ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση αρ. 867/98
ΕΝΩΠΙΟΝ:
Σ. ΝΙΚΗΤΑ, Δ.Αναφορικά με το Άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ -
Τουριστικά Λεωφορεία Ανδρέας Παναγή Λτδ.
Αιτητρίας
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας διά της
Αναθεωρητικής Αρχής Αδειών
Καθής η αίτηση
---------------------------
Ημερομηνία:
11 Αυγούστου, 2000Για την αιτήτρια: Λ. Γεωργιάδου (κα)
Για την καθής η αίτηση: Α. Μαππουρίδης, Δικηγόρος της Δημοκρατίας Α΄
-------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Η αιτήτρια εταιρεία υπέβαλε αίτηση, στις 8/12/97, για χορήγηση άδειας μεταφοράς μαθητών επί συμβάσει με το δημόσιας χρήσης λεωφορείο της αρ. VS 827, χωρητικότητας 18 θέσεων. Θα εκτελούσε, με βάση συμφωνία με τους γονείς τους, δρομολόγιο, δύο φορές την ημέρα (πρωΐ και μεσημέρι), από τον 'Αγιο Δομέτιο στο Παγκύπριο Γυμνάσιο και τανάπαλιν. Η συμφωνία (παράρτημα 10) θα κάλυπτε την περίοδο από 10/9/97 μέχρι 30/6/98. Το κόμιστρο συμφωνήθηκε σε £16 κατά μαθητή. Αυτό που συνέβη στην πραγματικότητα είναι ότι οι γονείς των μαθητών ανακοίνωσαν την παραπάνω συμφωνία τους με την αιτήτρια εταιρεία στον Πρόεδρο της Αρχής Αδειών (Α.Α.) με το έγγραφο τους ημερ. 2/10/97, το οποίο φέρει 16 υπογραφές. Συγχρόνως υποβλήθηκε παράκληση έγκρισης του αιτήματος γιατί δεν υπήρχε δρομολογημένο λεωφορείο για τέτοια εξυπηρέτηση.
Η Εταιρεία Λεωφορείων Λευκωσίας Λτδ (Λ.Λ.Λτδ), που ειδοποιήθηκε στο μεταξύ, έφερε ένσταση, ισχυριζόμενη ότι η ανάγκη αυτή καλύπτεται από τις διαδρομές 23 και 26 των λεωφορείων της. Η Α.Α., που συνήλθε στις 4/2/98, είχε ενώπιον της έκθεση του Επαρχιακού Ελεγκτή Μεταφορών Λευκωσίας (ημερ. 16/1/98, παράρτημα 4 στην ένσταση). Το ουσιαστικό της μέρος έχει ως εξής:
"........................
3. Τες ανάγκες της Αστικής Τροχαίας Περιοχής Λευκωσίας εξυπηρετά η εταιρεία Λ.Λ. Λτδ η οποία φέρει γραπτή ένσταση η οποία επισυνάπτεται. Ο Διευθυντής κ. Κώστας Χριστοδούλου ανέφερε ότι είναι έτοιμος να αναπτύξει τες απόψεις τους ενώπιον ............."
(οι επόμενες λέξεις που ακολουθούν είναι δυσανάγνωστες)
Φαίνεται πως η Α.Α. δεν ικανοποιήθηκε και, κατά την εν λόγω συνεδρία, ανέθεσε στο Τμήμα Οδικών Μεταφορών τη διεξαγωγή:
"περαιτέρω έρευνας για το κατά πόσο η Εταιρεία Αστικών Λεωφορείων Λευκωσίας Λτδ. μπορεί να εξυπηρετήσει......"
Το αποτέλεσμα της διερεύνησης καταγράφεται στο πρακτικό, παράρτημα 6, της επόμενης συνεδρίασης, ημερ. 11/3/98:
".........................το Τμήμα διεξήγαγε έρευνα και διαπίστωσε πως η ετ. "Λεωφορεία Λευκωσίας Λτδ." μπορεί να εξυπηρετήσει τους μαθητές με τα αστικά λεωφορεία των διαδρομών 23 και 26 από τον Αγιο Δομέτιο μέχρι την Πλατεία Ηπείρου (Άγαλμα) και απ' εκεί μέχρι το Παγκύπριο Γυμνάσιο με τα λεωφορεία των διαδρομών 40 και 48.
Το Τμήμα εισηγείται απόρριψη της αίτησης γιατί οι ανάγκες εξυπηρετούνται ικανοποιητικά από τα υφιστάμενα αδειούχα αστικά λεωφορεία."
Στην ιεραρχική προσφυγή που άσκησε η αιτήτρια επεσήμανε ότι:
"οι οικίες των παιδιών απέχουν από 1 μέχρι 2 χιλιόμετρα απόσταση από τις στάσεις των αστικών λεωφορείων......"
με αποτέλεσμα να δημιουργείται πρόβλημα στους μαθητές μέχρι να φτάσουν εκεί. Ας σημειωθεί ότι η εταιρεία Λ.Λ.Λτδ. είχε τότε ανακοινώσει με αγγελίες της στον τύπο τα δρομολόγια των μαθητικών της λεωφορείων. Αντίγραφο τέτοιας αγγελίας βρίσκεται στο φάκελο (παράρτημα 9). Σε αυτές όμως δε συγκαταλεγόταν απευθείας διαδρομή Αγίου Δομετίου - Παγκυπρίου Γυμνασίου.
Η διαδικασία ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής Αδειών (Α.Α.Α.) απέληξε σε επικύρωση της προηγούμενης απόφασης της Α.Α. Με την παρακάτω αιτιολογία:
"Από το σύνολο των ενώπιον μας στοιχείων και των όσων έχουν λεχθεί κατά την ακρόαση της προσφυγής, αποφασίζεται η επικύρωση της απόφασης της Αρχής Αδειών, καθότι οι ανάγκες της επίδικης διαδρομής εξυπηρετούνται με τον καλύτερο τρόπο με την Εταιρεία Λεωφορείων Λευκωσίας Λτδ."
Η απόφαση αυτή είναι και το αντικείμενο της προσφυγής.
Η δικηγόρος της αιτήτριας έθεσε, μεταξύ άλλων, και θέμα δέουσας αιτιολογίας και έρευνας. Υπέβαλε ότι η απλή αναφορά πως οι υφιστάμενες διευθετήσεις ικανοποιούν τη συγκεκριμένη ανάγκη δε στηρίζεται σε στοιχεία, τα οποία εν πάση περιπτώσει δεν αποκαλύπτονται. Ο κ. Μαππουρίδης υποστήριξε τη νομιμότητα της απόφασης. Γίνεται αναφορά, τόνισε, στις συγκεκριμένες διαδρομές που ικανοποιούν τη συγκοινωνιακή αυτή ανάγκη. Η καθής η αίτηση άσκησε σωστά τη διακριτική της εξουσία αρνούμενη την παροχή άδειας, με βάση τις διατάξεις του άρθρ. 5(3) του περί Ρυθμίσεως της Τροχαίας Μεταφοράς Νόμου (αρ. 9/82), όπως τροποποιήθηκε.
Ειδικότερα παρέπεμψε στο άρθρ. 13(4). Κατά τη διάταξη αυτή το όργανο λαμβάνει υπόψη, μεταξύ άλλων, κατά την ενάσκηση της εξουσίας του να χορηγεί άδειες οδικής χρήσης για μεταφορά επιβατών επί συμβάσει και:
"(α) ................................................ FONT>...............
(β) την έκτασιν καθ' ήν αι ανάγκαι της προτιθεμένης να εκτελεσθή διά της συμβάσεως διαδρομής εξυπηρετούνται επαρκώς διά των οχημάτων εις τα οποία εχορηγήθη ήδη άδεια δυνάμει των διατάξεων του παρόντος Νόμου
."Περαιτέρω, ο δικηγόρος της Δημοκρατίας ήγειρε θέμα κατά πόσον υπήρχε εδώ πράγματι σύμβαση που ικανοποιούσε τις προϋποθέσεις του άρθρ. 13(3) ότι:
"(3) Η εν τω προηγουμένω εδαφίω αναφερομένη σύμβασις δέον να περιέχη σαφείς προνοίας περί της διαδρομής ήτις θα εκτελήται, περί της χρονικής ισχύος αυτής ως και περί του ανταλλάγματος το οποίον θα παρέχηται διά την εκτέλεσιν ταύτης."
Κατά το συνήγορο, το παράρτημα 10 δε συνιστά τέτοια σύμβαση γιατί δε συμμορφώνεται με όλες τις πρόνοιες της παραπάνω διάταξης. Η άμεση παρατήρηση μου είναι ότι κανένα από τα όργανα που επιλήφθηκαν της υπόθεσης φαίνεται να έθεσε υπό αμφισβήτηση την ύπαρξη νόμιμης σύμβασης μεταξύ της αιτήτριας και των γονέων των μαθητών. Αντίθετα, εκλαμβάνεται ως το βασικό δεδομένο της υπόθεσης. Το σημερινό επιχείρημα αποτελεί προσπάθεια παροχής αιτιολόγησης της πράξης εκ των υστέρων, ενέργεια που είναι νομολογιακά απαράδεκτη: προσφ. αρ. 56/91 Χρίστος Κυρμίτσης ν. Δημοκρατίας ημερ. 10/9/93 και προσφ. αρ. 259/92 Brent Cross Shopping Center Limited κ.α. ν. Δημοκρατίας ημερ. 17/12/93.
Η αιτιολογία που δόθηκε δεν ικανοποιεί τα κριτήρια της νομολογίας. Δεν είναι αντιληπτό είτε από την ίδια την απόφαση είτε από το φάκελο με βάση ποιά στοιχεία ή συσχετισμούς και με ποιά συλλογιστική κατέληξε η Διοίκηση στην επίδικη απόφαση. Δεν αρκούσε η απαρίθμηση κάποιων διαδρομών. Η αιτιολογία αυτή δε ξεφεύγει από τη γενικότητα η οποία δεν παρέχει πεδίο δικαστικού ελέγχου. Περαιτέρω, δεν αντιμετωπίστηκε ούτε φαίνεται να διερευνήθηκε ο ισχυρισμός της αιτήτριας, που μπορούσε να αποβεί ουσιώδης παράγων επηρεάζων την άσκηση της εξουσίας της καθής, αναφορικά με την απόσταση που πρέπει να διανύουν οι μαθητές πεζή για να πάρουν αστικό λεωφορείο. Επίσης, δε φαίνεται να ερευνήθηκαν οι συνθήκες αλλαγής δρομολογίου σε συνάρτηση με την απευθείας σύνδεση με το Παγκύπριο Γυμνάσιο, όπως και άλλες παράμετροι του θέματος.
Η επίδικη απόφαση ακυρώνεται για έλλειψη δέουσας έρευνας και επαρκούς αιτιολογίας. Με έξοδα σε βάρος της Δημοκρατίας.
Σ. Νικήτας, Δ.
/Κασ