|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση Αρ. 1268/99
ΕΝΩΠΙΟΝ: ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗ, Δ.
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
ΔΟΜΟΚΟΣ ΛΤΔ από τη Νήσου
Αιτητές
και
Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω
1. Υπουργικού Συμβουλίου
2. Υπουργείου Εσωτερικών
Καθ΄ων η Αίτηση
--------------
12 Οκτωβρίου 2000
Για τους Αιτητές: κ. Α.Σ. Αγγελίδης.
Για τους Καθ΄ων η Αίτηση: κ. Χρ. Ιωσηφίδης, για Γενικό Εισαγγελέα.
-----------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Η Αιτήτρια εταιρεία Δομοκός με την προσφυγή της προσβάλλει απόφαση της αρμόδιας Υπουργικής Επιτροπής ημερομηνίας 6.7.1999 με την οποία απορρίφθηκε ιεραρχική προσφυγή της εναντίον απόφασης του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως με την οποία δεν της εδόθη πολεοδομική άδεια για επέκταση υφιστάμενου λατομείου της στην Ορόκλινη.
Η αίτηση για εξασφάλιση πολεοδομικής άδειας για την επέκταση του λατομείου υπεβλήθη στις 7.4.1997 και απερρίφθη στις 5.2.1998, η δε ιεραρχική προσφυγή καταχωρήθη στις 3.3.1998. Οι λόγοι της απόρριψης ήσαν:
"(α) Η προτεινόμενη έκταση προς λατόμευση, που θα αποτελεί επέκταση υφιστάμενου λατομείου, δεν περιλαμβάνεται μέσα σε λατομική ζώνη όπου κατά κανόνα επιτρέπεται η λατομική ανόρυξη και χωροθετείται σε μη κατάλληλη τοποθεσία (ύψωμα, ορατή σε μεγάλη έκταση) με αποτέλεσμα να μην τηρούνται οι πρόνοιες των παραγράφων 1 και 2 της Πολιτικής 9(Η) της Δήλωσης Πολιτικής. Αναφέρεται ότι η εν λόγω ανάπτυξη βρίσκεται μέσα στη Ζώνη Ζ1 που είναι Ζώνη Προστασίας.
(β) Η πιο πάνω ανάπτυξη δεν διαθέτει κατάλληλη, ικανοποιητική και άνετη προσπέλαση, όπως προνοεί η παράγραφος 1(γ) της Πολιτικής 3(Α) της Δήλωσης Πολιτικής (Γενικές Πρόνοιες Πολιτικής) ούτε και τηρεί τις πρόνοιες της Εντολής 1/94 που εκδόθηκε από τον Υπουργό Εσωτερικών με βάση τις πρόνοιες του άρθρου 6 του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου.
(γ) Με την προτεινόμενη επέκταση το υφιστάμενο λατομείο θα απέχει ελάχιστα της περιοχής που έχει προταθεί από την αρμόδια Τεχνική Επιτροπή για τη δημιουργία γηπέδου γκολφ στην περιοχή Ορόκλινης.
(δ) Πρόκειται για ανάπτυξη που προτείνεται σε έκταση για την οποία είχε προηγηθεί αίτηση άλλου αιτητή η οποία απορρίφθηκε και τυχόν έγκριση της παρούσας φαίνεται να παρουσιάζει και νομικό κώλυμα.
(ε) Το γεγονός ότι δόθηκε άδεια περιορισμένης ισχύος για λατομείο σε γειτονική έκταση δεν δικαιολογεί τη συνεχή επέκταση του και την έγκριση της παρούσας αίτησης."
Σημειωτέον ότι είχε προηγηθεί και αίτηση άλλου προσώπου, του κ. Πέτρου, για χορήγηση πολεοδομικής άδειας λατομείου αναφορικά με το χώρο της αιτηθείσας από τη Δομοκός επέκτασης η οποία απορρίφθηκε, εναντίον δε της απόρριψης εκείνης είχε καταχωρηθεί ιεραρχική προσφυγή. Προς εξέταση της ιεραρχικής προσφυγής της Δομοκός, εζητήθησαν οι απόψεις του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως και του Επάρχου. Οι απόψεις του Τμήματος περιέχονται στην επιστολή του ημερομηνίας 26.2.1999. Σε αυτή το Τμήμα, αφού αναφέρεται στο ιστορικό του πράγματος και στο ότι ήδη η Δομοκός, η βασική άδεια λατόμευσης της οποίας ήδη έληξε, είχε αυθαίρετα επεκτείνει τη λατόμευση στον εν λόγω χώρο, για το οποίο και υπήρξαν καταγγελίες από κατοίκους της Ορόκλινης και από τον κ. Πέτρου, τοποθετείται ως ακολούθως, δεδομένου ότι ο εν λόγω χώρος εμπίπτει στη Ζώνη Προστασίας Ζ1, για την οποία ισχύουν οι πρόνοιες της Πολιτικής 9(Η) παρ. 1, 2, βρίσκεται σε περίοπτο ύψωμα, σχεδόν εφάπτεται του χώρου όπου προωθείται μονάδα γκολφ, και γειτνιάζει με την Οικιστική Ζώνη Η2 της Ορόκλινης.
"7. Μετά από μελέτη της προσφυγής και των λόγων που επικαλείται ο αιτητής, όπως και όλων των άλλων εγγράφων της αναφερόμενης αίτησης θεωρώ ότι η Πολεοδομική Αρχή ορθά αρνήθηκε να χορηγήσει την αιτηθείσα πολεοδομική άδεια για τους ακόλουθους λόγους:
� Η επέκταση των λατομικών εργασιών εκτός Λατομικής Ζώνης και ειδικά μέσα σε Ζώνη Προστασίας, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή δεδομένου ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις της παραγράφου 2 της Πολιτικής 9(Η) της Δήλωσης Πολιτικής (οι λατομικές εργασίες είναι εμφανώς ορατές από το δρόμο Κελλιών
• Στο αναφερόμενο τεμάχιο έχουν δοθεί μέχρι σήμερα τρεις επεκτάσεις των λατομικών δραστηριοτήτων και οι σχετικές άδειες έχουν ήδη λήξει, ενώ έχει εξαντληθεί και το υλικό λατόμευσης (ασβεστολιθικός ψαμμίτης). Οποιαδήποτε νέα επέκταση της λατομικής δραστηριότητας δεν είναι συμβατή με τα νέα δεδομένα και χαρακτηριστικά της γενικότερης ανάπτυξης της περιοχής, τα οποία η Πολεοδομική Αρχή έχει υποχρέωση να συνυπολογίζει.
• Το περιβάλλον στο τεμάχιο της προταθείσας ανάπτυξης και στην εγγύς περιοχή έχει καταπονηθεί για πολλά χρόνια και σε σημαντικό βαθμό. Η Πολεοδομική Αρχή θεωρεί ότι δεν μπορεί να εξουσιοδοτήσει τη συνέχιση και εντατικοποίηση της καταπόνησης με τη χορήγηση άδειας για επέκταση των λατομικών εργασιών. Σημειώνεται ότι για ανάλογους λόγους η Πολεοδομική Αρχή έχει αρνηθεί τη χορήγηση σχετικών αδειών σε τρεις προηγούμενες αιτήσεις (ΛΑΡ/273/95, ΛΑΡ/239/96 και ΛΑΡ/669/96).
• Ο αγροτικός δρόμος που είχε εξυπηρετήσει τις παλαιότερες λατομικές εργασίες είχε θεωρηθεί ως ικανοποιητική προσπέλαση με βάση την πολιτική ευνοϊκού χειρισμού υφιστάμενων λατομείων. Μετά τη διαφοροποίηση της πολιτικής (σχετική η επιστολή μου με ημερομηνία 15/03/94 προς το Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος) απαιτείται η διασφάλιση ικανοποιητικής προσπέλασης ακόμα και για ανανέωση υφιστάμενων αδειών για λατομική ανάπτυξη.
8. Για όλους τους πιο πάνω λόγους συνεχίζω να πιστεύω ότι η Πολεοδομική Αρχή ορθά αρνήθηκε να χορηγήσει την αιτηθείσα πολεοδομική άδεια και εισηγούμαι όπως απορριφθεί η παρούσα Ιεραρχική Προσφυγή.
9. Ως γνωστό το αίτημα για εξέταση της αίτησης κατά παρέκκλιση των προνοιών της Δήλωσης Πολιτικής δεν μπορεί να προωθηθεί προς το παρόν. Ανεξάρτητα από το κώλυμα αυτό, έχω την άποψη ότι δεν μπορεί να χορηγηθεί άδεια κατά παρέκκλιση δεδομένου ότι η λατομική ανάπτυξη στο αναφερόμενο τεμάχιο αποβαίνει σε βάρος του δημόσιου συμφέροντος."
Οι απόψεις του Επάρχου περιέχονται στην εντολή του ημερομηνίας 19.3.1999, με την οποία συμφωνεί με τη θέση του Τμήματος.
Στο σημείωμα που υπεβλήθη από το Υπουργείο Εσωτερικών για την Υπουργική Επιτροπή γίνεται αναφορά στο ιστορικό του θέματος, παρατίθενται οι λόγοι για τους οποίους το Τμήμα είχε απορρίψει την αίτηση της Δομοκός, παρατίθενται οι πιο πάνω απόψεις του Τμήματος και η συνηγορούσα με αυτές άποψη του Επάρχου και γίνεται εισήγηση όπως η ιεραρχική προσφυγή απορριφθεί καθ΄όσον το Τμήμα εφάρμοσε ορθά τις πρόνοιες της Δήλωσης Πολιτικής. Η Υπουργική Επιτροπή, αφού μελέτησε το εν λόγω σημείωμα και άκουσε τις επεξηγήσεις και διευκρινίσεις των αρμόδιων υπηρεσιακών παραγόντων που παρουσίασαν το θέμα και έθεσαν ενώπιον της τα σχετικά έγγραφα, απέρριψε την ιεραρχική προσφυγή θεωρώντας ότι το Τμήμα είχε εφαρμόσει ορθά και μέσα στα πλαίσια της διακριτικής ευχέρειας του τις πρόνοιες της Δήλωσης Πολιτικής.
Βασική εισήγηση του ευπαιδεύτου συνηγόρου για τη Δομοκός είναι ότι, εφ΄όσον βάσει του άρθρου 31(2) του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου του 1972 (Ν. 90/72) το Υπουργικό Συμβούλιο μπορεί να επιληφθεί της αίτησης για πολεοδομική άδεια "ως εάν αύτη είχε το πρώτον υποβληθεί εις τούτο", ο δε
Κανονισμός 7(5) των περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας (Αιτήσεις και Ιεραρχικές Προσφυγές) Κανονισμών του 1990 (Κ.Δ.Π. 55/90) παρέχει τη δυνατότητα στο Υπουργικό Συμβούλιο να αναθέτει σε Υπουργό ή επιτροπή από Υπουργούς την εξέταση ορισμένων θεμάτων σχετικών με την προσφυγή, το Υπουργικό Συμβούλιο και μόνο μπορεί να αναθέσει την εξέταση τέτοιων θεμάτων εφ΄όσον το ίδιο το κρίνει αναγκαίο. Στην προκειμένη περίπτωση όμως, λέγει ο κ. Αγγελίδης, η όλη διαδικασία της ιεραρχικής προσφυγής δεν άρχισε με πρωτοβουλία του Υπουργικού Συμβουλίου ή της Υπουργικής Επιτροπής αλλά με πρωτοβουλία του Υπουργείου Εσωτερικών, το οποίο έτσι ενήργησε αναρμόδια. Αποτέλεσμα τούτου, συνεχίζει η εισήγηση, ήταν μάλιστα η Υπουργική Επιτροπή να μην προβεί σε ίδια έρευνα παρά μόνο να προσυπογράψει δέσμια την εισήγηση του Υπουργείου Εσωτερικών που περιείχετο στο σημείωμα που αυτό το ίδιο είχε ετοιμάσει. Εισηγείται επίσης ο κ. Αγγελίδης ότι, καθ΄όσον υπήρχε καταγγελία του Επάρχου προς την Υπηρεσία Μεταλλείων για παράνομη λατόμευση από τη Δομοκός, η Υπουργική Επιτροπή όφειλε να ακούσει τη Δομοκός επ΄αυτού πριν αποφασίσει, ως θέμα φυσικής δικαιοσύνης. Επί της ουσίας, ο κ. Αγγελίδης υποβάλλει απλώς γενικά ότι δεν δικαιολογείτο η απόρριψη της ιεραρχικής προσφυγής, χωρίς όμως να το εξειδικεύει καθόλου.Όσον αφορά την ουσία της προσφυγής, θεωρώ ότι δεν τίθεται θέμα προς εξέταση, είτε διότι τέτοιο θέμα δεν συζητείται στην αγόρευση (ή και μετά από την παρουσίαση των πρακτικών της Υπουργικής Επιτροπής, που εν πάση περιπτώσει θα μπορούσαν να είχαν ζητηθεί) είτε και διότι, με βάση όλα τα δεδομένα, η απόφαση δεν καταδεικνύεται καθ΄οιονδήποτε τρόπο τρωτή: οι λόγοι για τους οποίους απερρίφθη η ιεραρχική προσφυγή, όπως προκύπτουν από την απόφαση σε αναφορά με τα περιεχόμενα στα ενώπιον της Υπουργικής Επιτροπής
έγγραφα, αιτιολογούν πλήρως τη νομιμότητα της από κάθε άποψη.Ο ευπαίδευτος συνήγορος για τη Δημοκρατία εισηγείται μάλιστα ότι η παντελής έλλειψη ουσιαστικού ερείσματος της Δομοκός στην αίτηση της για πολεοδομική άδεια όσο και στην ιεραρχική προσφυγή της στερεί οποιοδήποτε έννομο συμφέρον στην προσφυγή ώστε να μην τίθεται θέμα εξέτασης των άλλων διαδικαστικών θεμάτων που εγείρει ο κ. Αγγελίδης. Παρατηρώ συγκεκριμένα ότι τόσο η απόρριψη της αίτησης για επέκταση του λατομείου όσο και η απόρριψη της ιεραρχικής προσφυγής εβασίζοντο ουσιαστικά και πρωταρχικά στην εξ αντικειμένου αδυναμία παραχώρησης πολεοδομικής άδειας σε συνάρτηση προς τη Δήλωση Πολιτικής. Δεδομένου μάλιστα ότι η βασική άδεια λατόμευσης της Δομοκός είχε λήξει. Ανεξάρτητα όμως από την όποια άποψη επί της θέσης αυτής, δεν μπορώ να διαπιστώσω έρεισμα στις εισηγήσεις του κ. Αγγελίδη. Κατ΄αρχή, ο ίδιος ο Κανονισμός 7(3) προνοεί ότι η ιεραρχική προσφυγή κατατίθεται στον Υπουργό Εσωτερικών, ο οποίος προφανώς και τη διαβιβάζει στην Υπουργική Επιτροπή. Εν πάση περιπτώσει, δεν προκύπτει θέμα αναρμοδιότητας του Υπουργού ως προς τις ενέργειες του. Ο Υπουργός, θέτοντας την ιεραρχική προσφυγή ενώπιον της Υπουργικής Επιτροπής, οφείλει ασφαλώς να θέσει ενώπιον της όλα όσα την αφορούν. Εφ΄όσον δε ο ίδιος ο ασκών
την ιεραρχική προσφυγή θέτει με αυτή τη δική του άποψη των πραγμάτων ως προς την ορθότητα της απόφασης του Τμήματος Πολεοδομίας, επιβεβλημένο είναι όπως ζητηθούν και οι απόψεις του Τμήματος και ακόλουθα του Επάρχου απολήγοντας στην έκφραση της άποψης και του αρμόδιου Υπουργού των Εσωτερικών. Αυτό δεν σχετίζεται καθόλου με οποιαδήποτε εξέταση θεμάτων σχετικών με την προσφυγή που το ίδιο το Υπουργικό Συμβούλιο ενδεχόμενα να αναθέσει σε Υπουργό ή επιτροπή από Υπουργούς δυνάμει του Κανονισμού 7(5) που επικαλείται ο κ. Αγγελίδης για να εισηγηθεί αναρμοδιότητα του Υπουργού Εσωτερικών. Καμιά σχέση δεν έχει ο Κανονισμός 7(5) και καμιά εκχώρηση αρμοδιότητας προς το Υπουργείο Εσωτερικών δεν υπήρξε, αλλά βέβαια ούτε και άσκηση αρμοδιότητας από το Υπουργείο Εσωτερικών. Ούτε προκύπτει θέμα έλλειψης δέουσας έρευνας εκ μέρους της Υπουργικής Επιτροπής. Η Υπουργική Επιτροπή είχε ενώπιον της όλα τα σχετικά στοιχεία τα οποία και έλαβε υπόψη. Το ότι δεν τα συνέλεξε η ίδια αλλά συνελέγησαν γι΄αυτήν από το Υπουργείο Εσωτερικών δεν είναι παρά λογική και αναγκαία προπαρασκευαστική διεργασία της εύρυθμης λειτουργίας των κρατικών διαδικασιών. Σημασία έχει το ότι όλα τα σχετικά στοιχεία ήσαν ενώπιον της Υπουργικής Επιτροπής και ελήφθησαν υπ΄όψη. Δεν τεκμηριώνεται επίσης η ακόλουθη εισήγηση ότι η Υπουργική Επιτροπή απλώς προσυπέγραψε δέσμια την άποψη του Υπουργείου Εσωτερικών. Η απλή σύμπτωση της απόφασης της Υπουργικής Επιτροπής με την εισήγηση του Υπουργείου Εσωτερικών δεν μπορεί να τεκμηριώσει τέτοια εισήγηση. Εξ άλλου, η απόφαση, όπως ήδη παρατήρησα, συναρτάτο πρωταρχικά και ουσιαστικά προς την αντικειμενική αδυναμία για έγκριση της αίτησης της Δομοκός στα πλαίσια της Δήλωσης Πολιτικής, με αποτέλεσμα η τύχη της αίτησης να ήταν ξεκάθαρη.Αυτό συνιστά και την απάντηση στην άλλη εισήγηση του κ. Αγγελίδη ότι η Υπουργική Επιτροπή όφειλε, σύμφωνα με τις αρχές της φυσικής δικαιοσύνης, να δώσει την ευκαιρία στη Δομοκός να ακουσθεί σε σχέση με το νέο θέμα των καταγγελιών για παράνομη επέκταση της λατόμευσης. Η Δομοκός είχε ήδη θέσει τις απόψεις της επί της ιεραρχικής προσφυγής με την ίδια την προσφυγή κατά της απόφασης του Τμήματος να μην χορηγήσει την αιτηθείσα άδεια για λόγους που δεν σχετίζοντο με τις καταγγελίες για παράνομη επέκταση της λατόμευσης. Οι απόψεις του Τμήματος και του Επάρχου εζητήθησαν σε σχέση με τα εγειρόμενα από τη Δομοκός στην ιεραρχική προσφυγή. Η απόφαση του Τμήματος ως το αντικείμενο της ιεραρχικής προσφυγής, όπως και τα θέματα τα οποία προέκυπταν για απόφαση επί της ιεραρχικής προσφυγής (και που στην πραγματικότητα ήσαν
άσχετα προς την ουσία του θέματος, δηλαδή την εφαρμογή της Δήλωσης Πολιτικής), δεν είχαν τίποτα να κάνουν με τη διαπιστωθείσα αυθαίρετη επέκταση της λατόμευσης αλλά με το κατά πόσο η αιτούμενη επέκταση της λατόμευσης μπορούσε να εγκριθεί στα πλαίσια της Δήλωσης Πολιτικής.Η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται.
Η Αιτήτρια θα καταβάλει τα έξοδα της Δημοκρατίας.
Δ. Χατζηχαμπής
Δ.
/ΚΧ"Π