|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση Αρ. 1007/97
Ενώπιον
: ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗ, Δ.Αναφορικά με το ΄Αρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:-
Μαρίας Γεωργίου Γερασίμου εκ Λάρνακας
Αιτήτριας
και
Γενικού Εισαγγελέα μέσω Υπουργικού Συμβουλίου
(Κτηματολογικό και Χωρομετρικό Τμήμα)
Καθ΄ ων η Αίτηση
_ _ _ _ _ _ _ _
28 Ιανουαρίου, 1999
ΕΜΦΑΝΙΣΕΙΣ
Για τον Αιτητή: Κος. Δ. Παπαδόπουλος.
Για τους Καθ΄ ων η Αίτηση: Κος. Δ. Καλλίγερος, Δικηγόρος της
Δημοκρατίας.
_ _ _ _ _ _ _ _
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με την προσφυγή η αιτήτρια επδιώκει την ακύρωση της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου, ημερομηνίας 21/7/1997, με την οποία απορρίφθηκε αίτημά της για παραχώρηση μέρους αδιέξοδου δημόσιου πεζόδρομου.
Το πραγματικό υπόβαθρο της υπόθεσης είναι το ακόλουθο.
Ο πατέρας της αιτήτριας ήταν ιδιοκτήτης ακινήτου στην τοποθεσία ΄Αγιος Γεώργιος Μακρής στη Λάρνακα. Το 1970, ύστερα από αίτησή του, εξασφάλισε από το Δήμο Λάρνακας, ως αρμόδια Αρχή, άδεια διαίρεσης του ακινήτου σε οικόπεδα. Σύμφωνα με την άδεια, διαχώρισε το ακίνητο σε έξι οικόπεδα κατασκευάζοντας και οδικό δίκτυο στο οποίο περιλαμβανόταν δημόσιος αδιέξοδος πεζόδρομος ο οποίος διαμορφώθηκε για να χρησιμοποιείται από όλα τα οικόπεδα (και όχι μόνο το οικόπεδο με Αρ. Τεμαχίου 1131, όπως ο ισχυρισμός της αιτήτριας). Το 1972, τα έξι οικόπεδα με Αρ. Τεμαχίων 1130, 1131, 1132, 1133, 1134 και 1135, εγγράφτηκαν επ΄ ονόματι του πατέρα της αιτήτριας, ο οποίος, αργότερα, πώλησε το τεμάχιο 1130 σε κάποιο τρίτο ενώ τα υπόλοιπα πέντε τα δώρισε στην αιτήτρια. Από τα πέντε οικόπεδα που της δωρίθηκαν η αιτήτρια πώλησε τα τρία, με Αρ. Τεμαχίων 1132, 1133 και 1135, ενώ κράτησε τα άλλα δύο, με Αρ. Τεμαχίων 1131 και 1134.
Στις 23/2/1994, η αιτήτρια, με αίτησή της στο Επαρχιακό Κτηματολόγιο Λάρνακας, ζήτησε να της παραχωρηθεί μέρος του δημόσιου αδιέξοδου πεζόδρομου. Η αίτηση απορρίφθηκε. Κατά της απορριπτικής απόφασης καταχωρήθηκε η Προσφυγή Αρ. 739/95 η οποία, όμως, αποσύρθηκε (το 1997) αφού διαπιστώθηκε ότι η απορριπτική απόφαση έπασχε νομικά διότι είχε ληφθεί από αναρμόδιο όργανο, το Διευθυντή του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας. Ακολούθως η αίτηση υποβλήθηκε στο αρμόδιο όργανο, την αρμόδια Υπουργική Επιτροπή, η οποία, αφού την εξέτασε, εισηγήθηκε στο Υπουργικό Συμβούλιο, το οποίο έχει κατά νόμο τον τελευταίο λόγο, την απόρριψή της με το αιτιολογικό ότι (α) δεν είχε παραχωρηθεί άλλος επαρκής δημόσιος δρόμος σε αντικατάσταση του ζητουμένου, και (β) η αποξένωση δεν βελτίωνε το δημόσιο δρόμο. Το Υπουργικό Συμβούλιο υιοθέτησε την εισήγηση και απέρριψε την αίτηση. Η απόφαση αυτή είναι το αντικείμενο της προσφυγής.
Οι λόγοι ακυρώσεως που προβάλλονται από την αιτήτρια είναι ότι η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε καθ΄ υπέρβαση και ή κατάχρηση εξουσίας, είναι προϊόν εσφαλμένης ερμηνείας της σχετικής νομοθεσίας, οφείλεται σε πλάνη περί τα πράγματα, είναι αναιτιολόγητη και πάσχει λόγω έλλειψης πλήρους και αντικειμενικής έρευνας και αξιολόγησης των σχετικών στοιχείων.
Οι εξουσίες του Υπουργικού Συμβουλίου να παραχωρεί, εκμισθώνει, ανταλλάσσει ή άλλως αποξενώνει ακίνητη περιουσία του Κράτους ή ανταλλάσσει ή αποξενώνει μέρος οποιουδήποτε δημόσιου δρόμου ή εκμισθώνει μέρος της παραλίας, διέπονται από το άρθρο 18 του περί Ακίνητης Ιδιοκτησίας (Διακατοχή, Εγγραφή, και Εκτίμηση) Νόμου, Κεφ. 224, όπως τροποποιήθηκε, και τους περί Ακινήτου Ιδιοκτησίας της Δημοκρατίας (Διάθεση) Κανονισμούς του 1989 έως 1990 (Κ.Δ.Π. 173/89 και 165/90).
Το άρθρο 18 του Κεφ. 224 έχει ως ακολούθως:-
"18.-(1) Το Υπουργικό Συμβούλιο δύναται, υπό τέτοιους όρους, περιορισμούς, προϋποθέσεις και κριτήρια, τα οποία ήθελαν καθοριστεί με Κανονισμούς-
(α) Να παραχωρήσει, εκμισθώσει, ανταλλάξει ή με άλλο τρόπο αποξενώσει οποιαδήποτε ιδιοκτησία της Δημοκρατίας ή ακίνητη ιδιοκτησία που περιήλθε στη Δημοκρατία δυνάμει των διατάξεων του Νόμου αυτού, άλλην εκτός από δημόσιο δρόμο ή την παραλία
(β) να ανταλλάξει ή αποξενώσει μέρος οποιουδήποτε δημόσιου δρόμου, αν ικανοποιηθεί ότι άλλος επαρκής δημόσιος δρόμος έχει παραχωρηθεί προς αντικατάστασή του ή ότι η ανταλλαγή ή η αποξένωση αυτή θα βελτιώσει το δημόσιο αυτό δρόμο
.(γ) να εκμισθώσει μέρος παραλίας για σκοπούς λιμένων, προβλήτων, αποβαθρών, προκυμαιών, ιχθυοτροφείων και για οποιοδήποτε άλλο σκοπό δημόσιας ωφέλειας.
(2) Εντός τριών μηνών από τη διενέργεια από το Υπουργικό Συμβούλιο οποιωνδήποτε πράξεων δυνάμει του εδαφίου (1) του άρθρου αυτού, θα κατατίθεται ενώπιον της Βουλής των Αντιπροσώπων έκθεση που δείχνει αναλυτικά τις περιπτώσεις στις οποίες έγιναν οι παραχωρήσεις αυτές."
Με βάση την κανονιστική εξουσία που του παρέχει το πιο πάνω άρθρο του Νόμου, το Υπουργικό Συμβούλιο εξέδωσε τις Κ.Δ.Π. 173/89 και 165/90 καθορίζοντας τα κριτήρια που διέπουν την εκ μέρους του παραχώρηση κρατικής ακίνητης ιδιοκτησίας. Σχετικός με την παρούσα
υπόθεση είναι ο Κανονισμός 13 ο οποίος έχει ως εξής:-"13. Η ανταλλαγή ή αποξένωση με οποιοδήποτε τρόπο, μέρους δημόσιου δρόμου, επιτρέπεται μόνο σε περίπτωση κατά την οποία-
(α) ΄Εχει παραχωρηθεί άλλος επαρκής δημόσιος δρόμος σε αντικατάσταση τούτου ή
(
β) η εν λόγω ανταλλαγή ή αποξένωση θα βελτιώσει το δρόμο νοουμένου ότι δεν επηρεάζονται οποιαδήποτε δικαιώματα τρίτων."
Υπό το φως των πιο πάνω νομοθετικών και κανονιστικών διατάξων εγείρεται το ερώτημα κατά πόσο ευσταθεί οποιοσδήποτε από τους λόγους ακυρώσεως που προβάλλει η αιτήτρια. Κατά την κρίση μου η ορθή απάντηση είναι η αρνητική. Δικαίωμα για απόκτηση κρατικής γης από τους ιδιώτες δεν υφίσταται ούτε στο Σύνταγμα ούτε στη νομοθεσία. Τέτοια απόκτηση επιτρέπεται μόνο όταν και όπως ο νόμος ορίζει. Το άρθρο 18 του Νόμου και ο Κανονισμός 13 δεν θεσπίστηκαν για να προστατεύσουν ιδιωτικά συμφέροντα. Θεσπίστηκαν για να προστατεύσουν κρατικά συμφέροντα δεσμεύοντας την εκτελεστική εξουσία, δηλαδή το Υπουργικό Συμβούλιο, με σκοπό την πρόληψη τυχόν αθέμιτων παραχωρήσεων κρατικής γης. Με άλλα λόγια, η παραχώρηση κρατικής γης ρυθμίστηκε νομοθετικά με κριτήριο το ευρύτερο δημόσιο συμφέρον και όχι για να παρασχεθούν ιδιωτικά δικαιώματα. Στην περίπτωση της αιτήτριας δεν επληρούντο οι νομικές προϋποθέσεις για ικανοποίηση του αιτήματός της, και μάλιστα σωρευτικά. Η ίδια η αιτήτρια δεν ομιλούσε στην αίτησή της για παραχώρηση άλλου επαρκούς δημόσιου δρόμου σε αντικατάσταση του ζητουμένου, ούτε ισχυριζόταν οποιαδήποτε βελτίωση του δημόσιου δρόμου. Η αρμοδιότητα του Υπουργικού Συμβουλίου ήταν, υπό τις περιστάσεις, δέσμια. Δεν μπορούσε παρά να εφαρμόσει την κείμενη νομοθεσία και, αυτόματα, να απορρίψει την αίτηση.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.
Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται βάσει του ΄Αρθρου 146(4)(α) του Συντάγματος.
Ρ. Γαβριηλίδης,
Δ.
/ΜΝ