|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση αρ. 328/97
ΕΝΩΠΙΟΝ: Σ. ΝΙΚΗΤΑ, Δ.
Μεταξύ -
Στέλιος Συμιλλίδης και Υιός Λτδ., από τη Λεμεσό
Αιτήτριας
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω
1. Υπουργικού Συμβουλίου
2. Υπουργού Εσωτερικών
3. Διευθυντή Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως
4. Επαρχιακού Λειτουργού Πολεοδομίας και Οικήσεως
Λεμεσού
5. Πολεοδομικής Αρχής Λεμεσού
Καθών η αίτηση
-------------------
Ημερομηνία:
26 Μαΐου, 2000Αίτηση για άδεια προσαγωγής μαρτυρίας ημερ. 19/10/99
Για την αιτήτρια: Μ. Τριανταφυλλίδης
Για τους καθών η αίτηση: Τ. Πολυχρονίδου, Ανώτερη Δικηγόρος
της Δημοκρατίας
-----------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Το βρίσκω βολικότερο να προτάξω τα κύρια γεγονότα της υπόθεσης. Το 1989 η αιτήτρια αγόρασε από άλλη εταιρεία, την Dynacon Ltd., έκταση γης (δύο συνεχόμενα, φαίνεται, τεμάχια) στα Κάτω Πολεμίδια. Η έκταση αυτή κείται σε περιοχή που καλύπτει το Τοπικό Σχέδιο Λεμεσού (Τοπικό Σχέδιο). Ακριβέστερα, κείται σε οικιστική βασικά ζώνη (Κα 5). Παρενθετικά, η αιτήτρια υπέβαλε ένσταση για την ένταξη της περιουσίας που αγόρασε στις εν λόγω πρόνοιες του Τοπικού Σχεδίου. Απορρίφθηκε όμως από το Υπουργικό Συμβούλιο. Σχετική γνωστοποίηση δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας τον Οκτώβριο του 1992.
Προηγουμένως, το Φεβρουάριο του 1991, η αιτήτρια βολιδοσκόπησε την Πολεοδομική Αρχή αναφορικά με τις προοπτικές της αιτήτριας να ανεγείρει στα παραπάνω τεμάχια σύγχρονη υπεραγορά. Δεδηλωμένος σκοπός της ήταν η μεταστέγαση της υφιστάμενης επιχείρησης της, που λειτουργούσε σε απόσταση μερικών εκατοντάδων μέτρων από τη γη που αγόρασε. Η Πολεοδομική Αρχή απάντησε πως η ανάπτυξη αυτή δε θα ήταν δυνατή ακριβώς γιατί η ζώνη, που κάλυπτε και τα τεμάχια της αιτήτριας, ήταν αφιερωμένη σε άλλη χρήση, δηλαδή, τη δημιουργία κατοικιών.
Στο μεταξύ, στις 28/8/91, η εταιρεία Λαϊκή Υπεραγορά Ορφανίδης Λτδ., ζήτησε από την ίδια Αρχή άδεια, που θα εξουσιοδοτούσε την ανέγερση υπεραγοράς, καταστημάτων, διαμερισμάτων και εκθεσιακών χώρων σε έκταση γης στην ίδια περιοχή και μέσα στην ίδια ζώνη. Η αίτηση αυτή εγκρίθηκε και εκδόθηκε, στις 2/6/93, η σχετική άδεια υπό όρους.
Το Δεκέμβριο του 1993 η Dynacon Ltd., υπέβαλε αίτηση για ανέγερση πολυκαταστήματος. Ας σημειωθεί ότι δεν είχε ακόμη μεταβιβασθεί η περιουσία. Η αιτήτρια παράλληλα ζήτησε την έγκριση της αίτησης αυτής και την έκδοση άδειας κατά παρέκκλιση των προνοιών του Τοπικού Σχεδίου. Η Πολεοδομική Αρχή απέρριψε την αίτηση τον Ιούνιο του 1994. Με κύρια αιτιολογία ότι τα οικόπεδα βρίσκονται σε αμιγή οικιστική ζώνη. Περαιτέρω, η προτεινόμενη οικοδομή υπερέβαινε τον ανώτατο συντελεστή δόμησης, καθώς και το επιτρεπόμενο ύψος οικοδομών. Πρόσθετα, η πιο πάνω Αρχή πληροφόρησε τη Dynacon Ltd., ότι "λόγω των σοβαρών (αυτών) λόγων κρίνει ότι η προώθηση της αίτησης για κατά παρέκκλιση χορήγηση Πολεοδομικής Άδειας δεν δικαιολογείται".
Η ιεραρχική προσφυγή που άσκησε η Dynacon Ltd., κατά της απορριπτικής απόφασης της Αρχής, εκδικάστηκε από Υπουργική Επιτροπή, η οποία και την απέρριψε. Κρίθηκε επίσης ότι δεν ήταν δικαιολογήσιμη η "κατά παρέκκλιση" του Τοπικού Σχεδίου Λεμεσού, χορήγηση πολεοδομικής άδειας. Το αποτέλεσμα του ιεραρχικού διαβήματος κοινοποιήθηκε, πάλιν στην Dynacon, το Φεβρουάριο του 1997.
Ακολούθησε, τον Απρίλιο του ίδιου χρόνου, η παρούσα προσφυγή. Θα μπορούσε εδώ να λεχθεί ότι οι καθών ήγειραν προδικαστική ένσταση ότι η αιτήτρια δεν έχει έννομο συμφέρον να ασκήσει προσφυγή, αφού δεν είναι εγγεγραμμένη ιδιοκτήτρια της γης και δεν υπέβαλε η ίδια την αίτηση για πολεοδομική άδεια, αλλά η πωλήτρια των κτημάτων.
Ο λόγος ακύρωσης που προώθησε η αιτήτρια αφορά τη μεταχείριση που έτυχε viz-a-viz την εταιρεία Ορφανίδης Λτδ., ανωτέρω, που χαρακτηρίζεται στην ουσία ως ετεροβαρής. Σε επίρρωση του ισχυρισμού της η αιτήτρια επικαλείται: (1) ότι τα κτήματα είναι στην ίδια πολεοδομική ζώνη σε μικρή μόνο απόσταση το ένα από το άλλο. και (2) ότι κρίθηκε πως η αίτηση της εταιρείας Ορφανίδης ικανοποιούσε τις απαιτήσεις της Εμπορικής Πολιτικής που είχε εγκρίνει το Υπουργικό Συμβούλιο (για εμπορική ανάπτυξη), δε συνέβηκε όμως το ίδιο για την περίπτωση της Dynacon Ltd.
Η δικηγόρος των καθών ανέπτυξε τα επιχειρήματα της με βάση τα στοιχεία που αναφέρονται σε επιστολή του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως προς τον Υπουργό Εσωτερικών για τους σκοπούς της ιεραρχικής προσφυγής. Και άλλα έγγραφα που επισυνάφθηκαν στην ένσταση.
Μετά την καταχώρηση της γραπτής απάντησης της, η αιτήτρια καταχώρισε την υπό πραγμάτευση αίτηση για άδεια προσαγωγής μαρτυρίας. Το αίτημα της είναι διττό:
(α) Η αποδοχή ως μαρτυρίας, σχετικής με τον ισχυρισμό της για άνιση μεταχείριση, της έκθεσης του Επιτρόπου Διοικήσεως, που τέθηκε ενώπιον του Δικαστηρίου από τους καθών η αίτηση ως Παράρτημα 7 στην ένσταση τους. και
(β) Η προσαγωγή προφορικής μαρτυρίας από εμπειρογνώμονα της αιτήτριας "του οποίου η γνωμάτευση με ημερομηνία 10/9/99 επισυνάπτεται" πάλιν σε σχέση με τον ίδιο ισχυρισμό.
Απ' ό,τι αντηλλάγη μεταξύ μου και του συνηγόρου κατά τη συζήτηση, ο κ. Τριανταφυλλίδης εγκατέλειψε το αίτημα για προσαγωγή της έκθεσης με προφορική μαρτυρία, εφόσον είναι ήδη στο φάκελο, όχι όμως και το αίτημα για αποδοχή της έκθεσης καθαυτής ως μαρτυρίας.
Η κα Πολυχρονίδου είπε ότι και στην περίπτωση ακόμη που η εν λόγω έκθεση είχε τη μορφή ένορκης δήλωσης δε θα μπορούσε να γίνει δεκτή ως μαρτυρία λόγω της φύσεως της διαδικασίας ενώπιον του Επιτρόπου, του οποίου ο ρόλος εξαντλείται στην υποβολή εισηγήσεων και συστάσεων. Πέραν τούτου, με βάση το άρθρ. 5(2)(β) του περί Επιτρόπου Διοικήσεως Νόμου αρ. 3/91, ο Επίτροπος δεν έχει εξουσία να προβαίνει σε οποιαδήποτε ενέργεια που αφορά εκκρεμούσα δικαστική διαδικασία ή εξέταση ιεραρχικής προσφυγής. Παρέπεμψε επίσης, για ενίσχυση της θέσης της, στην υπόθεση Cleanthis Georghiades (No. 2) v. Republic (1965) 3 C.L.R. 473, 481. Ο δικηγόρος της αιτήτριας παρατήρησε απλώς ότι ο ν. 3/91 δεν αποκλείει τη λήψη υπόψη της έκθεσης.
Το άρθρ. 9(5) του ν. 3/91, που έχει τη λέξη "Απόδειξη" ως πλαγιότιτλο, ορίζει ότι μαρτυρία ή δήλωση:
"...........που δίδεται ή γίνεται από οποιοδήποτε λειτουργό ή άλλο πρόσωπο κατά τη διεξαγωγή μιας έρευνας από τον Επίτροπο δε γίνεται δεκτή ως μαρτυρία εναντίον οποιουδήποτε προσώπου ενώπιον οποιουδήποτε Δικαστηρίου ή σε οποιαδήποτε άλλη έρευνα ή άλλη διαδικασία."
Περαιτέρω κατά το άρθρ. 12(2) του ίδιου νόμου ούτε ο Επίτροπος ούτε άλλο στέλεχος του Γραφείου του είναι δυνατό να κληθεί να μαρτυρήσει σε δικαστήριο:
".......αναφορικά με οποιοδήποτε θέμα το οποίο περιέρχεται σε γνώση του κατά την ενάσκηση των καθηκόντων του."
Οι νομοθετικές αυτές πρόνοιες έχουν ουσιαστικά απαγορευτικό χαρακτήρα. Δεν αναγνωρίζεται στον Επίτροπο ή στέλεχος της υπηρεσίας του ρόλος μάρτυρα σε δικαστική διαδικασία για υποθέσεις με τις οποίες καταπιάστηκε. Ούτε φαίνεται να υπάρχει νομολογιακό έρεισμα που να παρέχει τέτοια δυνατότητα. Παρά τη χαλαρή εφαρμογή των κανόνων του δικαίου της απόδειξης που παρατηρείται συχνά στη διοικητική δίκη, δε θεμελιώνεται νομολογιακά η αποδοχή τέτοιας μαρτυρίας. Θα αποτελούσε μαζική παραβίαση των βασικών κανόνων απόδειξης. Παράλληλα θα περιθωριοποιούσε και αποδυνάμωνε την αποστολή του δικαστηρίου ως συνταγματικού κριτή της διαφοράς. Το αίτημα αυτό απορρίπτεται.
Στην κρινόμενη αίτηση επισυνάπτεται έκθεση απόψεων ή "γνωμάτευση", όπως αποκαλείται, του εμπειρογνώμονα της αιτήτριας κου Α. Μ. Λεωνίδου. Υποθέτω πως είναι το αντικείμενο της μαρτυρίας που επιζητεί να προσάξει η αιτήτρια με ένορκη δήλωση του ιδίου. Η δικηγόρος των καθών ενέστη και σ' αυτό το μέρος της αίτησης. Υποστήριξε ότι δεν μπορεί να γίνει δεκτή. Το περιεχόμενο της δε συνιστά μαρτυρία, αλλά προσωπική άποψη.
Κατά την εισήγηση της, είναι θέμα του δικαστηρίου να κρίνει αν οι λόγοι που έδωσε η διοίκηση για να διαφοροποιήσει τη μια περίπτωση από την άλλη είναι βάσιμοι ή όχι. Και απολήγουν σε εύλογη διαφοροποίηση της μιας περίπτωσης από την άλλη. Η δε κρίση κατά πόσο θα επηρεασθούν οι ανέσεις της περιοχής και θα επιβαρυνθεί το οδικό δίκτυο της περιοχής, αφορά τεχνικό θέμα, που ανήκει στην αρμοδιότητα της διοίκησης. Τέλος, η αναφορά του κ. Λεωνίδου, πέρα από την υπόθεση Ορφανίδη, σε άλλες περιπτώσεις στις οποίες δόθηκε άδεια για εμπορική ανάπτυξη κατά μήκος δρόμων πρωταρχικής σημασίας σε οικιστικές περιοχές είναι γενική και αόριστη.
Η απάντηση του δικηγόρου της αιτήτριας στην πιο πάνω επιχειρηματολογία είναι σύντομη. Γιαυτό και την παραθέτω αυτούσια:
"Όσον αφορά τη γνωμάτευση του κ. Λεωνίδου εγώ ζήτησα να τον καλέσω ως μάρτυρα να μιλήσει προφορικά. Δεν λέγω ότι η γνωμάτευση του αποτελεί μαρτυρία αυτή καθ' αυτή αλλά η προσπάθεια να αντικρουσθεί υπερβαίνει τα όρια της αναγκαιότητας στην παρούσα υπόθεση. Αν μου επιτρέψετε να καταθέσω μαρτυρία υπό μορφή ενόρκου δηλώσεως είμαι έτοιμος να την καταθέσω."
Οι αρχές με βάση τις οποίες κρίνονται αιτήσεις αυτής της φύσεως έχουν διατυπωθεί σε αριθμό αποφάσεων. Στις πιο πρόσφατες συγκαταλέγονται και οι ακόλουθες: προσφ. 590/96 Χαράλαμπος Κολοκοτρώνης ν. Δημοκρατίας ημερ. 13/6/97, προσφ. αρ. 491/97 James Peters v. Δημοκρατίας ημερ. 8/12/98, προσφ. αρ. 623/96 C.M.P. Αρχιτέκτονες κ.α. ν Α.Η.Κ. ημερ. 16/12/98, προσφ. αρ. 251/97 Μιχάλης Στυλιανού ν. Ρ.Ι.Κ. ημερ. 20/4/99 και Α.Ε. 2064 Νίκος Ρούσος ν. Πάνου Ιωαννίδη κ.α. ημερ. 21/7/97.
Βασικό κριτήριο για την αποδοχή μαρτυρίας είναι η σχετικότητα της με τα επίδικα θέματα. Εδώ το θέμα είναι κατά πόσο υπήρξε πράγματι διαφορετική και άνιση μεταχείριση της αιτήτριας από τη διοίκηση. Ας σημειωθεί ότι τα βασικά γεγονότα, που αφορούν τη χορήγηση πολεοδομικής άδειας στην περίπτωση της εταιρείας Ορφανίδης, είναι παραδεκτά.
Θα συμφωνούσα με τη θέση της κας Πολυχρονίδου. Η προτεινόμενη μαρτυρία δεν ικανοποιεί το κριτήριο. Αποτελείται από προσωπικές απόψεις αναφορικά με την ανάπτυξη για την οποία ζητήθηκε άδεια και τις πιθανές επιπτώσεις της στις ανέσεις της περιοχής. Δεν είναι έργο του δικαστηρίου η λήψη και αξιολόγηση τέτοιων απόψεων ιδιαίτερα σε ζητήματα τεχνικής φύσεως, στα οποία η κρίση της διοίκησης είναι κατά κανόνα ανέλεγκτη. Παράδειγμα της φύσεως της μαρτυρίας αποτελεί η άποψη από το συνημμένο στην ένορκη δήλωση έγγραφο:
"...............έχω την άποψη ότι η χωροθέτηση οικιστικών αναπτύξεων κατά μήκος των αυτοκινητόδρομων ή και δρόμων πρωταρχικής σημασίας που διέρχονται διαμέσου οικιστικών περιοχών πρέπει να αποφεύγεται και παράλληλα να ενθαρρύνεται η χωροθέτηση εμπορικών αναπτύξεων, αρχή την οποία από ότι έχω αντιληφθεί η Πολεοδομική Αρχή εφαρμόζει ή εφαρμόζει επιλεκτικά."
Η αναφορά σε περιπτώσεις, άλλες από την υπόθεση Ορφανίδη, είναι πράγματι γενική και αόριστη, όπως προκύπτει από το ίδιο έγγραφο:
"Πέραν της περίπτωσης Ορφανίδη το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως έχει χορηγήσει σωρεία πολεοδομικές άδειες για εμπορική ανάπτυξη κατά μήκος αυτοκινητόδρομων ή και δρόμων πρωταρχικής σημασίας σε περιοχές που χαρακτηρίζονται από το Τοπικό Σχέδιο Λεμεσού ως οικιστικές σε αντίθεση με την περίπτωση Συμιλλίδη."
Η αίτηση απορρίπτεται στο σύνολο της. Με έξοδα σε βάρος της αιτήτριας, που θα καταβληθούν στο τέλος της διαδικασίας. Η υπόθεση ορίζεται για διευκρινίσεις στις 4/7/00.
Σ. Νικήτας, Δ.
/Κασ