ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 566/99
ΕΝΩΠΙΟΝ: ΚΡΑΜΒΗ, Δ.
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος.
Μεταξύ:
Γιαννάκη Χ"Γεωργίου, από τη Λευκωσία,
Αιτητή,
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω του Διευθυντή του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, από τη Λευκωσία,
Καθ΄ων η αίτηση.
- - - - - -
5 Ιουλίου, 2000.
Για τον αιτητή: κ. Χρ. Κιτρομιλίδης.
Για τους καθ΄ων η αίτηση: κ. Α. Μαππουρίδης.
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Ο αιτητής μαζί με τρεις αδελφούς του ήταν οι εγγεγραμμένοι ιδιοκτήτες κατά 1/4 μερίδιο ο καθένας του κτήματος με αριθμό εγγραφής G-320 τεμάχιο 258 στο Στρόβολο. Κατόπιν διαφοράς που προέκυψε όταν το πιο πάνω κτήμα διαχωρίστηκε σε 14 οικόπεδα, ο αιτητής καταχώρησε στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας την αγωγή αρ. 7808/93. Στις 27.4.98 εκδόθηκε διάταγμα με το οποίο μεταξύ άλλων, το Δικαστήριο διέταξε όπως ο αιτητής εγγραφεί ως αποκλειστικός ιδιοκτήτης των οικοπέδων του επίδικου κτήματος με αρ. 11, 12, 13, 14 και οι αδελφοί του των υπόλοιπων οικοπέδων. Διατάχθηκε επίσης όπως η εγγραφή των οικοπέδων γίνει ταυτόχρονα με την καταβολή ΛΚ100,000 από τον αιτητή στους άλλους τρεις συνιδιοκτήτες.
Με επιστολή ημερομηνίας 20.11.98 προς τον Επαρχιακό Κτηματολογικό Λειτουργό, οι τέσσερις συνιδιοκτήτες ζήτησαν την εκτέλεση των προνοιών του διατάγματος και εγγραφής των οικοπέδων επ΄ ονόματί τους. Η επιστολή 20.11.98 παρατίθεται:
"Αναφορικά και σε εκτέλεση της απόφασης εις Αρ. Αγωγής 7808/93 του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας, οι κάτωθι υπογράφοντες συνιδιοκτήτες, με την παρούσαν σας ζητούμεν την εγγραφήν των 14 οικοπέδων ως ακολούθως:
Αριθμός
Οικοπέδου Εγγραφή επ΄ ονόματι:
1: 1/3 Παναγιώτης Ι. Χατζηγεωργίου
1/3 Αρης Ι. Χατζηγεωργίου
1/3 Κρίνος Ι. Χατζηγεωργίου
2: Αρης Ι. Χατζηγεωργίου
3: Παναγιώτης Ι. Χατζηγεωργίου
4, 5, 6: Κρίνος Ι. Χατζηγεωργίου
7, 8: Παναγιώτης Ι. Χατζηγεωργίου
11, 12, 13, 14: Γιαννάκης Ι. Χατζηγεωργίου
Σχετικό Σχέδιο επισυνάπτεται.
Η εγγραφή των οικοπέδων θα γίνη ταυτόχρονα με την καταβολήν Λ.Κ. 100.000.= εκ μέρους του Γιαννάκη Χατζηγεωργίου στους άλλους 3 συνιδιοκτήτες βάσει της ίδιας απόφασης.
Η υφιστάμενη αποθήκη επί των οικοπέδων Αρ. 11, 12, 13, 14 θα κατεδαφισθή βάσει διατάγματος του Δικαστηρίου μέχρι την 31.12.1999.
Στο οικόπεδο Αρ.11 υπάρχει υποσταθμός που θα εγγραφή επί της ΑΗΚ βάσει σχετικού Συμβολαίου.
Η πιο πάνω διανομή έγινε από τους συνιδιοκτήτες και είναι οριστική και αμετάκλητη και σύμφωνα με την πιο πάνω απόφασην του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας.
Σημειούται η συγγένεια των 4 ιδιοκτητών που είναι αδέλφια."
Κατόπιν εξέτασης του φακέλου εγγραφής, ο Επαρχιακός Κτηματολογικός Λειτουργός με σημείωμά του ημερ. 20.1.99 προς το Διευθυντή επεσήμανε ότι ο αιτητής με τη διανομή των οικοπέδων αποκτούσε 417 τ.μ. περισσότερα από το εγγεγραμμένο συμφέρον του στο σύνολο της ιδιοκτησίας τα οποία αποτελούσαν μέρος ενός οικοπέδου. Περαιτέρω σημείωσε ότι στο διάταγμα του Δικαστηρίου δεν καθοριζόταν τί αντιπροσώπευε το ποσό των Λ.Κ.100,000 και όταν ζήτησε από τους ενδιαφερόμενους να δηλώσουν σε τί αναφερόταν το εν λόγω ποσό, ο μεν αιτητής δήλωσε ότι αναφερόταν στην ανταπαίτηση των συνιδιοκτητών για ενοίκια και αποζημιώσεις για χρήση αποθήκης από τον ίδιο τον αιτητή η οποία είχε κτιστεί στο συνιδιόκτητο κτήμα, ενώ οι υπόλοιποι ισχυρίστηκαν ότι μόνο μέρος των £100.000 αντιστοιχούσε με αποζημιώσεις ενώ το υπόλοιπο μέρος ήταν για την υπεραξία των οικοπέδων που αποκτούσε από τη διανομή ο αιτητής.
Ενόψει της πιο πάνω ασάφειας, ο Επαρχιακός Κτηματολογικός Λειτουργός ζήτησε τις οδηγίες του Διευθυντή. Ο Διευθυντής με χειρόγραφη σημείωσή του ημερομηνίας 8.2.99 προς τον Επαρχιακό Κτηματολογικό Λειτουργό έδωσε οδηγίες να προβεί στην εκτίμηση της αγοραίας αξίας των οικοπέδων κατά την ημερομηνία έκδοσης του διατάγματος 27.4.98. Ανέφερε δε ότι σε περίπτωση που υπάρχει εμφανής διαφορά μεταξύ της αξίας του μεριδίου και της αξίας του ακινήτου που αποκτά κάθε συνιδιοκτήτης με τη διανομή, να εισπραχθούν δικαιώματα πάνω στη διαφορά.
Με επιστολή του 26.2.99, ο αιτητής πλήρωσε με επιφύλαξη των δικαιωμάτων του το ποσό των £4,062,50 ως δικαιώματα τα οποία του είχαν ζητηθεί για τη μεταβίβαση των 4 οικοπέδων επ΄ ονόματί του.
Στις 27.4.99 ο αιτητής καταχώρησε την παρούσα προσφυγή με την οποία ζητά από το Δικαστήριο την πιο κάτω θεραπεία:
"1. Δήλωση και ή απόφαση του Δικαστηρίου ότι η απόφαση του Διευθυντή του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας ημερομηνίας 26.2.1999 σύμφωνα με την οποία επεβλήθησαν και εισπράχθηκαν από τον αιτητή μεταβιβαστικά δικαιώματα ύψους Λ.Κ.4,062.50σ. σε σχέση με την μεταβίβαση 4 οικοπέδων που προέκυψαν από τον διαχωρισμό συνιδιόκτητου κτήματος του αιτητή με τα αδέλφια του είναι παράνομη, αντίθετη προς το νόμο, άκυρη και άνευ οιουδήποτε εννόμου αποτελέσματος.
2. Δήλωση και ή απόφαση του Δικαστηρίου ότι η μεταβίβαση των οικοπέδων που προέκυψαν από τον διαχωρισμό συνιδιόκτητου ακινήτου δεν συνιστά αγορά έτσι ώστε να υπεισέρχεται η υποχρέωση καταβολής μεταβιβαστικών δικαιωμάτων."
Προσβάλλεται η νομιμότητα της απόφασης του καθ΄ ου η αίτηση με την οποία θεώρησε ότι ο αιτητής προέβη σε αγορά ακινήτου πέραν του μεριδίου που του αναλογούσε από το διαχωρισμό συνιδιόκτητου ακινήτου ώστε να υπεισέρχεται η υποχρέωση καταβολής μεταβιβαστικών τελών. Στην αίτηση γίνεται αναφορά σε κατάχρηση ή/και υπέρβαση εξουσίας του καθ΄ ου σε συνάρτηση προς την εσφαλμένη κατά τον αιτητή εφαρμογή του νόμου στα γεγονότα της υπόθεσης.
Ο περί Κτηματολογικού και Χωρομετρικού Τμήματος (Τέλη και Δικαιώματα) Νόμος Κεφ. 219 όπως έχει τροποποιηθεί, αναφέρεται στα τέλη και δικαιώματα που καταβάλλονται για ζητήματα που αφορούν ακίνητη ιδιοκτησία. Το άρθρο 3 του Νόμου (Κεφ. 219) παρέχει την εξουσία επιβολής τελών και δικαιωμάτων με βάση Πίνακα
που ενσωματώνεται στο Νόμο. Το ζήτημα υπ΄ αριθμ. 3 του Πίνακα αναφέρεται στα πληρωτέα τέλη και δικαιώματα για την εγγραφή τίτλου που πρέπει να καταβάλλονται από το πρόσωπο το οποίο θα εγγραφεί. Η παράγραφος (β) του εν λόγω ζητήματος αναφέρεται στην εγγραφή τίτλου δυνάμει "δήλωσης μεταβίβασης". Κάτω από αυτή απαριθμούνται οι περιπτώσεις μεταβίβασης και ο τρόπος υπολογισμού των τελών για την κάθε περίπτωση. Η υποπαράγραφος (IV) αναφέρεται στη δήλωση μεταβίβασης με πώληση και έχει ως εξής:(iv) με πώληση, διαφορετικά παρά από γονέα προς τέκνο, το τέλος υπολογίζεται επί του τιμήματος πώλησης βάσει της κλίμακας που περιλαμβάνεται στο Κεφάλαιο 17:
Νοείται ότι όταν ο Διευθυντής δεν ικανοποιείται ότι το τίμημα πώλησης που δηλώθηκε αντιπροσωπεύει την αγοραία αξία του ακινήτου κατά την ημερομηνία κατά την οποία συμφωνήθηκε η πώληση ο Διευθυντής δύναται, κατά την κρίση του, να επιβάλει και εισπράξει τέλος βάσει της κλίμακας που περιλαμβάνεται στο Κεφάλαιο 17 το οποίο υπολογίζεται επί της αγοραίας αξίας αυτού. Σε τέτοια περίπτωση η εγγραφή στο όνομα του αγοραστή συντελείται χωρίς να αναμένεται η εκτίμηση της αγοραίας αξίας του ακινήτου από το Διευθυντή και αφού εισπραχθούν δικαιώματα βάσει του τιμήματος πώλησης που δηλώθηκε και επιπλέον ένα ορισμένο ποσό το οποίο ο Διευθυντής ήθελε καθορίσει για την κάλυψη τυχόν διαφοράς των τελών που πρέπει να πληρωθούν με τη συμπλήρωση της εκτίμησης της αγοραίας αξίας του ακινήτου:
Νοείται περαιτέρω ότι η εκτίμηση αυτή της αγοραίας αξίας θα συντελείται εντός χρονικής περιόδου τριών μηνών από την ημερομηνία της δήλωσης μεταβίβασης. Η εκτίμηση της αγοραίας αξίας κοινοποιείται στο δικαιοδόχο ο οποίος έχει δικαίωμα έφεσης σύμφωνα με το άρθρο 80, του περί Ακινήτου Ιδιοκτησίας (Διακατοχή, Εγγραφή και Εκτίμηση) Νόμου:
Νοείται ακόμα περαιτέρω ότι αν τα τέλη ή δικαιώματα που ήδη επιβλήθηκαν είναι λιγότερα αυτών που θα επιβληθούν βάσει της αγοραίας αξίας του ακινήτου, το υπόλοιπο επιβάλλεται και εισπράττεται όπως προνοείται στο άρθρο 5
Στην προκείμενη περίπτωση, το Επαρχιακό Δικαστήριο διέταξε να πληρώσει ο αιτητής το ποσό των Λ.Κ.100.000 στους εναγόμενους αδελφούς του, συνιδιοκτήτες του κτήματος, και να εγγραφεί ως αποκλειστικός ιδιοκτήτης των οικοπέδων 11, 12, 13 και 14. Είναι γεγονός ότι στη διαταγή δεν αναφερόταν ξεκάθαρα στο τί αντιστοιχούσε το ποσό των £100,000. Ωστόσο, παραμένει αναντίλεκτο το γεγονός ότι τα οικόπεδα προέκυψαν από το διαχωρισμό του κτήματος G 320 στο οποίο συγκύριος κατά το 1/4 ήταν ο αιτητής. Οταν ζητήθηκε να εφαρμοστεί η διανομή των οικοπέδων σύμφωνα με τη διαταγή του δικαστηρίου, φάνηκε ότι ο αιτητής αποκτούσε περιουσία κατά 417 τ.μ. μεγαλύτερη από το εγγεγραμμένο συμφέρον του στο σύνολο της περιουσίας. Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι οι τρεις αδελφοί του αιτητή είχαν δηλώσει στο Κτηματολόγιο ότι μέρος του ποσού των
ΛΚ100,000.- αφορούσε σε αποζημιώσεις ενώ το υπόλοιπο αντιστοιχούσε στην υπεραξία των οικοπέδων που απόκτησε ο αιτητής από τη διανομή.Ενόψει των ανωτέρω και των στοιχείων που είχε ενώπιον του το Κτηματολόγιο (τα δικόγραφα, το πρακτικό και τη διαταγή του δικαστηρίου), κρίνω ότι εύλογα ο καθ΄ ου η αίτηση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι υπήρξε πώληση και ότι μέρος των £100.000 Λ.Κ. αντιπροσώπευε την αξία των επιπρόσθετων τετραγωνικών μέτρων που απέκτησε ο αιτητής και συνεπώς ορθά αποφάσισε να επιβάλει στον αιτητή την πληρωμή μεταβιβαστικών τελών συμφώνως των προνοιών του άρθρου 3(β)(iv) του περί Κτηματολογικού και Χωρομετρικού Τμήματος (Τέλη και Δικαιώματα) Νόμου Κεφ. 219.
Η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται με έξοδα. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.
Α. Κραμβής, Δ.
ΣΦ.