ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση Αρ. 971/99
ΕΝΩΠΙΟΝ: ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗ, Δ.
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
Touloupos and Karseras Properties
and Developers Ltd από Πάφο
Αιτητές
και
Εφόρου Φόρου Εισοδήματος
Καθ΄ου η Αίτηση
--------------
17 Οκτωβρίου 2000
Για τους Αιτητές: κ. Χ. Αρτέμης για κ. Ε. Κορακίδη.
Για τους Καθ΄ων η Αίτηση: κα Δ. Κούσιου, δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα.
---------------
A Π Ο Φ Α Σ Η
Η Αιτήτρια Εταιρεία (η Εταιρεία) ζητά ακύρωση απόφασης του Εφόρου Φόρου Εισοδήματος (ο Έφορος) ημερομηνίας 14.5.1999 με την οποία απέρριψε ένσταση της κατά της Φορολογίας Φόρου Εισοδήματος (και ακόλουθα των φορολογιών Έκτακτης Αμυντικής Εισφοράς και Έκτακτης Προσφυγικής Εισφοράς) για το φορολογικό έτος 1992 και επέβαλε τελικές φορολογίες, ανάλογα τροποποιώντας τους υποβληθέντες λογαριασμούς της Εταιρείας.
Η Εταιρεία είχε υποβάλει τους λογαριασμούς της μαζί με Δήλωση Εισοδήματος για το 1992 στις 15.12.1997. Ακόλουθα, ο Έφορος, προβαίνοντας σε τροποποίηση των λογαριασμών που έκρινε δέουσα, απέστειλε ανάλογες πρόσθετες φορολογίες καθώς και επιστολή με την οποία πληροφορούσε την Εταιρεία για τις τροποποιήσεις που είχε κάνει στους λογαριασμούς. Η Εταιρεία υπέβαλε ένσταση η οποία εξετάσθηκε και απορρίφθηκε από τον Έφορο, καταλήγοντας συγχρόνως στην αποστολή των τελικών φορολογιών.
Οι τροποποιήσεις λογαριασμών ανάγοντο στη διαπίστωση ότι ένα οικόπεδο, που η Εταιρεία υποστήριζε ότι είχε πωληθεί στην εταιρεία Photos Karseras Manhattan Properties & Developers & Investments Ltd στην τιμή κτήσης του από την Εταιρεία (£26.000), στην πραγματικότητα
επωλήθη στον κ. Φώτο Καρσερά, κατά 49% ιδιοκτήτη του μετοχικού κεφαλαίου της Εταιρείας μέχρι 3.3.1992 που εκχωρήθηκε σε αυτόν το οικόπεδο, και ότι η αγοραία αξία του στις 3.3.1992 ήταν όχι η συμφωνηθείσα τιμή των £26.000 (που ήταν η ίδια με την τιμή κτήσης του) αλλά £66.000, με αποτέλεσμα η Εταιρεία να εθεωρείτο ότι είχε νοητό κέρδος £40.000 από την πράξη αυτή. Η ιδιοκτησία από τον κ. Καρσερά του 49% των μετοχών της Εταιρείας μέχρι 3.3.1992 που του εκχωρήθηκε το οικόπεδο, σε συνάρτηση με την εκτίμηση της αξίας του στις 3.3.1992 ως κατά £40.000 μεγαλύτερη του τιμήματος κτήσης και πώλησης του, οδήγησαν τον Έφορο στην κατάληξη ότι δεν επρόκειτο για γνήσια αλλά για εικονική πράξη και ουσιαστικά για πράξη εκχώρησης του οικοπέδου προς τον κ. Καρσερά σε τιμή κάτω της αξίας του προς το σκοπό μείωσης του πληρωτέου φόρου. Παραθέτω αυτούσια την επιστολή του Εφόρου της 14.5.1999 που αποτελεί και το αντικείμενο της προσφυγής:"Αναφέρομαι στην ένσταση που υποβάλατε μέσω των ελεγκτών σας εναντίον των φορολογιών Φόρου Εισοδήματος, Έκτακτης Αμυντικής Εισφοράς και Έκτακτης Προσφυγικής Εισφοράς για το έτος 1992, σας πληροφορώ ότι αφού εξέτασα την ένσταση σας έχω αποφασίσει τις φορολογίες σας για το έτος 1992 όπως πιο κάτω.
1992
£
Κέρδος όπως ο προσδιορισμός
26.902- Περιορισμός τόκων σε χρεωστικό υπόλοιπο
με συγγενική εταιρεία το οποίο δεν
αμφισβητείται 1.090
- Κέρδος από την εκχώρηση του οικοπέδου
με αρ. εγγραφής 544 τεμάχιο 557 στο
Φώτο Καρσερά με βάση την εκτιμημένη αξία
του οικοπέδου κατά την ημερομηνία της
εκχώρησης 3.3.92 40.000
---------
Μείον
: Επιπρόσθετη Έκτακτη ΠροσφυγικήΕισφορά 67.992
Φορολογητέο Εισόδημα (3.244)
---------
64.748
_____
Η απόφαση μου στηρίζεται στους πιο κάτω λόγους:
α) Η πράξη της εκχώρησης του κτήματος από την Εταιρεία Touloupos Karseras Properties & Developers Ltd στο Φώτο Καρσερά στις 3.3.92, στην ίδια τιμή στην οποία αγοράστηκε είναι πράξη μεταξύ συγγενικών προσώπων που δεν βασίστηκε σε εμπορικά κριτήρια αφού η αξία του κτήματος κατά την ημερομηνία εκχώρησης ήταν πολύ μεγαλύτερη και σκοπό είχε τη μείωση του αντικειμένου του φόρου. Με βάση το άρθρο 33(1) του Περί Βεβαιώσεως και Εισπράξεως Φόρων Νόμου η πράξη αυτή δεν είναι γνήσια και η εταιρεία φορολογείται με το ορθό κέρδος που προκύπτει από την πράξη αυτή, δηλαδή τη διαφορά μεταξύ της αγοραίας αξίας του κτήματος κατά την ημέρα της εκχώρησης και του κόστους απόκτησης.
β) Ο ισχυρισμός σας ότι η πώληση έγινε στην εταιρεία Photos Karseras Manhattan Properties and Developers Ltd είναι ανακριβής. Όπως φαίνεται στους λογαριασμούς του έτους 1992 έγινε εκχώρηση του κτήματος στον Φώτο Καρσερά από την εταιρεία στις 3.3.1992. Όπως επίσης φαίνεται από τους λογαριασμούς του 1992 το κτήμα απαλείφθηκε από τους λογαριασμούς της εταιρείας. Η νέα εκχώρηση του κτήματος στην εταιρεία Photos Karseras Manhattan Properties and Developers Ltd που έγινε στις 13.4.1993 σε αντικατάσταση της αρχικής εκχώρησης που έγινε ένα χρόνο προηγουμένως, δεν αλλοιώνει τη φύση της αρχικής δοσοληψίας μεταξύ της εταιρείας και του μετόχου/διευθυντή της.
γ) Ο ισχυρισμός σας ότι κατά την ημερομηνία της δοσοληψίας ο Φώτος Καρσεράς δεν ήταν μέτοχος της εταιρείας και δεν είχε σχέση με την εταιρεία είναι ανακριβής.
Με βάση τους λογαριασμούς της εταιρείας το κτήμα εκχωρήθηκε στον Φώτο Καρσερά στις 3.3.92. Με βάση τη συμφωνία πώλησης των μετοχών του Φώτου Καρσερά στην εταιρεία Touloupos & Karseras Properties & Developers Ltd, η μεταβίβαση των μετοχών θα γινόταν στις 3.3.92 συνεπώς η σχέση μεταξύ του Φώτου Καρσερά ως μετόχου της εταιρείας και της εταιρείας υφίστατο κατά την 3.3.92.
δ) Η αγοραία αξία του κτήματος, κατά την ημέρα της διάθεσης του από την εταιρεία στις 3.3.92 καθορίστηκε από το αρμόδιο τμήμα του γραφείου μας σε £66.000. Ο καθορισμός της αξίας έγινε με βάση συγκριτικές πωλήσεις οικοπέδων που βρίσκονται δίπλα από το οικόπεδο που εκχωρήθηκε στον μέτοχο σας και συγκεκριμένα στα οικόπεδα με αριθμό τεμαχίου 540 και 543 που πωλήθηκαν στις 6.8.1991 και 8.8.91 αντίστοιχα.
Εσωκλείω τελικές φορολογίες Φόρου Εισοδήματος, Έκτακτης Εισφοράς για τους πρόσφυγες και Έκτακτης Αμυντικής Εισφοράς για το έτος 1992."
Παραθέτω επίσης αυτούσιους τους λόγους της ένστασης της Εταιρείας η οποία απερρίφθη από τον Έφορο:
"1. Η πώληση έγινε στην εταιρεία Photos Karseras Μanhattan Properties & Developers & Investments Ltd με Α.Φ.Τ. 12048439U που απασχολείται με ανάπτυξη και εμπορία γης.
2. Η εταιρεία Photos Karseras Manhattan Properties & Developers & Investments Ltd δεν είναι μέτοχος και καμία σχέση δεν έχει με την εταιρεία Touloupos & Karseras Prop
3. Ο Φώτος Καρσεράς δεν είναι μέτοχος στην εταιρεία αφού έχει πωλήσει τις μετοχές του στις 27.2.92 στην εταιρεία Νεόφυτος Ιωάννου Τούλουπος Κτηματικές Επιχειρήσεις Λτδ έναντι του ποσού των ΛΚ24.500.
4. Όσον αφορά το τίμημα πώλησης του οικοπέδου αρ. 1 αυτή είναι η ίδια με τα άλλα οικόπεδα που πωλήθηκαν τον Αύγουστο του 1991 και οι λόγοι για τους οποίους πωλήθηκαν αναφέρονται στην επιστολή μας ημερομηνίας 25.6.1997 και έχουν ζητηθεί με το γραφείο φόρου εισοδήματος (Κο Χριστοφίδη) και
έχουν γίνει αποδεκτοί."
Τρεις είναι οι λόγοι που συζητούνται στην αγόρευση του ευπαιδεύτου συνηγόρου για την Εταιρεία ως λόγοι ακύρωσης της απόφασης. Ο πρώτος είναι ότι η απόφαση λήφθηκε υπό πλάνη περί τα πράγματα που απέληγε και σε έλλειψη δέουσας έρευνας. Η συγκεκριμένη εισήγηση είναι, ως προς το ένα σκέλος της, ότι ο Έφορος πεπλανημένα θεώρησε ότι υπήρξε εκχώρηση του οικοπέδου στον κ. Καρσερά και όχι στην εταιρεία Photos Karseras Manhattan Properties & Developers and Investments Ltd. Η αναφορά, λέγεται συναφώς, στους υποβληθέντες στον Έφορο λογαριασμούς της Εταιρείας για το 1992 ότι το οικόπεδο πωλήθηκε από την Εταιρεία στον κ. Καρσερά ήταν λανθασμένη από μέρους της Εταιρείας. Αυτό όμως συνιστά απλό ισχυρισμό και δεν έχει αποδειχθεί, παραμένει δε γεγονός, στο οποίο και βασίσθηκε ο Έφορος, ότι η εκχώρηση έγινε στον κ. Καρσερά στις 3.3.1992 όπως ρητά αναφέρεται στους ίδιους του λογαριασμούς που η Εταιρεία υπέβαλε στον Έφορο. Στους λογαριασμούς αναφέρεται συγκεκριμένα ότι το εν λόγω οικόπεδο πωλήθηκε στον
κ. Καρσερά στις 3.3.1992 για £26.000. Δεν ήταν τρωτή λοιπόν ή πεπλανημένη η κατάληξη του Εφόρου. Το ίδιο ισχύει για την απόρριψη της θέσης που διατύπωσε η Εταιρεία στην ένσταση της ότι το οικόπεδο πωλήθηκε όχι στον κ. Καρσερά αλλά στην εταιρεία Photos Karseras Manhattan Properties & Developers & Investments Ltd. Όπως παρατηρεί ο Έφορος στην επιστολή του, το οικόπεδο απαλείφθηκε από τους λογαριασμούς της Εταιρείας για το 1992, που επιβεβαιώνει την πώληση του στον κ. Καρσερά στις 3.3.1992, ενώ το έγγραφο εκχώρησης του στην εν λόγω εταιρεία που παρουσίασε η Εταιρεία είχε ημερομηνία 13.4.1993, ώστε να μην αλλοίωνε την αρχική δοσοληψία μεταξύ της Εταιρείας και του κ. Καρσερά. Εξ άλλου, στους ίδιους τους λογαριασμούς της εν λόγω εταιρείας το οικόπεδο φαίνεται να περιήλθε τελικά σε αυτή μέσω του τρεχούμενου λογαριασμού του κ. Καρσερά. Τα ίδια ισχύουν για την άλλη εισήγηση της Εταιρείας στην ένσταση της, ότι ο κ. Καρσεράς δεν ήταν μέτοχος της Εταιρείας στις 3.3.1992 που του εκχωρήθηκε το οικόπεδο. Όπως παρατηρεί ο Έφορος, η συμφωνία πώλησης των μετοχών του κ. Καρσερά προέβλεπε ότι η μεταβίβαση των μετοχών του θα εγίνετο στις 3.3.1992 που θα καταβάλλετο, όπως και κατεβλήθη, το υπόλοιπο του τιμήματος πώλησης τους. Εν πάση περιπτώσει δε η πώληση των μετοχών και η εκχώρηση του οικοπέδου συνδέοντο χρονικά τόσο στενά ώστε να επέτρεπαν στον Έφορο εύλογα να καταλήξει στο συμπέρασμα του, σε συνδυασμό με όλα τα άλλα δεδομένα.Το άλλο σκέλος της προκειμένης εισήγησης για πλάνη είναι ότι ο Έφορος, στον υπολογισμό της αξίας του οικοπέδου, δεν έλαβε υπ΄όψη του στοιχεία που καθιστούσαν το οικόπεδο μειονεκτικό σε σχέση με τις συγκριτικές πωλήσεις των οικοπέδων στις οποίες βασίσθηκε. Η εισήγηση αυτή όμως δεν τεκμηριώνεται καθ΄οιονδήποτε τρόπο. Ο Έφορος όχι μόνο είχε ενώπιον του όλα τα
στοιχεία και χαρακτηριστικά του οικοπέδου αλλά και προέβη σε επιτόπια εξέταση του όπως και των άλλων δύο οικοπέδων που χρησιμοποίησε ως συγκριτικά πριν προβεί στην εκτίμηση του. Μάλιστα στον υπολογισμό της αγοραίας αξίας του οικοπέδου ο Έφορος βασίσθηκε στις τιμές που τα συγκριτικά δηλώθησαν στο τιμολόγιο ότι πωλήθησαν και όχι στις αρκετά ψηλότερες τιμές που το Κτηματολόγιο τα εκτίμησε για σκοπούς δικαιωμάτων μεταβίβασης. Η εκτίμηση του ήταν έτσι συντηρητική και προς όφελος της Εταιρείας. Δεν προκύπτει πλάνη ή έλλειψη δέουσας έρευνας ούτε από αυτή την άποψη.Η δεύτερη εισήγηση του κ. Κορακίδη είναι ότι η απόφαση του Εφόρου δεν είναι επαρκώς αιτιολογημένη. Τα όσα έχουν λεχθεί πιο πάνω σε σχέση με την εισήγηση για πλάνη και έλλειψη δέουσας έρευνας καλύπτουν και την προκειμένη εισήγηση. Ο Έφορος παρέσχε πλήρη αιτιολογία της απόφασης του στην ίδια την επιστολή της 14.5.1999, αναφερόμενος όχι μόνο σε όλα τα στοιχεία στα οποία βασίσθηκε αλλά και στη σημασία τους και σε συνάρτηση προς τα εγερθέντα στην ένσταση της
Εταιρείας.Το ίδιο ισχύει και για την τρίτη εισήγηση του κ. Κορακίδη, η οποία δεν αναπτύσσεται καθόλου, ότι η απόφαση ελήφθη καθ΄υπέρβαση ή κατάχρηση εξουσίας. Η απόφαση του Εφόρου, υπό το φως των πιο πάνω, ήταν καθ΄όλα εύλογα επιτρεπτή στα πλαίσια της αρμοδιότητας του.
Η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται.
Η Αιτήτρια Εταιρεία θα καταβάλει τα έξοδα της Δημοκρατίας.
Δ. Χατζηχαμπής
Δ.
/ΚΧ"Π