ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ

Έρευνα - Κατάλογος Αποφάσεων - Εμφάνιση Αναφορών (Noteup on) - Αφαίρεση Υπογραμμίσεων


ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

Υπόθεση αρ. 609/98

ΕΝΩΠΙΟΝ: ΦΡ. ΝΙΚΟΛΑΙΔΗ, Δ.

Αναφορικά με το ΄Αρθρο 146 του Συντάγματος

 

ΜΕΤΑΞΥ:

Χριστάκη Αγαθαγγέλου Λτδ,

Οδός Πάφου Χρυσάνθου αρ.33

Πάφος

Αιτητή

- και -

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω

Εφόρου Φόρου Εισοδήματος

Καθ΄ων η αίτηση

_____________

26 Ιουνίου, 2000

Για τον αιτητή : κ. Σπ. Ευαγγέλου.

Για τους καθ΄ων η αίτηση : κα Λ. Ζαννέτου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας

για Γεν. Εισαγγελέα της Δημοκρατίας.

_____________

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

H παρούσα προσφυγή στρέφεται εναντίον της επιβολής φόρου εισοδήματος για τα φορολογικά έτη 1991, 1992 και 1993, των φορολογιών έκτακτης εισφοράς για τις δύο τελευταίες τριμηνίες του 1991 και τις δύο του 1992, καθώς και της επιβολής έκτακτης εισφοράς για την άμυνα για το 1991, 1992 και 1993. Στην ουσία, η προσφυγή στρέφεται εναντίον της απόφασης του Εφόρου Φόρου Εισοδήματος (στο εξής "ο ΄Εφορος"), να μην επιτρέψει την έκπτωση τόκων που αναλογούσαν στη δαπάνη για κτήση φήμης και πελατείας ύψους £203.000 κατά την ανάληψη της επιχείρησης του μέτοχου και σύμβουλου Χρ. Αγαθαγγέλου από την αιτήτρια εταιρεία, θεωρώντας την εν λόγω δαπάνη ως κεφαλαιουχική.

Οι αιτητές υποστηρίζουν ότι η επίδικη απόφαση στηρίκτηκε πάνω σε ανύπαρκτα γεγονότα, αφού δεν υπήρξε οποιοδήποτε δάνειο ή δαπάνη για την αγορά της φήμης και πελατείας από πλευράς των αιτητών, ούτε και διεκδικήθηκε αφαίρεσή σε σχέση με τέτοιο δάνειο. Ισχυρίζονται περαιτέρω ότι δεν έγινε η δέουσα έρευνα, ενώ η επίκληση των άρθρων 11 και 13(ε) του περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμου είναι εσφαλμένη. Προβάλλεται τέλος ο ισχυρισμός ότι υπήρξε πλήρης σύγχιση από μέρους του Εφόρου σε ότι αφορά την αιτιολογική βάση της απόφασης η οποία δημιούργησε πλάνη.

Θα ερευνήσω πρώτα τους συναφείς ισχυρισμούς ότι δεν έγινε η δέουσα έρευνα και ότι η απόφαση του Εφόρου στηρίκτηκε πάνω σε ανύπαρκτα γεγονότα και πιθανολογήσεις. Οι αιτητές ισχυρίζονται ότι το ποσό της φήμης και πελατείας που χρεώθηκε στους αιτητές με την ανάληψη από την εταιρεία της επιχείρησης του μετόχου και συμβούλου Χριστάκη Αγαθαγγέλου δεν ανέρχεται στις £203.000 όπως ισχυρίζονται οι καθ΄ ων η αίτηση, αλλά στις £200.000, ενώ το ποσό των £3.000 αντιπροσωπεύει τη φήμη και πελατεία που πληρώθηκε για την αγορά άλλου εμπορικού χώρου που ανήκει σε τρίτο πρόσωπο. Προς επιβεβαίωση του ισχυρισμού αυτού ο ευπαίδευτος δικηγόρος των αιτητών παραπέμπει σε επιστολή του Εφόρου ημερ. 5.10.1995.

Στην επιστολή αυτή που απευθύνθηκε από τον ΄Εφορο προς τους ελεγκτές των αιτητών, γίνεται μεν αναφορά σε ποσό £3.000 για φήμη και πελατεία καταστήματος που αποκτήθηκε από τρίτο, αλλά στη συνέχεια γίνεται σαφής αναφορά στη λογιστική εγγραφή ποσού £203.000 για φήμη και πελατεία, με πίστωση στο λογαριασμό του σύμβουλου Αγαθαγγέλου, για την οποία καλούνται οι αιτητές να εξηγήσουν τον τρόπο υπολογισμού του ποσού. Επίσης στους λογαριασμούς που οι ελεγκτές των αιτητών κατάθεσαν στον ΄Εφορο Φόρου Εισοδήματος για τα έτη 1991 και 1992 έναντι της καταχώρησης "φήμη και πελατεία" αναγράφεται το ποσό των £203.000. Τέλος όπως συμφωνήθηκε και κατά τις διευκρινίσεις, το ακριβές ποσό της φήμης και πελατείας της επιχείρησης που αποκτήθηκε ήταν £203.000, γιατί αυτό εμφαίνεται στην πίστωση από τους αιτητές του τρεχούμενού του λογαριασμού με την εταιρεία με το ποσό αυτό.

Οι αιτητές επανειλημμένα προβάλλουν τον ισχυρισμό ότι για το συγκεκριμένο ποσό δεν συνήφθη οποιοδήποτε δάνειο, αφού για την απόκτηση της φήμης και πελατείας δεν έγινε οποιαδήποτε πληρωμή. Η αναγνώριση της συναλλαγής αυτής έγινε με λογιστική εγγραφή στα βιβλία της εταιρείας. Τον ίδιο ισχυρισμό επανέλαβε κατά το στάδιο των διευκρινίσεων και ο δικηγόρος των αιτητών, για να ισχυριστεί ότι αφού δεν έγινε οποιαδήποτε δαπάνη, ο ΄Εφορος βασίστηκε πάνω σε ανύπαρκτα γεγονότα.

Οι ελεγκτές των αιτητών διεκδίκησαν έκπτωση για τους τόκους που λογιστικά υπολογίστηκαν πάνω στο ποσό των £203.000 με το οποίο πιστώθηκε ο λογαριασμός του κ. Αγαθαγγέλου και με το οποίο βεβαίως χρεώθηκε η εταιρεία. Δεν έγινε οποιοδήποτε δάνειο για το σκοπό αυτό, αλλά αυτό δεν επηρεάζει καθ΄ οιονδήποτε τρόπο την απόφαση του Εφόρου. Πριν την ανάληψη της επιχείρησης του Αγαθαγγέλου οι αιτητές δεν είχαν ούτε περιουσιακά στοιχεία, ούτε και οποιανδήποτε οικονομική υποχρέωση. ΄Ομως όταν ανέλαβαν την επιχείρηση του Αγαθαγγέλου ανέλαβαν στις 28.6.1991 και το παρατράβηγμά του που ανερχόταν στις £83.980,39 σεντ. Κατά δε την 31.12.1991 το παρατράβηγμα της εταιρείας ανερχόταν στις £116.423. Είναι παραδεκτό γεγονός ότι για το 1991 η μερίδα του Αγαθαγγέλου ήταν πιστωμένη με ποσό £203.000 για τη φήμη και πελατεία της επιχείρησης που οι αιτητές αγόρασαν από αυτόν, £73.148 καταθέσεις του Αγαθαγγέλου στην εταιρεία και £6.000 ως αμοιβή του. Για την ίδια περίοδο ο Αγαθαγγέλου είχε απολήψεις συνολικού ύψους £152.401, από τις οποίες £20.000 αντιπροσώπευαν έκδοση μετοχικού κεφαλαίου. Αφού οι απολήψεις είναι μεγαλύτερες από το ποσό των καταθέσεων του Αγαθαγγέλου και της αμοιβής του, είναι φανερό ότι το υπόλοιπο των απολήψεων έγινε έναντι της πίστωσης για φήμη και πελατεία.

Για το 1992 το υπόλοιπο του λογαριασμού του Αγαθαγγέλου ήταν £129.747. Στο ποσό αυτό προστέθηκαν οι καταθέσεις του ύψους £135.040 και £3.600 αμοιβή του, ενώ οι απολήψεις του ήταν £112.007.

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να σημειώσουμε ότι οι αιτητές στους λογαριασμούς που οι ίδιοι κατέθεσαν αναλαμβάνουν την υποχρέωση να εξοφλήσουν τη φήμη και πελατεία σε δύο δόσεις, £66.747 κατά το 1992 και £63.000 για το 1993. ΄Αρα είναι εύλογο να συναχθεί το συμπέρασμα ότι μέσα στις απολήψεις του 1992 ένα ποσό £66.747 πιστώθηκε προς εξόφληση αυτής της οφειλής της εταιρείας προς τον Αγαθαγγέλου. Για το 1993 οι απολήψεις ανέρχονταν σε £63.448.

Με βάση τα πιο πάνω δεδομένα κρίνω ότι ο ισχυρισμός ότι ο ΄Εφορος ενήργησε πάνω σε λανθασμένα γεγονότα δεν ευσταθεί.

Δράττομαι στο σημείο αυτό της ευκαιρίας να αναφέρω ότι πράγματι ο ΄Εφορος με προηγούμενη επιστολή του ημερ. 16.1.1996 πληροφόρησε τους αιτητές ότι αποφάσισε να αγνοήσει τη συγκεκριμένη πράξη γιατί ήταν εικονική. Στη συνέχεια ο ΄Εφορος αποφάσισε να απορρίψει την ένσταση που υπέβαλαν οι ελεγκτές της εταιρείας, με την αιτιολογία ότι η κτήση φήμης και πελατείας αποτελεί κεφαλαιουχική δαπάνη σε σχέση με την οποία δεν προβλέπεται έκπτωση, ενώ οι τόκοι που πληρώνονται και αναλογούν στη δαπάνη αυτή αποτελούν έξοδα κεφαλαίου τα οποία δεν έγιναν εξ ολοκλήρου και αποκλειστικά για την κτήση εισοδήματος και συνεπώς δεν επιτρέπονται ως αφαίρεση με βάση τα άρθρα 11 και 13 του περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμου. Δεν συμφωνώ ότι η αιτιολογία που δόθηκε προηγουμένως, έστω κι΄ αν στη συνέχεια η βάση της μεταβλήθηκε, καθιστά την απάντηση του Εφόρου επί της ένστασης των ελεγκτών των αιτητών τρωτή. Προσβαλλόμενη πράξη είναι η τελευταία επιστολή του Εφόρου με την οποία απορρίφθηκε η ένταση και αυτή είναι δεόντως αιτιολογημένη.

Αλλά και οι υπόλοιποι ισχυρισμοί των αιτητών θα πρέπει να απορριφθούν. Το άρθρο 11(1) των περί Φορολογίας Εισοδήματος Νόμων του 1961-1992 προβλέπει ότι προς εξέταση του φορολογικού εισοδήματος θα εκπίπτουν όλες οι δαπάνες που ο φορολογούμενος υπέστη εξ ολοκλήρου και αποκλειστικά προς κτήση του εισοδήματος.

To άρθρο 13(ε) σαφώς αναφέρει ότι ως εξαίρεση του φορολογητέου εισοδήματος δεν εκπίπτει δαπάνη που δεν αντιπροσωπεύει ποσό εξ ολοκλήρου και αποκλειστικά κατατεθείσα ή δαπανηθείσα προς το σκοπό κτήσης του εισοδήματος.

Είναι φανερό από τα πιο πάνω άρθρα ότι η δαπάνη για κτήση φήμης και πελατείας συνιστά κεφαλαιουχική δαπάνη. Δάνεια και συναφείς τόκοι που προκύπτουν από την πίστωση του λογαριασμού των συμβούλων αποτελούν για την εταιρεία κεφαλαιουχικής φύσης δαπάνες και δεν εκπίπτουν για σκοπούς φορολογίας εισοδήματος, αφού αποτελούν δαπάνη που δεν αντιπροσωπεύει ποσό που δαπανήθηκε ή διατέθηκε εξ ολοκλήρου και αποκλειστικά για κτήση εισοδήματος. Δαπάνες που σκοπούν στην επέκταση ή ενίσχυση της κεφαλαιουχικής βάσης της εταιρείας, που αποτελούν κατά κανόνα τα μέσα κτήσης του εισοδήματος, δεν αφαιρούνται κατά τον προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματος (G. Pavlou Textile Industries Ltd v. Δημοκρατίας, Υποθ. Αρ. 459/88, ημερ. 31.10.1989).

Η κτήση της εμπορικής εύνοιας είναι στοιχείο πάγιου ενεργητικού και η δαπάνη για την απόκτησή της δαπάνη κεφαλαιουχικής φύσης. Η εμπορική εύνοια αναμφίβολα κατατάσσεται στα κεφαλαιουχικά στοιχεία μιας επιχείρησης (΄Αντης Κωνσταντίνου Λτδ ν. Δημοκρατίας, Υποθ. Αρ. 1022/94 κ.α., ημερ. 24.1.1997).

Η απόφαση του Εφόρου είναι σωστή γιατί η συγκεκριμένη δαπάνη δεν είχε εμπορικό σκοπό, δεν επαύξησε δε τις εισοδηματικές δυνατότητες της εταιρείας (Friemil Trading Limited ν. Εφόρου Φόρου Εισοδήματος, Υποθ. Αρ. 656/93, ημερ. 11.11.1994).

Εν όψει όλων των πιο πάνω καταλήγω ότι η απόφαση του Διευθυντή για απόρριψη της διεκδίκησης σχετικής έκπτωσης ήταν λογικά επιτρεπτή. Οι αιτητές προβάλλουν επίσης τον ισχυρισμό ότι δεν έγινε δέουσα έρευνα αλλά κανένα περαιτέρω στοιχείο δεν δόθηκε για τεκμηρίωσή του. Θεωρώ τον ισχυρισμό αυτό ως μέρος του επιχειρήματος για εμφιλοχώρηση πλάνης στην απόφαση του Εφόρου, ισχυρισμός ο οποίος έχει ήδη απαντηθεί πιο πάνω.

Η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα εναντίον των αιτητών τα οποία υπολογίζω και επιδικάζω στις £350.

 

 

 

Φρ. Νικολαΐδης

Δ.

 

 

 

/ΜΔ


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο