Στις 25.11.96 η Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας αποφάσισε την προκήρυξη θέσης Πρώτου Λειτουργού Εκπαίδευσης για τη Δημοτική Εκπαίδευση, που ήταν θέση πρώτου διορισμού και προαγωγής. Η αιτήτρια και το ενδιαφερόμενο μέρος ήταν μεταξύ εκείνων που υπέβαλαν αίτηση και όλες οι αιτήσεις διαβιβάστηκαν στο Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού ως Πρόεδρο της αρμοδίας Συμβουλευτικής Επιτροπής, με όλα τα προβλεπόμενα από το άρθρο 5(1) του περί Διενέργειας Προαγωγών και Διορισμών στη Δημοτική Εκπαίδευση (Προσωρινών Διατάξεων) Νόμου του 1995 (Ν. 78(1)/95) στοιχεία και έγγραφα.

Στις 12.5.97 ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου έστειλε νέα έκθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής μαζί με κατάλογο των συστηνομένων υποψηφίων, στον οποίο περιλαμβάνοντο τόσο η αίτητρια όσο και το ενδιαφερόμενο μέρος.

Η Επιτροπή στις 9.10.97 εξέτασε τις ενστάσεις που υποβλήθηκαν εναντίον του καταλόγου και καταρτίστηκε τελικός κατάλογος στον οποίο και πάλιν περιλαμβανόταν η αιτήτρια και το ενδιαφερόμενο μέρος. Η Επιτροπή κάλεσε στις 15.10.97 τους υποψηφίους του τελικού καταλόγου σε προφορική εξέταση , στην οποία παρίστατο και ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου. Κατόπιν συνεκτίμησης της αξίας των προσόντων και της αρχαιότητας των υποψηφίων, η Επιτροπή πρόσφερε προαγωγή στη θέση Πρώτου Λειτουργού Εκπαίδευσης στο ενδιαφερόμενο μέρος που κρίθηκε ως ο καταλληλότερος και με απόφαση που δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας στις 12.12.97 τον διόρισε από 20.10.97.

Με την παρούσα της προσφυγή η αιτήτρια ζητά την ακύρωση της πιό πάνω απόφασης.

Είναι η εισήγηση του δικηγόρου της αιτήτριας ότι ο περί Διενέργειας Προαγωγών και Διορισμών στη Δημοτική Εκπαίδευση (Προσωρινές Διατάξεις) Νόμος του 1995, Ν. 78(1)/95 και ο επακόλουθος αυτού Ν. 7(1)/97, οι οποίοι ψηφίστηκαν σαν αποτέλεσμα της ακυρωτικής απόφασης του Δικαστηρίου στην προσφυγή Χαραλάμπους ν. Δημοκρατία, Υπ. Αρ. 747/93, ημερομηνίας 8.3.95 και οι οποίοι έτυχαν εφαρμογής στην παρούσα διαδικασία, ήταν αντισυνταγματικοί ως αντίθετοι προς την αρχή της ισότητας και ίσης μεταχείρησης και ως αντίθετοι προς την αρχή της διάκρισης των εξουσιών για το λόγο ότι αποτελούσαν επέμβαση της νομοθετικής εξουσίας στην άσκηση της διοικητικής λειτουργίας.

Περαιτέρω, εισηγήθηκε ο δικηγόρος της αιτήτριας ότι η Επιτροπή εν προκειμένω εσφαλμένα ακολούθησε ως συνέπεια της σχετικής γνωμάτευσης της Νομικής Υπηρεσίας τον ισοπεδωτικό για όλες τις κατηγορίες εκπαιδευτικών Ν. 78(1)/95, ο οποίος προνοούσε την παραγνώριση του στοιχείου της αξίας, όπως αυτή προέκυπτε από τις ετήσιες υπηρεσιακές εκθέσεις των υποψηφίων και εσφαλμένα δεν εφάρμοσε τον ισχύοντα για τη συγκεκριμένη κατηγορία εκπαιδευτικών περί Δημόσιας Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας (Τροποποιητικό) Νόμο του 1995, Ν.26(1)/95 αρ.4 και τον επακόλουθο αυτού Ν.43(1)/96, αρ. 7.

Σύμφωνα με τη νομολογία, η αντισυνταγματικότητα νόμου ή κανονισμού ελέγχεται με αντιπαραβολή του προς συγκεκριμένη διάταξη του Συντάγματος. (Δέστε Δημοκρατία ν. Κωνσταντινίδη, Α.Ε. Αρ. 2137, ημερομηνίας 21.5.96).

Στην απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση Μαυρομμάτης ν. Δημοκρατία, Α.Ε. Αρ. 2023, ημερομηνίας 28.12.98 λέχθηκαν τα ακόλουθα:

Σύμφωνα με τον Καν.7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962, "Έκαστος διάδικος δέον δια των εγγράφων προτάσεων αυτού να εκθέτη τα νομικά σημεία επί των οποίων στηρίζεται, αιτιολογών ταύτα πλήρως" και σύμφωνα με τον Καν.2, "Εγγραφος πρότασις" περιλαμβάνει και την αίτηση.

Περαιτέρω, ο λόγος ακύρωσης με βάση το ότι η Συμβουλευτική Επιτροπή και η ΕΕΥ εσφαλμένα εφάρμοσαν το Ν. 7(1)/97 στην παρούσα διαδικασία, ο οποίος ισοπεδωτικά και ανεπίτρεπτα επέβαλλε στα δύο όργανα να αγνοήσουν τις βαθμολογίες των υποψηφίων, όπως αυτές προέκυπταν από τις ετήσιες υπηρεσιακές εκθέσεις και εσφαλμένα δεν εφάρμοσαν τον ισχύοντα για τη συγκεκριμένη κατηγορία εκπαιδευτικών Ν.26(1)/95, απορρίπτεται, ως στηριζόμενος σε εσφαλμένη και ανακριβή προϋπόθεση.

Όπως σαφώς προκύπτει από τα πρακτικά των συνεδριάσεων των δύο Επιτροπών η συγκεκριμένη κατηγορία εκπαιδευτικών κρίθηκε πράγματι σύμφωνα με τις ορθές διατάξεις του α.4 του Ν. 26(1)/95 και του επακόλουθου αυτού α.7 του Ν.43(1)/96, εφόσον, τόσο η Συμβουλευτική στη συνεδρίαση της ημερομηνίας 8.5.97 ανέφερε ότι συνεκτιμώντας τα νόμιμα κριτήρια έλαβε υπόψη, "την αξία, στην οποία όπως διαπιστώθηκε ύστερα από μελέτη των υπηρεσιακών φακέλων και των φακέλων των υπηρεσιακών εκθέσεων όλοι οι υποψήφιοι είναι περίπου ίσοι" όσο και η ΕΕΥ που στη συνεδρίασή της ημερομηνίας 15.10.97 ανέφερε ότι, "λαμβάνει υπόψη το περιεχόμενο των προσωπικών φακέλων και των φακέλων των υπηρεσιακών εκθέσεων (χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η αριθμητική βαθμολογία)".

Ενόψει των πιο πάνω, ο ισχυρισμός ότι αγνοήθηκαν οι υπηρεσιακές εκθέσεις των υποψηφίων, αποτυγχάνει και απορρίπτεται.

Ο δικηγόρος της αιτήτριας ήγειρε ζήτημα παράνομης συγκρότησης της Συμβουλευτικής Επιτροπής λόγω μη συμμετοχής του Διευθυντή Δημοτικής Εκπαίδευσης, παρά το γεγονός ότι το α.4(2) του Ν. 78(1)/95, στο οποίο ο ίδιος παρέπεμψε, δεν προέβλεπε τέτοια υποχρέωση.

Σύμφωνα με την επιφύλαξη του α.4(2) του Ν. 78(1)/95 και του α.4(2) του Ν.7(1)/97, οι οποίοι αποτελούσαν ισχύον δίκαιο κατά τον ουσιώδη χρόνο:

Εφόσον τα πρόσωπα τα οποία συμμετείχαν στη σύνθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής κατείχαν πράγματι θέση ανώτερη από την υπό πλήρωση θέση, η σύνθεση της Επιτροπής δεν προσέκρουε σε οποιαδήποτε ρητή διάταξη νόμου. Έτσι θεωρώ τον ισχυρισμό αβάσιμο και τον απορρίπτω. (Δέστε σχετικά και Παπαμάρκου ν. ΕΕΥ, Υπ. Αρ. 495/96, ημερομηνίας 10.2.99, Πασχαλίδου-Καζαμία ν. ΕΕΥ, Υπ. Αρ. 1106/95 κ.α., ημερομηνίας 15.12.97 και Αντωνίου ν. Δημοκρατία, Α.Ε. 1449, ημερομηνίας 23.10.97).

Είναι ο ισχυρισμός του δικηγόρου της αιτήτριας ότι τα κριτήρια τα οποία τέθηκαν ως βάση για την αξιολόγηση των υποψηφίων στις συνεντεύξεις ήταν εξωγενή ως αντίθετα προς το νόμο και τα Σχέδια Υπηρεσίας της θέσης και ότι η κρίση του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού αναφορικά με την απόδοσή των υποψηφίων σ΄αυτές ήταν αναιτιολόγητη.

Για την αξιολόγηση της απόδοσης των υποψηφίων στις συνεντεύξεις, σύμφωνα με το α.5(10) του Ν.7(1)/97, η Επιτροπή καθόρισε τα ακόλουθα κριτήρια:

Από την αντιπαραβολή των κριτηρίων τα οποία τέθηκαν προς τα καθήκοντα, τις ευθύνες και τα απαιτούμενα προσόντα όπως αυτά καθορίστηκαν στο Σχέδιο Υπηρεσίας της θέσης Πρώτου Λειτουργού Εκπαίδευσης το οποίο κατατέθηκε, προκύπτει ότι τα κριτήρια αυτά ήταν εύλογα επιτρεπτά και στα πλαίσια των απαιτήσεων του Σχεδίου Υπηρεσίας προς διαπίστωση της τυπικής και ουσιαστικής καταλληλότητας των υποψηφίων για επιτυχή εκτέλεση των καθηκόντων της θέσης. (Δέστε και Δημητρίου ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 2053, ημερομηνίας 13.2.98 και Σωτηροπούλου ν. ΕΕΥ, Υπ. Αρ. 795/97, ημερομηνίας 26.1.99).

Περαιτέρω, η εισήγηση του δικηγόρου της αιτήτριας ότι η εντύπωση την οποία αποκόμισε ο Γενικός Διευθυντής από την απόδοση των υποψηφίων κατά τις συνεντεύξεις δεν ήταν αιτιολογημένη επαρκώς, επίσης δεν ευσταθεί.

Σύμφωνα με την επιφύλαξη του εδαφίου (10) του α.4 του Ν.7(1)/97, "κατά τις συνεντεύξεις μπορεί να παρευρίσκεται ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Παιδείας ή ο Διευθυντής του οικείου Τμήματος ή εκπρόσωπός του και να εκφέρει τις κρίσεις του για την απόδοση των υποψηφίων σ΄αυτές".

Από το πιό πάνω άρθρο του Νόμου προκύπτει ότι η παρουσία των αναφερόμενων προσώπων δεν είναι υποχρεωτική αλλά δυνητική για την Επιτροπή, η κρίση τους αναφορικά με την απόδοση των υποψηφίων στη συνέντευξη δεν επέχει θέση συστάσεων, αλλά απλή έκφραση γνώμης, η οποία δεν απαιτείται να είναι αιτιολογημένη, η δε Επιτροπή, ως το αποκλειστικά αρμόδιο όργανο, μπορεί να αποφασίσει κατά άλλο τρόπο. (Δέστε και Παπαμάρκου ν. ΕΕΥ, ανωτέρω).

Είναι η εισήγηση του δικηγόρου της αιτήτριας ότι το εύρημα της Επιτροπής ότι το ενδιαφερόμενο μέρος κατείχε τα απαιτούμενα από το Σχέδιο Υπηρεσίας προσόντα και συγκεκριμένα ότι κατείχε πανεπιστημιακό δίπλωμα ή τίτλο ή ισότιμο προσόν στα παιδαγωγικά ή στην οργάνωση και διοίκηση της εκπαίδευσης ή σε συναφές θέμα ήταν αποτέλεσμα πλάνης περί τα πράγματα, παράλειψης διενέργειας έρευνας και παράλειψης αιτιολόγησης της σχετικής ενδιάμεσης απόφασης.

Η Επιτροπή στη συνεδρίαση της ημερομηνίας 9.10.97 εξέτασε τις ενστάσεις οι οποίες υποβλήθηκαν κατά του καταλόγου και κατέληξε ότι όλοι οι υποψήφιοι κατείχαν το απαιτούμενο από τα Σχέδια Υπηρεσίας "Πανεπιστημιακό δίπλωμα ή τίτλο ή ισότιμο προσόν στα παιδαγωγικά".

Το ενδιαφερόμενο μέρος ήταν απόφοιτος της ΠΑΚ και κάτοχος MsC in Maths - Education - University of Kansas USA και M.A in Education Curriculum Development - Antioch University of Ohio, USA.

Η Επιτροπή, στα πλαίσια διενέργειας έρευνας των προσόντων των υποψηφίων ανέφερε τα ακόλουθα, όσον αφορά το ενδιαφερόμενο μέρος:

Η ερμηνεία και η εφαρμογή των Σχεδίων Υπηρεσίας και ο έλεγχος της συνδρομής των αναγκαίων προσόντων στο πρόσωπο των υποψηφίων αποτελούν ζήτημα η λύση του οποίου ανάγεται στη διακριτική ευχέρεια του αρμοδίου οργάνου. Το Δικαστήριο δεν ενεργεί πρωτογενή έρευνα και δεν ασκεί ουσιαστική κρίση επί του θέματος, αλλά ελέγχει την παρέλειψη διενέργειας έρευνας, την πιθανότητα ύπαρξης πλάνης περί τα πράγματα και την υπέρβαση των ακραίων ορίων της διακριτικής εξουσίας του αρμοδίου οργάνου. (Δέστε σχετικά, Γρηγοροπούλου κ.α. ν. Δημοκρατία, Υπ. Αρ. 677/94 κ.α., ημερομηνίας 6.9.96 και Συμεωνίδου κ.α. ν. Δημοκρατία, Υπ. Αρ. 911/93 κ.α. ημερομηνίας 18.4.97).

Εν προκειμένω η Επιτροπή διενήργησε έρευνα επί του θέματος των προσόντων και κρίνω ότι η αιτιολογία της κρίσης της ότι το ενδιαφερόμενο μέρος ήταν προσοντούχος, είναι επαρκής και εντός των πλαισίων της διακριτικής της ευχέρειας.

Εισηγείται, επίσης, ο δικηγόρος της αιτήτριας ότι η Επιτροπή δεν έλαβε υπόψη την απόδοση των υποψηφίων κατά τη συνέντευξη ως συμπληρωματικό αλλά ως κύριο στοιχείο κρίσεως της αξίας τους.

Σύμφωνα με την επιφύλαξη του α.5(11)(α)(ιιι) του Ν.7(1)/97, "η απόδοση των υποψηφίων στις συνεντεύξεις θα λαμβάνεται υπόψη μόνο ως συμπληρωματικό στοιχείο κρίσης της αξίας τους".

Ο ισχυρισμός της αιτήτριας ότι η απόδοση των υποψηφίων λήφθηκε υπόψη ως κύριο στοιχείο κρίσεως δεν ευσταθεί. Η ίδια η Επιτροπή ρητά ανέφερε στη συνεδρίασή της ημερομηνίας 15.10.97, "Ως συμπληρωματικό στοιχείο κρίσης για την αξία τους, η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη την απόδοση στην προσωπική συνέντευξη", και δεν έχω ικανοποιηθεί ότι τούτο δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.

Η Επιτροπή έλαβε υπόψη την ελαφρά υπεροχή του ενδιαφερομένου μέρους στη συνέντευξη έναντι των άλλων υποψηφίων.

Ο ισχυρισμός της αιτήτριας ότι η κρίση της Επιτροπής αναφορικά με την απόδοση των υποψηφίων στη συνέντευξη ήταν αναιτιολόγητη δεν ευσταθεί.

Η Επιτροπή αιτιολογώντας την κρίση της για την απόδοση της αιτήτριας και του ενδιαφερομένου μέρους στη συνέντευξη, ανέφερε τα ακόλουθα:

Προκύπτει ότι, η Επιτροπή αιτιολόγησε με επάρκεια και σαφήνεια την αξιολόγηση της αιτήτριας με το γενικό χαρακτηρισμό "Πάρα πολύ καλά" και του ενδιαφερομένου μέρους με "Εξαιρετικά" στη συνέντευξη και η βαρύτητα την οποία απέδωσε στο στοιχείο τούτο ήταν η δέουσα. (Δέστε και, Αριστοτέλους ν. Δημοκρατία, Α.Ε. 1841, ημερομηνίας 16.9.98 και Δημητρίου ν. Δημοκρατία, ανωτέρω).

Η ρυθμιστική βαρύτητα του κριτηρίου της αρχαιότητας σε θέσεις πρώτου διορισμού και προαγωγής και θέσεις υψηλές στην υπαλληλική ιεραρχία, όπως ήταν η επίδικη, είναι σύμφωνα με τη νομολογία, περιορισμένη. (Δέστε σχετικά, Αριστοτέλους ν. Δημοκρατία, ανωτέρω, Θεοκλήτου ν. Δημοκρατία, Α.Ε. 2366, ημερομηνίας 13.7.99 και Δημοκρατία κ.α. ν. Μιχαηλίδη, Α.Ε. 2536 κ.α., ημερομηνίας 26.11.99).

Ο γενικός ισχυρισμός ο οποίος εγέρθηκε, ότι τα προσόντα της αιτήτριας ήταν άρρηκτα συνυφασμένα με τη φύση των καθηκόντων της θέσης ενώ τέτοια ή ανάλογα προσόντα δεν κατείχε το ενδιαφερόμενο μέρος, χωρίς οποιοδήποτε προσδιορισμό του συγκεκριμένου προσόντος για το οποίο εγέρθηκε η σχετική εισήγηση, παρέμεινε αόριστος και αναπόδεικτος και ως εκ τούτου απορρίπτεται.

Εφόσον η Επιτροπή ρητά ανέφερε ότι έλαβε υπόψη την υπεροχή των άλλων δύο υποψηφίων, περιλαμβανομένης και της αιτήτριας, σε αρχαιότητα έναντι του ενδιαφερομένου μέρους και δεν προκύπτει πλάνη περί τα πράγματα ή υπέρβαση των ακραίων ορίων της διακριτικής εξουσίας του αρμοδίου οργάνου, ούτε έκδηλη υπεροχή της αιτήτριας έναντι του ενδιαφερομένου μέρους, η κρίση της Επιτροπής ως προς την ουσιαστική καταλληλότητα του ενδιαφερομένου μέρους δεν μπορεί να προσβληθεί επιτυχώς.

Η προσφυγή απορρίπτεται και η επίδικη απόφαση επικυρώνεται, με έξοδα σε βάρος της αιτήτριας.

Π. Αρτέμης,

Δ.

/Χ.Π.