωση άδειας περιέχεται βέβαια στο Άρθρο 104(1) του Νόμου. Αλλά και η παράγραφος 1(ε)(ii) του Τρίτου Πίνακα, επίσης αποτελεί μέρος του Νόμου. Και ενώ γενικά ο Πίνακας θέτει τα διάφορα επίπεδα του χρηματικού ύψους των δικαιωμάτων με δεδομένη την υποχρέωση, εντούτοις για την περίπτωση, μεταξύ άλλων, της Α.Η.Κ., προστίθεται πρόνοια η οποία προδήλως αφορά στην ίδια την ύπαρξη της υποχρέωσης. Πρόκειται για την πρόνοια ότι η Α.Η.Κ. - που λειτουργεί παγκύπρια - έχει υποχρέωση για άδεια επαγγέλματος στην έδρα της και σε κάθε άλλη πόλη όπου διατηρεί γραφείο. Αυτή η πρόνοια θέτει εξαντλητικά τις περιστάσεις υποχρέωσης της Α.Η.Κ. Οι οποίες βέβαια δεν συνέτρεχαν - κι αυτό δεν αμφισβητήθηκε - στην υπό εξέταση περίπτωση. Κατά συνέπεια η προσβαλλόμενη απόφαση εστερείτο νομικού ερείσματος.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Προσφυγή.
Προσφυγή από την αιτήτρια κατά της επιβολής ετήσιου δικαιώματος για επαγγελματική άδεια για το έτος 1999 του ποσού των £3.000.
Χρ. Ραγουζαίου για Γ. Κακογιάννης, για την Αιτήτρια.
Χ. Αρτέμης για Π. Αναστασιάδης, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ.: Η αιτήτρια, Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου (Α.Η.Κ. στα επόμενα), προσβάλλει την απόφαση του Δήμου Μέσα Γειτονιάς, ημερ. 22 Ιανουαρίου 1999, με την οποία της επιβλήθηκε ποσό £3.000 ως ετήσιο δικαίωμα για επαγγελματική άδεια σε σχέση με το έτος 1999. Η απόφαση κοινοποιήθηκε ταχυδρομικώς με ειδοποίηση άνευ ημερομηνίας η οποία, σύμφωνα με ό,τι τέθηκε ενώπιον μου, λήφθηκε κατά ή περί την 21 Ιουνίου 1999.
Αποτελεί κοινό έδαφος ότι η Α.Η.Κ. διατηρεί εντός των δημοτικών ορίων της Μέσα Γειτονιάς 33 υποσταθμούς διανομής ηλεκτρικού ρεύματος. Καθώς εξήγησε η Α.Η.Κ., οι υποσταθμοί, οι οποίοι βρίσκονται είτε σε πολυκατοικίες και άλλα κτίρια είτε στους πέριξ αυτών χώρους είτε σε μικρά τεμάχια γης που αγοράστηκαν ειδικά για το σκοπό αυτό, περιέχουν μόνο μηχανήματα όπως μετασχηματιστές και διακόπτες, δεν διαθέτουν επίπλωση, δεν υδροδοτούνται, δεν έχουν αποχετεύσεις και το δάπεδο τους είναι επιστρωμένο με χαλίκι. Η Α.Η.Κ. επίσης εξήγησε ότι οι υποσταθμοί δεν παράγουν ενέργεια, δεν είναι επανδρωμένοι, είναι κλειδωμένοι και πρόσβαση έχουν μόνο εξουσιοδοτημένα άτομα τα οποία τους επισκέπτονται για εγκατάσταση μηχανημάτων, έλεγχο, συντήρηση, συνδέσεις καλωδίων, βλάβες στο δίκτυο και καθαρισμό του χώρου. Σύμφωνα δε με την Α.Η.Κ., οι επισκέψεις, ανάλογα με το σκοπό, μπορεί να είναι ολιγόλεπτες ή για μερικές ώρες, όχι για ημέρες και πάντως όχι για δεκαπέντε ή πλέον ημέρες που προέβαλε ο Δήμος. Η θέση του οποίου, ως προς τα δεδομένα της περίπτωσης τόσο σε σχέση με τους υποσταθμούς όσο και ευρύτερα, περιέχεται στο εξής απόσπασμα της γραπτής αγόρευσης του συνηγόρου του:
"Η παρουσία των Αιτητών μέσα στα δημοτικά όρια του Δήμου Μέσα Γειτονιάς είναι πολύμορφη. Έχομε κατ' αρχήν τους 33 υποσταθμούς της ΑΗΚ που βρίσκονται εντός των Δημοτικών ορίων του Δήμου Μέσα Γειτονιάς μέσω των οποίων οι Αιτητές διεξάγουν την εργασία και/ή επιχείρηση τους δηλ. μέσω των οποίων γινόταν και συνεχίζει να γίνεται η διανομή του ηλεκτρικού ρεύματος μέσα στον Δήμο Μέσα Γειτονιάς. Αυτοί είναι παραδεκτοί από τους Αιτητές (σελ. 5 και Παράρτημα 2 της αγόρευσης τους). Ανεξάρτητα από το τι επακριβώς κάνουν οι υποσταθμοί και αν είναι ή όχι επανδρωμένοι, γεγονός παραμένει ότι αυτοί αποτελούν μόνιμο τόπο της εργασίας που διεξάγουν οι Αιτητές όπως απαιτείται από την υποπαράγραφο (β) της επιφύλαξης του εδαφίου 1 του άρθρου 104 του Περί Δήμων Νόμου. Συνεπώς συντρέχουν οι προϋποθέσεις υποχρέωσης εξασφάλισης άδειας και/ή πληρωμής του σχετικού δικαιώματος, έστω και αν έχουν πάρη άδεια και/ή πληρώση δικαίωμα σε άλλους Δήμους. Άλλη σταθερή και μόνιμη παρουσία των Αιτητών εντός των Δημοτικών ορίων του Δήμου Μέσα Γειτονιάς είναι οι πάσσαλοι και οι καλωδιώσεις/συρματώσεις μέσω των οποίων ηλεκτροδοτούνται ιδιωτικοί και δημόσιοι χώροι (δρόμοι, πλατείες κλπ) εντός των δημοτικών ορίων των Καθ' ων η Αίτηση. Τέλος και επιπρόσθετα των πιο πάνω και διαζευτικά έχομε την μετάβαση εντός των Δημοτικών ορίων των Καθ' ων η Αίτηση, υπαλλήλων και εργατών της ΑΗΚ. Δεν είναι δεκτά αυτά που λέγουν οι Αιτητές περί ολιγόλεπτων επισκέψεων των υπαλλήλων και εργατών της ΑΗΚ ούτε και έχει σημασία αν επισκέπτονται αυτοί τους υποσταθμούς και τι ακριβώς κάνουν εκεί. Γεγονός παραμένει ότι οι πιο πάνω υπάλληλοι και εργάτες μέσα στα δημοτικά όρια του Δήμου Μέσα Γειτονιάς κατά το 1999 και για περίοδο υπερβαίνουσαν τις 15 ημέρες άσκησαν εργασία ή επιχείρηση. (Αν το Δικαστήριο κρίνει αναγκαίο να προσκομισθή περί του σημείου αυτού μαρτυρία)."
Οι διαφορές μεταξύ Α.Η.Κ. και Δήμου αναφορικά με τα δεδομένα της δραστηριότητας των πρώτων στη Μέσα Γειτονιά, όπως και άλλες συναφείς οι οποίες προκύπτουν από την αντίστοιχη αντίκρυση της δραστηριότητας της Α.Η.Κ., απασχόλησαν προκειμένου να διακριβωθεί το κατά πόσο η Α.Η.Κ. υπέχει εν προκειμένω υποχρέωση βάσει των σχετικών προνοιών του περί Δήμων Νόμου, (Ν. 111/85 όπως τροποποιήθηκε), για επαγγελματική άδεια από το Δήμο Μέσα Γειτονιάς. Προβλέπεται στο άρθρο 104(1) ότι:
"104.- (1) Πρόσωπον ασκούν επί κέρδει, εντός οιωνδήποτε δημοτικών ορίων, οιανδήποτε επιχείρησιν, επιτήδευμα, εργασίαν ή επάγγελμα λαμβάνει προς τούτο άδειαν συμφώνως προς τας διατάξεις του παρόντος Νόμου:
Νοείται ότι -
(α) ουδέν πρόσωπον απαιτείται να λαμβάνη πέραν της μιας αδείας εντός των αυτών δημοτικών ορίων κατά την διάρκειαν οιασδήποτε περιόδου·
(β) οιονδήποτε πρόσωπον λαβόν άδειαν εντός οιωνδήποτε δημοτικών ορίων δεν υποχρεούται να λαμβάνη άλλην άδειαν εντός οιωνδήποτε άλλων δημοτικών ορίων εκτός εάν έχη μόνιμον τόπον εργασίας εντός αυτών ή παραμένη εντός αυτών διά σκοπούς διεξαγωγής της επιχειρήσεως, επιτηδεύματος, εργασίας ή του επαγγέλματος αυτού καθ' οιονδήποτε χρόνον διά περίοδον υπερβαίνουσαν τας δεκαπέντε ημέρας·
(γ) υπάλληλοι και εργάται υπηρετούντες εις την δημοσίαν υπηρεσίαν ή τας δυνάμεις του στρατού της Δημοκρατίας, οι οποίοι λαμβάνουν ετήσιον μισθόν, δεν απαιτείται να εξασφαλίσουν τοιαύτην άδειαν αλλά καταβάλλουν τα καθοριζόμενα δικαιώματα."
Όπου απαιτείται επαγγελματική άδεια, τα δικαιώματα τα οποία επιβάλλονται ανέρχονται μέχρι τα όρια που εκτίθενται στον Τρίτο Πίνακα του Νόμου. Σύμφωνα με το άρθρο 105(1):
".... το συμβούλιον καθορίζει τα δικαιώματα τα καταβλητέα διά την έκδοσιν της τοιαύτης αδείας τα οποία δεν υπερβαίνουν τα οικεία δικαιώματα τα εκτιθέμενα εις τον Τρίτον Πίνακα:
......................................................................................................"
Στον Τρίτο Πίνακα γίνεται πρόνοια για: (α) μισθωτούς, βάσει κλίμακας απολαβών· (β) βιοτέχνες εργαζομένους δι' ίδιον λογαριασμόν· (γ) επαγγελματίες ασκούντες ελευθέριον επάγγελμα· (δ) εταιρείες περιορισμένης ευθύνης που ασκούν ασφαλιστικές, ατμοπλοϊκές, αεροπορικές ή τραπεζικές εργασίες όπως και οργανισμούς χρηματοδότησης· (ε) άλλες εταιρείες περιορισμένης ευθύνης ήτοι, (i) ιδιωτικές με αναφορά στο ύψος του εκδοθέντος μετοχικού κεφαλαίου· και (ii) δημόσιες, με τις οποίες ορίζεται η συνταύτιση μεταξύ άλλων και της Α.Η.Κ. και η υποχρέωση για επαγγελματική άδεια τόσο στην έδρα της όσο και στις άλλες πόλεις όπου διατηρεί γραφεία· (στ) ομόρρυθμες και ετερόρρυθμες εταιρείες βάσει του αριθμού των υπαλλήλων τους· (ζ) υπεράκτιες εταιρείες· (η) συνεργατικά ιδρύματα· και (θ) άλλα φυσικά ή νομικά πρόσωπα "μη εμπίπτοντα εις οιανδήποντε των ως άνω κατηγοριών".
Παραθέτω αυτούσια την παράγραφο 1(ε)(ii) η σημασία της οποίας αποβαίνει εν προκειμένω κρίσιμη.
"(ii) Δημόσιαι Εταιρείαι: είτε ημεδαπαί είτε αλλοδαπαί
είτε ελεγχόμεναι υπό αλλοδαπών είτε όχι ................... £3.000
Διά τους σκοπούς του παρόντος Πίνακος η Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, η Αρχή Τηλεπικοινωνιών Κύπρου, η Επιτροπή Σιτηρών, η Αρχή Λιμένων Κύπρου και τα Συμβούλια Υδατοπρομηθείας εν τη έδρα των και έκαστον των εις τας άλλας πόλεις γραφείων αυτών θα θεωρώνται και ταξινομώνται ως δημόσιαι εταιρείαι περιωρισμένης ευθύνης."
Είναι προφανές ότι ο Δήμος θεώρησε πως η περίπτωση της Α.Η.Κ. εμπίπτει στην κατηγορία της παραγράφου 1(ε)(ii) του Τρίτου Πίνακα, για την οποία προβλέπεται ετήσιο δικαίωμα μη υπερβαίνον τις £3.000· και το καθόρισε στο ανώτατο όριο των £3.000. Η μόνη άλλη κατηγορία στην οποία θα μπορούσε να ενταχθεί η Α.Η.Κ., αν η περίπτωση της δεν ρυθμιζόταν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο από την παράγραφο 1(ε)(ii), θα ήταν η κατηγορία της παραγράφου 1(θ) σε σχέση όμως με την οποία τα δικαιώματα δεν υπερέβαιναν τις £500 και επομένως δεν μπορεί να ήταν αυτήν που ο Δήμος είχε υπόψη ως την κατάλληλη.
Παρότι όμως ο Δήμος ενέταξε την περίπτωση στην παράγραφο 1(ε)(ii), ο συνήγορος του Δήμου υπέβαλε ότι η σχετική, σε αυτή την παράγραφο, πρόνοια αφορούσε μόνο την ταξινόμηση για σκοπούς κλίμακας και ότι προέκυπτε από το άρθρο 104(1), που όριζε τις προϋποθέσεις, πως η Α.Η.Κ. χρειαζόταν άδεια για τη δραστηριότητα της στη Μέσα Γειτονιά.
Μου φαίνεται πως ο Δήμος ορθά ήταν που θεώρησε ότι η περίπτωση της Α.Η.Κ. ρυθμιζόταν από την παράγραφο 1(ε)(ii). Η βασική πρόνοια για την υποχρέωση άδειας περιέχεται βέβαια στο άρθρο 104(1). Αλλά και η παράγραφος 1(ε)(ii) του Τρίτου Πίνακα, επίσης αποτελεί μέρος του Νόμου. Και ενώ γενικά ο Πίνακας θέτει τα διάφορα επίπεδα του χρηματικού ύψους των δικαιωμάτων με δεδομένη την υποχρέωση, εντούτοις για την περίπτωση, μεταξύ άλλων, της Α.Η.Κ., προστίθεται πρόνοια η οποία κατά την άποψη μου, προδήλως αφορά στην ίδια την ύπαρξη της υποχρέωσης. Πρόκειται για την πρόνοια ότι η Α.Η.Κ. - που λειτουργεί παγκύπρια - έχει υποχρέωση για άδεια επαγγέλματος στην έδρα της και σε κάθε άλλη πόλη όπου διατηρεί γραφείο. Αυτή η πρόνοια θέτει εξαντλητικά τις περιστάσεις υποχρέωσης της Α.Η.Κ. Οι οποίες βέβαια δεν συνέτρεχαν - κι αυτό δεν αμφισβητήθηκε - στην υπό εξέταση περίπτωση. Καταλήγω λοιπόν ότι η προσβαλλόμενη απόφαση εστερείτο νομικού ερείσματος. Η κατάληξη αυτή καθιστά αχρείαστη την εξέταση οποιουδήποτε άλλου από τα τεθέντα ζητήματα.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται βάσει του Άρθρου 146.4(β) του Συντάγματος.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.