|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση Αρ. 823/97
Ενώπιον
: ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗ, Δ.Αναφορικά με το Άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
Ευγένιου Κολαρίδη και άλλων
Αι τητών
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω
του Διευθυντού του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού
Κα θ΄ ου η αίτηση
- - - - - -
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ
: 10.11.1999Για τους αιτητές: κ. Χρ. Τριανταφυλλίδης.
Για τον καθ΄ου η αίτηση: κα Ρ. Πετρίδου, Ανώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με την προσφυγή οι αιτητές ζητούν την ακόλουθη θεραπεία:
«Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η πράξη και/ή η απόφαση των Καθ΄ων η Αίτηση η οποία ανακοινώθηκε κατά/ή περί την 1/9/1997 με σχετική έγγραφη ανακοίνωση της ιδίας ημερομηνίας και γνωστοποιήθηκε προς τους Διευθυντές/ντριες Μέσης και Τεχνικής Εκπαίδευσης (Παραρτήματα 1 και 2 αντίστοιχα) για την εγκαθίδρυση και/ή την έναρξη λειτουργίας των Κρατικών Ινστιτούτων Επιμόρφωσης είναι άκυρη, παράνομη και στερημένη κάθε έννομου αποτελέσματος.»
Το έγγραφο που επισυνάπτεται ως Παράρτημα 1 στην Προσφυγή τιτλοφορείται «ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 1997-98», φέρει ημερομηνία 1.9.1997 και προέρχεται από τη Διεύθυνση Μέσης Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού. Οι ανακοινώσεις που περιέχει αναφέρονται στη λειτουργία των Κρατικών Ινστιτούτων Επιμόρφωσης. Στην παράγραφο 8 του ίδιου εγγράφου αναφέρεται ότι επισυνάπτεται κατάλογος με τα δίδακτρα. Ο εν λόγω κατάλογος φέρει αριθμό φακέλου Υ.Π.Π.349/68/16 και ημερομηνία 1.9.1997 και τιτλοφορείται «Τέλη και δόσεις νέων διδάκτρων για τη σχολική χρονιά 1997-98».
Το έγγραφο που επισυνάπτεται ως Παράρτημα 2 στην Προσφυγή δεν φέρει αριθμό φακέλου, ούτε ημερομηνία. Απευθύνεται στους Διευθυντές/ντριες Μέσης και Τεχνικής Εκπαίδευσης και έχει ως θέμα «Νέα Μαθήματα που θα διδάσκονται στα Κρατικά Ινστιτούτα Επιμόρφωσης από τη σχολική χρονιά 1997-98.».
Η δικηγόρος του καθ΄ου η αίτηση έχει προβάλει, μεταξύ άλλων, και την ένσταση ότι η προσφυγή «είναι απαράδεκτη καθότι στρέφεται εναντίον μη εκτελεστής διοικητικής πράξης».
Προτού αποφανθώ κατά πόσο η προσβαλλόμενη απόφαση στερείται εκτελεστότητας, θεωρώ χρήσιμο να παραθέσω το ιστορικό της ίδρυσης και λειτουργίας των Κρατικών Ινστιτούτων Επιμόρφωσης. Το ιστορικό αυτό εκτίθεται στην πρόσφατη απόφαση του Δικαστή Κραμβή στην Προσφυγή 900/97, Σύνδεσμος Ιδιωτικών Φροντιστηρίων Κύπρου ν. Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, ημερ. 31.3.1999. Παραθέτω το σχετικό απόσπασμα:
«Τα Κρατικά Ινστιτούτα Επιμόρφωσης διαδέχθηκαν τα Ινστιτούτα Ξένων Γλωσσών που ιδρύθηκαν και λειτούργησαν το 1959. Το Ελληνικό Εκπαιδευτικό Συμβούλιο ως η τότε «Ανώτατη Εκπαιδευτική Αρχή» αποφάσισε την ίδρυση των Ινστιτούτων Ξένων Γλωσσών και εξέδωσε εσωτερικούς κανονισμούς.
Ο σκοπός της ίδρυσης και λειτουργίας των Ινστιτούτων Ξένων Γλωσσών καταγράφεται στη δεύτερη παράγραφο των κανονισμών:
«Σήμερον παρατηρείται εις όλας τας χώρας του κόσμου τάσις προς μάθησιν ξένων γλωσσών τούτο δε οφείλεται εις πολλούς και ποικίλους λόγους, κυρίως όμως διότι κατενοήθη ότι διά πληρεστέραν κατανόησιν του τρόπου ζωής και της σκέψεως ενός λαού χρειάζεται η άρση της γλωσσικής αυλαίας η οποία χωρίζει τα έθνη. Εις την Κύπρο η ανάγκη γνώσεως ξένων γλωσσών είναι, λόγω ιδιαζουσών συνθηκών, έτι μεγαλυτέρα, ταύτην δε διείδεν το Εκπαιδευτικόν Συμβούλιον και προέβη εις την ενέργειαν ταύτην.»
Το Εκπαιδευτικό Συμβούλιο και το Γραφείο Παιδείας που ήταν οι φορείς παιδείας κατά τη μεταβατική περίοδο 1959-60, παρέδωσαν το Σεπτέμβρη 1960 τις αρμοδιότητες και λειτουργίες τους στην Ελληνική Κοινοτική Συνέλευση και διαλύθηκαν.
Η κοινοτική Συνέλευση υιοθέτησε την εφαρμογή των κανονισμών λειτουργίας των Ινστιτούτων Ξένων Γλωσσών που είχε εκδώσει το Εκπαιδευτικό Συμβούλιο και τα Ινστιτούτα συνέχισαν την λειτουργία τους με βάση τους εν λόγω κανονισμούς όπως και προηγουμένως.
Με βάση τον περί Μεταβιβάσεως και Ασκήσεως των Αρμοδιοτήτων της Ελληνικής Κοινοτικής Συνέλευσης και περί Υπουργείου Παιδείας Νόμο του 1965 (Ν. 12/65) οι νομοθετικές αρμοδιότητες της Ελληνικής Κοινοτικής Συνέλευσης μεταβιβάστηκαν στη Βουλή των Αντιπροσώπων ενώ οι διοικητικές αρμοδιότητες μεταβιβάστηκαν στο Υπουργείο Παιδείας που ίδρυσε ο εν λόγω νόμος. Στις διοικητικές αρμοδιότητες του Υπουργείου Παιδείας ανήκαν όλα τα θέματα τα αφορώντα τη λειτουργία των Ινστιτούτων Ξένων Γλωσσών.
Το Υπουργικό Συμβούλιο, με την υπ΄ αριθμ. 30480 απόφαση του ημερομηνίας 14.7.1988 η οποία συνάδει προς τις πρόνοιες του Νόμου 12/65 (ανωτέρω) ενέκρινε την μετονομασία των Ινστιτούτων Ξένων Γλωσσών σε Κρατικά Ινστιτούτα Επιμόρφωσης από τη σχολική χρονιά 1988-89.
Τα Κρατικά Ινστιτούτα Επιμόρφωσης δεν αποτελούν φροντιστήρια ούτε σχολεία στη στενή των σχετικών νόμων έννοια.
Οι σκοποί των Κρατικών Ινστιτούτων επιμόρφωσης προδιαγράφονται στην τελευταία τροποποίηση των κανονισμών λειτουργίας και είναι «.να προσφέρουν με απογευματινά και βραδινά μαθήματα, δυνατότητες και ευκαιρίες σε ενήλικες και μαθητές ώστε:
«(α) να εκμάθουν ξένες γλώσσες ή να καλλιεργήσουν τις γνώσεις τους σ΄ αυτές
(β) τύχουν γενικής επιμόρφωσης σε θέματα που καθορίζονται από το Υπουργείο Παιδείας ή/και να αποκτήσουν προσόντα σε καθορισμένους τομείς εξειδίκευσης
(γ) ενθαρρυνθούν στην πραγμάτωση της διά βίου εκπαίδευσης.»
Η υπηρεσία των Κρατικών Ινστιτούτων Επιμόρφωσης επανδρώνεται και λειτουργεί με βάση εσωτερικούς κανονισμούς λειτουργίας. Μέρος της δαπάνης για τη λειτουργία των Ινστιτούτων καλύπτεται από τον κρατικό προϋπολογισμό. Η φύση των προσφερόμενων υπηρεσιών και το σύστημα με το οποίο παρέχονται εντάσσει την προσφερόμενη υπηρεσία στις «παροχικές» υπηρεσίες του κράτους. Η συγκεκριμένη υπηρεσία στοχεύει στην ικανοποίηση του αναφαίρετου δικαιώματος των πολιτών να απολαμβάνουν ευκαιριών μόρφωσης και ανάπτυξης της προσωπικότητας χωρίς οικονομικούς ή άλλους περιορισμούς. Συναφώς, προβλέπονται απαλλαγές από την καταβολή διδάκτρων πλήρως ή μερικώς οι οποίες καλύπτουν ένα φάσμα πολιτών με ιδιαιτερότητες όπως ανάπηροι, παθόντες, εθνοφρουροί, μαθητές, παιδιά πεσόντων, αγνοουμένων, εγκλωβισμένων και αναπήρων, παθόντων, τυφλοί τηλεφωνητές, άνεργοι πτυχιούχοι, ανάπηροι κλπ. Τέλη εγγραφής εισπράττονται από όλους ανεξαιρέτως τους εγγραφόμενους.
Εκ των ανωτέρω προκύπτει ότι οι συγκεκριμένες υπηρεσίες που προσφέρει το κράτος προς τους πολίτες μέσω των Κρατικών Ινστιτούτων Επιμόρφωσης εντάσσεται στην ευρύτερη πολιτική του κράτους για επιμόρφωση των πολιτών και ανύψωση του μορφωτικού τους επιπέδου.»
Υπό το φως του πιο πάνω ιστορικού των Κρατικών Ινστιτούτων Επιμόρφωσης, και έχοντας υπόψη το περιεχόμενο των Παραρτημάτων 1 και 2 που επισυνάπτονται στην Προσφυγή, τα οποία και εμπεριέχουν την προσβαλλόμενη απόφαση, ευρίσκω ότι η προδικαστική ένσταση της δικηγόρου της καθ΄ης η αίτηση για έλλειψη εκτελεστότητας όντως ευσταθεί. Το έγγραφο που επισυνάπτεται ως Παράρτημα 1 στην Προσφυγή, μαζί με τον επισυναπτόμενο σ΄ αυτό κατάλογο που αναφέρεται στα δίδακτρα, δεν περιέχει εκτελεστή διοικητική πράξη. Περιέχει μη εκτελεστή διοικητική πράξη. Συγκεκριμένα, περιέχει πράξη πληροφοριακού χαρακτήρα αφού, με αυτό, η Διεύθυνση Μέσης Εκπαίδευσης ανακοινώνει πληροφοριακά διάφορα θέματα (μεταξύ των οποίων και τα τέλη και δίδακτρα) που άπτονται της λειτουργίας των Κρατικών Ινστιτούτων Επιμόρφωσης. Με το Παράρτημα 1 ούτε η εγκαθίδρυση των Κρατικών Ινστιτούτων Επιμόρφωσης αποφασίζεται, ούτε η έναρξη της λειτουργίας τους. Με άλλα λόγια, δεν δημιουργείται οποιαδήποτε νομική κατάσταση που δεν προϋπήρχε αφού, όπως προκύπτει από το ιστορικό τους που έχω παραθέσει, η εγκαθίδρυσή των εν λόγω Ινστιτούτων έγινε από το ακαδημαϊκό έτος 1958 έως 1959, η δε ύπαρξη και λειτουργία τους επιβεβαιώθηκε το 1988 με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, με αποτέλεσμα αυτά να λειτουργούν έκτοτε, προσφέροντας σε όσους το επιθυμούν την ευκαιρία της εκπαίδευσης.
Τα ίδια ισχύουν και όσον αφορά την εκτελεστότητα του Παραρτήματος 2 στην Προσφυγή. Και αυτού το περιεχόμενο είναι πληροφοριακού χαρακτήρα. Το έγγραφο απευθύνεται στους «Διευθυντές/ντριες Μέσης και Τεχνικής Εκπαίδευσης» και τους πληροφορεί ποια είναι τα νέα μαθήματα που θα διδάσκονται στα Κρατικά Ινστιτούτα Επιμόρφωσης κατά το ακαδημαϊκό έτος 1997 έως 1998, με την παράκληση να ενημερώσουν τους μαθητές τους ανάλογα.
Η προσφυγή απορρίπτεται ως απαράδεκτη για το λόγο ότι, σύμφωνα με τα όσα έχω προαναφέρει, δεν προσβάλλει εκτελεστή διοικητική πράξη.
Οι αιτητές να καταβάλουν τα έξοδα του καθ΄ου η αίτηση.
Ρ. Γαβριηλίδης
/ΧΤΘ ; Δ.