|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1997) 4 ΑΑΔ 443
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση Αρ. 544/95
ΕΝΩΠΙΟΝ: Γ.Κ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ.
Αναφορικά με το Άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ
Χάρη Βασιλειάδη, από τη Λεμεσό,
Αιτητή
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Εφόρου Φόρου Εισοδήματος,
Καθ΄ ων η αίτηση
-------------------------
21 Φεβρουαρίου 1997
Για τον αιτητή: Α.Σ. Αγγελίδης.
Για τους καθ΄ ων η αίτηση: Λ. Καουτζάνη, δικηγόρος της Δημοκρατίας.
-------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Ο αιτητής εργοδοτείται στις Κυπριακές Αερογραμμές Λτδ ως πιλότος. Πετά αεροσκάφη τους από Κύπρο προς το εξωτερικό και αντίστροφα. Έδρα της απασχόλησης του είναι η Κύπρος όπου και πληρώνεται με Κυπριακό νόμισμα. Είναι γενικά η θέση του α) ότι επειδή πετώντας βρίσκεται κατά το πλείστον του χρόνου εκτέλεσης των καθηκόντων του εκτός Κύπρου, τις υπηρεσίες στους εργοδότες τις παρέχει ως εκ τούτου στο εξωτερικό και β) ότι ως εκ των πτήσεων αυτών οι εργοδότες του "εισάγουν στην Κύπρο ξένο συνάλλαγμα το οποίο κερδίζουν από εισητήρια που εκδίδονται σε ξένο συνάλλαγμα στο εξωτερικό και το οποίο αντιπροσωπεύει πολύ μεγαλύτερο ποσό από τις αποδοχές του πιλότου". Υπάρχει έπειτα και μια εξειδίκευση. Κατά το 1991 ο αιτητής απασχολήθηκε για 37 ημέρες στη Δανία στο πλαίσιο σύμβασης μεταξύ των Κυπριακών Αερογραμμών Λτδ και της αεροπορικής εταιρείας Consolidated Aircraft Company Ltd - Conair - της Δανίας. Επρόκειτο περί σύμβασης ενοικίασης αεροσκάφους των Κυπριακών Αερογραμμών Λτδ. στην Conair. Δυνάμει όρου της σύμβασης, ο αιτητής, ως εργοδοτούμενος των Κυπριακών Αερογραμμών Λτδ, παρείχε υπηρεσίες εκπαίδευσης πιλότων της Conair. Κατ΄ ακολουθίαν, για αυτές του τις υπηρεσίες, ο αιτητής πληρώθηκε σε Κυπριακό νόμισμα ποσό £3.249,36 από κονδύλι το οποίο η Conair κατέβαλε στις Κυπριακές Αερογραμμές Λτδ σε δολλάρια Ηνωμένων Πολιτειών για προσφερθείσες υπηρεσίες δυνάμει της σύμβασης. Είναι η θέση του ότι και αυτό αποτελεί εισαγόμενο στην Κύπρο ποσό ξένου συναλλάγματος το οποίο προέκυψε από την παροχή, εκτός Κύπρου, μισθωτών υπηρεσιών προς ιδιωτική επιχείρηση.
Ο αιτητής ζήτησε από τον Έφορο Φόρου Εισοδήματος απαλλαγή πληρωμής φόρου σε σχέση με το μισθό του για τα έτη 1989, 1990 και 1991 όπως και σε σχέση με το ποσό το οποίο πληρώθηκε για το έτος 1991 εκ της αναφερθείσας ειδικής διευθέτησης. Επικαλέστηκε προς τούτο την πρόνοια στο άρθρο 8(κδ) του περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμου του 1961 (όπως τροποποιήθηκε, ειδικά με τους Ν. 163/87 και 245/90) σύμφωνα με την οποία απαλλάσσεται του φόρου:
"ολόκληρο το ποσό του ξένου συναλλάγματος που εισάγεται στη Δημοκρατία από την παροχή εκτός της Δημοκρατίας μισθωτών υπηρεσιών σε ιδιωτικές επιχειρήσεις."
Ο Έφορος δεν αποδέχθηκε το αίτημα ούτε αρχικά ούτε κατόπιν της υποβληθείσας ένστασης. Και εν τέλει απέστειλε στον αιτητή ειδοποιήσεις επιβολής Φορολογίας ημερομηνίας 16 Ιανουαρίου 1995 με συνοδευτική επιστολή ημερομηνίας 24 Μαρτίου 1995 στην οποία εξηγούσε τους λόγους για την απόφαση. Αναφέρονταν τα εξής:
"Αναφέρομαι στην επιστολή σας με ημερομηνία 8 Οκτωβρίου 1992 με την οποία υποβάλετε ένσταση για τις φορολογίες του εισοδήματός σας για τα χρόνια 1989, 1990 και 1991 και σας πληροφορώ τα ακόλουθα:
(α) Το αίτημα σας να μη φορολογηθείτε με ενοίκια που δεν εισπράξετε για τα έτη 1989 και 1990 γίνεται αποδεκτό και οι φορολογίες σας έχουν διορθωθεί ανάλογα.
(β) Το αίτημα σας για απαλλαγή από το φόρο εισοδήματος, σύμφωνα με το άρθρο 8(κδ) των περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμων 1961-1991, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό για τους πιο κάτω λόγους:
(ι) Εργοδοτείστε από εταιρεία στην Κύπρο και πληρώνεστε στην Κύπρο. Το ότι προσφέρατε υπηρεσίες στο εξωτερικό είναι επακόλουθο της εργοδότησής σας και αποτελεί μέρος των καθηκόντων σας.
(ιι) Σχετική είναι και η απόφαση του Δικαστηρίου με ημερομηνία 9.7.1993 και αριθμό 1007/91 του Γιαννάκη Χριστοφίδη κ.ά."
Ο αιτητής προσβάλλει την απόφαση αναφορικά με την μη απαλλαγή φόρου στους τομείς που ανέφερα. Προβάλλει ότι δεν υπήρξε δέουσα έρευνα, ότι η απόφαση είναι αναιτιολόγητη και ότι υπήρξε πλάνη περί τον νόμο.
Τα περί έλλειψης δέουσας έρευνας και έλλειψης αιτιολογίας είναι, καθώς μου φαίνεται, εντελώς αβάσιμα. Προκύπτει από τον διοικητικό φάκελο ότι ο Έφορος είχε πλήρη εικόνα όλων των στοιχείων που ενδιέφεραν. Και είναι πρόδηλο από το μέρος της απόφασης που παρέθεσα ανωτέρω ότι αυτή ήταν επαρκώς αιτιολογημένη. Όσο και αν ήταν συνοπτικός ο συλλογισμός σύνδεσης των πραγματικών και νομικών στοιχείων με το αποτέλεσμα, ήταν εν τούτοις σαφής και κάλυπτε τις εγγενείς ανάγκες της περίπτωσης. Προχωρώ λοιπόν στο τρίτο εγειρόμενο ζήτημα που αφορά την ερμηνεία της πρόνοιας που ενδιαφέρει.
Ο συνήγορος του αιτητή κάλεσε το δικαστήριο να ακολουθήσει την απόφαση του Δημητριάδη Δ. στην
Stylianou v. Republic (1988) 3 C.L.R. 832. Επρόκειτο εκεί για μισθωτό εργοδοτούμενο υπεράκτιας εταιρείας εδρεύουσας στην Κύπρο, ο οποίος απασχολείτο ως μηχανολόγος με την επισκευή, εκτός Κύπρου, βαρέος εξοπλισμού κατασκευασθέντος και πωληθέντος από την εταιρεία στο εξωτερικό. Η σύμβαση εργοδότησης πρόβλεπε το ύψος του μισθού σε δολλάρια Ηνωμένων Πολιτειών τα οποία καταβάλλονταν από εξωτερικό λογαριασμό της εταιρείας αλλά μετατρέπονταν σε Κυπριακό νόμισμα το οποίο ο εργοδοτούμενος εισέπραττε στην Κύπρο. Ήταν δεδομένο ότι ο φορολογούμενος πρόσφερε τις υπηρεσίες του στο εξωτερικό για ιδιωτική επιχείρηση. Και παρέμενε ως μόνο το ζήτημα το κατά πόσο η εισαγωγή ξένου συναλλάγματος θα έπρεπε να γινόταν από τον ίδιο τον εργοδοτούμενο για να έχει το ωφέλημα της σχετικής διάταξης. Το δικαστήριο έκρινε ότι η διάταξη - που σε ό,τι εδώ ενδιαφέρει ήταν παρόμοια - ικανοποιείτο παρόλον που η εισαγωγή ξένου συναλλάγματος γινόταν όχι από τον ίδιο τον φορολογούμενο αλλά από την εργοδότρια εταιρεία. Καθώς εξηγείται στην απόφαση, βάρυνε στη σκέψη του δικαστηρίου το ότι ο φορολογούμενος θα μπορούσε κάλλιστα να ζητούσε να κατατίθεται ο μισθός του σε ξένο συνάλλαγμα σε τράπεζα στο εξωτερικό και να τον ενέβαζε ακολούθως στην Κύπρο. Θεώρησε λοιπόν ότι η γενόμενη διευθέτηση αφορούσε μόνο μια μηχανιστική πτυχή και ότι η ουσία ήταν πως η εισαγωγή γινόταν εν πάση περιπτώσει εκ μέρους του και για δικό του λογαριασμό.Ο Έφορος όμως, όπως είδαμε, παρέπεμψε σε μια άλλη μεταγενέστερη υπόθεση, ήτοι, στην Γιαννάκη Χριστοφίδη κ.α. ν. Δημοκρατίας Υπ. Αρ. 1007/91 κ.α. ημερομηνίας 9 Ιουλίου 1993. Τα γεγονότα της ήταν πανομοιότυπα με ό,τι συνθέτει τη γενική θέση του αιτητή στην παρούσα υπόθεση. Εκεί ο Αρτέμης Δ. διαφώνησε με την άποψη του Δημητριάδη Δ. στην
Stylianou v. Republic (ανωτέρω) ότι δεν ήταν απαραίτητο να εισάγεται το ξένο συνάλλαγμα από τον ίδιο τον φορολογούμενο. Αναφέρθηκε στο σκοπό της επίδικης πρόνοιας λέγοντας τα εξής:"Ο σκοπός του νομοθέτη είναι η ενθάρρυνση εισαγωγής ξένου συναλλάγματος στη Δημοκρατία από άτομα που παρέχουν μισθωτές υπηρεσίες στο εξωτερικό. Είναι καθαρά όφελος που παραχωρείται προσωπικά σε φορολογούμενο, ο οποίος για να δικαιούται να το καρπωθεί, έχει και την ανάλογη υποχρέωση να εισάξει το ξένο συνάλλαγμα, που προέκυψε άμεσα από την παροχή των δικών του υπηρεσιών."
Διέκρινε εν πάση περιπτώσει την κατάληξη στην
Stylianou v. Republic (ανωτέρω) με αναφορά στα ιδιαίτερα γεγονότα της. Και σχολιάζοντας τον ισχυρισμό των αιτητών στην ενώπιον του υπόθεση πως κατά τον μεγαλύτερο χρόνο της εργασίας τους αυτοί πρόσφεραν ως πιλότοι τις υπηρεσίες τους στο εξωτερικό, επεσήμανε ότι:"..... το γεγονός αυτό είναι το φυσικό επακόλουθο του επαγγέλματος του πιλότου και αποτελεί μέρος των καθηκόντων του. Το γεγονός αυτό δεν μπορεί από μόνο του να μετατρέψει την εργοδότηση τους στην Κύπρο σε εργοδότηση στο εξωτερικό."
Συμφωνώ με την απόφαση του Αρτέμη Δ. Η εργοδότηση πιλότων των Κυπριακών Αερογραμμών στην Κύπρο δεν μπορεί να θεωρηθεί εργοδότηση στο εξωτερικό για όση ώρα πετούν το αεροσκάφος εκτός της επικράτειας. Κατά την κρίση μου ο τόπος εργοδότησης τους δεν μεταβάλλεται ανάλογα με το πού πετούν - υπεράνω ποιάς χώρας ή θάλασσας ή πού τερματίζουν το ταξίδι - αλλά παραμένει σταθερός εκεί όπου έχουν τη βάση τους. Που στην προκείμενη περίπτωση είναι η Κύπρος. Πέρα όμως από αυτό, το ότι η εργοδότρια εταιρεία κερδίζει από την επιχείρηση της ξένο συνάλλαγμα είναι, ως προς τους πιλότους που εργοδοτεί, στοιχείο με το οποίο αυτοί δεν συνδέονται. Δεν έχουν οι ίδιοι δικαίωμα να πληρωθούν σε ξένο συνάλλαγμα. Και δεν εισάγουν στην Κύπρο τέτοιο συνάλλαγμα. Το δικαίωμα τους, εκ της σύμβασης εργοδότησης τους, είναι μόνο να πληρώνονται σε κυπριακό νόμισμα εδώ στην Κύπρο. Το ίδιο και για το ποσό που ο αιτητής πληρώθηκε εξ αιτίας της συμβατικής σχέσης των Κυπριακών Αερογραμμών Λτδ με την Conair. Οι υπηρεσίες στο εξωτερικό προς την Conair προσφέρθηκαν από τις Κυπριακές Αερογραμμές Λτδ. Το ότι προσφέρθηκαν μέσω του αιτητή δεν μετέβαλλε την κατάσταση. Για το όποιο ποσό είχε να παίρνει ο αιτητής, μόνο στην εργοδότρια του μπορούσε να προσβλέπει. Και δεν μπορούσε να αναμένει να πληρωθεί παρά μόνο σε Κυπριακό νόμισμα εδώ στην Κύπρο. Στην όποια εισαγωγή ξένου συναλλάγματος ο αιτητής ήταν και πάλι εντελώς αμέτοχος.
Τις θέσεις του αιτητή τις θεωρώ λοιπόν εντελώς εξωπραγματικές. Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται στην ολότητα της. Τα έξοδα να υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή.
Γ.Κ. Νικολάου,
Δ.
/ΕΘ