|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1995) 4 ΑΑΔ 2629
30 Νοεμβρίου, 1995
[ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΣΑΒΒΑΣ ΚΟΛΙΟΣ ΚΑΙ ΑΛΛΟΣ,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ/ Ή ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 734/94)
Προσφυγή βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος — Λόγοι ακυρώσεως — Έλλειψη δέουσας έρευνας και αιτιολογίας — Απόρριψη αίτησης πολεοδομικής άδειας και ιεραρχικής επ' αυτής προσφυγής ως προς τη δημιουργία χοιροστασίου — Πλημμέλειες στην έρευνα με επίδραση στην αιτιολογία της πράξης — Οι περιστάσεις.
Οι αιτητές προσέφυγαν κατά της απόρριψης της αίτησης τους για άδεια ανέγερσης χοιροστασίου μετά και την ιεραρχική προσφυγή που άσκησαν στο Υπουργικό Συμβούλιο.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
Παρόλο που έχει διεξαχθεί εν προκειμένω πλατιά έρευνα, εντούτοις, εν όψει και των αντιφατικών τοποθετήσεων και απόψεων που έχουν σκιαγραφηθεί η έρευνα υπήρξε ελλειπής. Η έρευνα άφησε κενά που έχουν άμεση και καταλυτική επίδραση και στην αιτιολογία της κρινόμενης πράξης.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Προσφυγή.
Προσφυγή εναντίον της απόφασης των καθ' ων η αίτηση με την οποία απορρίφθηκε αίτηση των αιτητών για πολεοδομική άδεια ανέγερσης χοιροστασίου.
Α. Ευσταθίου, για τους Αιτητές.
Γ. Παπαϊωάννου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ.: Ο αιτητής 1 αγόρασε από τον αιτητή 2 έκταση γης στην περιοχή του χωριού Χούλου στην επαρχία Πάφου με την προοπτική να δημιουργήσει επιχείρηση χοιροστασίου. Ας σημειωθεί πως το κτήμα απέχει από τη Χούλου γύρω στα δύο χιλιόμετρα (σε ευθεία γραμμή) και περίπου 500 μέτρα από το δρόμο Χούλου - Αγίου Φωτίου Παναγιάς. Όμως μεταξύ δρόμου και κτήματος παρεμβάλλεται σειρά υψωμάτων. Κείται εκτός καθορισμένης περιοχής υδατοπρομήθειας, αλλά οι αιτητές ανόρυξαν σε αυτό γεώτρηση ύστερα από άδεια. Ήταν όρος της ότι "ουδεμία ποσότης ύδατος θα αντλήται ή χρησιμοποιήται ειμή διά κτηνοτροφικούς σκοπούς (χοιροστάσιο)..."
Οι αιτητές αποτάθηκαν, το Φεβρουάριο του 1992 για πολεοδομική άδεια ανέγερσης χοιροστασίου. Η ανάπτυξη αυτή θα γινόταν με βάση σχέδια που προμήθευε το Υπουργείο Γεωργίας και Φυσικών Πόρων. Η αρμόδια αρχή στις 21/7/92 την απέρριψε με την αιτιολογία - που παραθέτω αυτούσια - ότι:
"(500) Το χοιροστάσιο που προτείνεται να ανεγερθεί εκτός καθορισμένης κτηνοτροφικής ζώνης, μέσα σε γεωργική περιοχή, θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στην δημόσια υγεία και τις ανέσεις των κατοίκων της περιοχής (Πολιτική 9(Δ) 5 της Δήλωσης Πολιτικής). (Ο Έπαρχος Πάφου, η Χωριτική Αρχή της Χούλου και μεγάλος αριθμός κατοίκων ενίστανται στη δημιουργία χοιροστασίου στην περιοχή του χωριού).
(501) Το χωριό Χούλου έχει περιληφθεί στο πρόγραμμα του Κυπριακού Οργανισμού Τουρισμού για προώθηση του Αγροτουρισμού με το οποίο η προτεινόμενη ανάπτυξη είναι ασυμβίβαστη.
(502) Το τεμάχιο βρίσκεται σε μικρή απόσταση από τον κύριο δρόμο που συνδέει τα χωριά Χούλου-Άγιο Φώτιο-Παναγιά. Σύμφωνα με την Πολιτική 9(Δ)5 της Δήλωσης Πολιτικής κτηνοτροφική ανάπτυξη είναι δυνατό να επιτραπεί εκτός κτηνοτροφικής ζώνης αλλά όχι κοντά σε κύριο δρόμο."
Οι αιτητές αμφισβήτησαν την απόφαση υποβάλλοντας μέσω του καθού η αίτηση 2 Υπουργού των Εσωτερικών ιεραρχική προσφυγή στο Υπουργικό Συμβούλιο (καθού 1). Αρμοδιότητα στο προκείμενο έχει το Συμβούλιο με βάση τις διατάξεις του άρθρ. 31(1) του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου του 1972, αρ. 90/72. Όμως με απόφαση του ημερ. 12/7/93, που λήφθηκε στα πλαίσια της Κ.Δ.Π. 196/93, το Συμβούλιο μεταβίβασε την αρμοδιότητα του αυτή, όπως καθορίζεται από το εδ. 2 του άρθρ. 31 του ίδιου νόμου, σε Υπουργική Επιτροπή.
Προτού αποφασίσει η Υπουργική Επιτροπή είχε στη διάθεση της τις απόψεις διαφόρων υπηρεσιών που είχαν κάποιο λόγο στο θέμα και μπορούσαν να διευκρινίσουν τις διάφορες πτυχές της υπόθεσης. Και επίσης δύο σημειώματα του Υπουργείου Εσωτερικών ημερ. 14/6/93 και 28/3/94 στα οποία συνοψίζονται και οι απόψεις των διαφόρων κυβερνητικών τμημάτων που είχαν αναμειχθεί. Το πρώτο έγγραφο τοποθετείται ευνοϊκά απέναντι στην αίτηση για παραχώρηση άδειας. Έχει ως κατακλείδα τη φράση:
"η παρούσα ιεραρχική προσφυγή δύναται να αντικρυσθεί θετικά με αυστηρούς όρους στην εκδοθησόμενη άδεια".
Η αντιπαραβολή με την κατακλείδα του μεταγενέστερου σημειώματος δείχνει ανάγλυφη την αντιφατική προσέγγιση:
"Το Υπουργείο Εσωτερικών αφού μελέτησε διεξοδικά το θέμα κατέληξε να εισηγηθεί στην Υπουργική Επιτροπή όπως... απορρίψει την παρούσα προσφυγή θεωρώντας ότι η αίτηση για εξασφάλιση πολεοδομικής άδειας απορρίφθηκε νομότυπα και μέσα στα πλαίσια των προνοιών της Δήλωσης Πολιτικής."
Με το ίδιο αυτό σκεπτικό κοινοποιήθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση, που λήφθηκε στις 25/4/94, στο δικηγόρο του αιτητή.
Αντιθετικές ήταν και οι απόψεις και εισηγήσεις των εμπλεκόμενων Τμημάτων. Είναι συνημμένες στην έκθεση του Διευθυντή του Τμήματος Πλεοδομίας και Οικήσεως που σύστησε την απόρριψη της ιεραρχικής προσφυγής. Μεταξύ άλλων και διότι δε φαίνεται αν η προταθείσα ανάπτυξη θα είχε κάποια συμβολή στην οικονομία της περιοχής, θα είναι επομένως διαφωτιστική μία σύντομη αναδρομή στις κυριότερες θέσεις. Παρά την αρχική συμφωνία της η Χωριτική Αρχή Χούλου διατύπωσε αντιρρήσεις στηριζόμενες στη δυνατότητα πρόκλησης δυσοσμίας και τους κινδύνους μόλυνσης των υπογείων και επιφανειακών υδάτων της περιοχής. Επίσης για τους ίδιους λόγους και μέρος του πληθυσμού του χωριού αντέδρασε έντονα στην πραγματοποίηση αυτού του είδους ανάπτυξης. Εναντίον της παροχής άδειας τάχθηκε και ο Κυπριακός Οργανισμός Τουρισμού γιατί η Χούλου περιλήφθηκε στο πρόγραμμα του για ανάπτυξη του αγροτουρισμού. Επίσης αντιτάχθηκε ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Γεωργίας και Φυσικών Πόρων και ζήτησε να μην ληφθεί υπόψη η επιστολή ημερ. 12/5/92 του Διευθυντή του Τμήματος Γεωργίας με την οποία ο τελευταίος σύστησε την παροχή πολεοδομικής άδειας.
Πρέπει να λεχθεί στο σημείο αυτό ότι η θέση του Υπουργείου Γεωργίας δεν ήταν απόλυτα αρνητική. Από την παραπάνω επιστολή του Γενικού Διευθυντή του προκύπτει πως μπορούσε να επανεξετασθεί η περίπτωση αν οι αιτητές υπέβαλλαν Προκαταρτική Περιβαλλοντική Εκτίμηση χρησιμοποιώντας το σχετικό έντυπο. Δε ζητήθηκε όμως από τους αιτητές να συμμορφωθούν.
Στην έρευνα έλαβε μέρος και ο Έπαρχος Πάφου ο οποίος δε συμφώνησε στη χορήγηση άδειας κυρίως λόγω των αντιδράσεων των κατοίκων (βλέπε επιστολή του ημερ. 29/6/92). Όμως κατά την επιτόπια επίσκεψη του αργότερα διαπίστωσε ότι το κτήμα είναι μακρυά από τη Χούλου από την οποία δεν είναι ορατό. Ούτε είναι ορατό από τον πιο πάνω δρόμο. Άλλη διαπίστωση του ήταν ότι δεν επηρεάζεται η κοινοτική υδατοπρομήθεια. Και παρατήρησε ότι από χρόνια δε χρησιμοποιούνταν οι κοινοτικές πηγές για την υδροδότηση της Χούλου. Στο ίδιο εύρημα κατέληξε και ο Επαρχιακός Μηχανικός του Τμήματος Ανάπτυξης Υδάτων. Πριν τη λήψη τελικής απόφασης για την ιεραρχική προσφυγή ο Έπαρχος σύστησε να ληφθεί η γνώμη του Διευθυντή της Μετεωρολογικής Υπηρεσίας αναφορικά με τους κινδύνους οι πνέοντες στην περιοχή άνεμοι να μεταφέρουν την κακοσμία σε κατοικημένη περιοχή. Και να εξετασθεί η πιθανότητα μόλυνσης των δύο πηγών της περιοχής από το Διευθυντή του αρμόδιου Τμήματος.
Στο συγκεκριμένο ζήτημα της δυσοσμίας συστήθηκε η απόρριψη της προσφυγής γιατί δεν υπήρχαν τα σχετικά στοιχεία. Αξίζει να αναφέρουμε τι λέγει στο προκείμενο ο Διευθυντής της Υπηρεσίας Περιβάλλοντος του Υπουργείου Γεωργίας:
"..(α) δεν υπάρχει καμιά πληροφορία που να επιτρέπει να εκτιμηθούν οι επιπτώσεις από προβλήματα δυσοσμίας στην ευρύτερη περιοχή της Χούλου, καθότι δεν έχουν μετρηθεί οι σχετικές ανεμολογικές παράμετροι· και (β) δεν υπάρχει καμιά ένδειξη ή πληροφορία για τον τρόπο και τόπο διάθεσης των στερεών και υγρών αποβλήτων του χοιροστασίου, ώστε να εκτιμηθούν οι επιπτώσεις της απόρριψης τους στο έδαφος ή σε επιφανειακά ή υπόγεια νερά."
Μία ακόμη θετική υπέρ των αιτητών γνώμη εκφράστηκε από το Διευθυντή των Ιατρικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας. Η χορήγηση άδειας κατά την άποψη του δε θα είχε επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων.
Η παραπάνω σταχυολόγηση από τα έγγραφα των φακέλων εκφράζει τις πλείστες θέσεις. Θα πρόσθετα ότι είναι αποδεκτό από τον καθού - σχετική είναι η έκθεση του Διευθυντή Τμήματος Πολεοδομίας - ότι δεν υπάρχουν στο φάκελο στοιχεία σχετικά με το οικονομικό εκτόπισμα (τοπικά) της προταθείσας επιχείρισης. Ούτε η αναγκαιότητα για την προσκόμιση τέτοιων στοιχείων ήλθε ποτέ σε γνώση των αιτητών.
Κατά την αντίληψη μου, παρόλο που έχει διεξαχθεί πλατιά έρευνα, εντούτοις, ενόψει και των αντιφατικών τοποθετήσεων και απόψεων που έχω σκιαγραφήσει η έρευνα υπήρξε, όπως υπέβαλε η δικήγορος των αιτητών, ελλειπής. Πρέπει να έγινε φανερό απ' ό,τι προεκτέθηκε πως η έρευνα άφησε κενά που έχουν άμεση και καταλυτική επίδραση και στην αιτιολογία της κρινόμενης πράξης. Η απόφαση αυτή ενστερνίζεται και υιοθετεί απόλυτα την αιτιολογία της απόφασης της Πολεοδομικής Αρχής. Αρκεί μόνο να επισημάνω πως έγινε εισήγηση, αλλά δε δόθηκε συνέχεια, για τη μελέτη των ανέσεων των κατοίκων και της δυσωδίας, που άπτεται τουλάχιστον των δύο πρώτων λόγων της απόφασης. Δε μελετήθηκε το οικονομικό εκτόπισμα της προταθείσας ανάπτυξης που μπορεί να συναρτηθεί με τον τελευταίο λόγο. Ούτε προωθήθηκε η έρευνα για διαπίστωση της καταλληλότητας του νερού της γεώτρησης των αιτητών και δε διευκρινίστηκε η χρήση των τοπικών πηγών στην υδροδότηση της κοινότητας. Όλα αυτά αφήνουν την αιτιολογία που δόθηκε μετέωρη.
Για τους λόγους που εξέθεσα η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα. Η επίδικη πράξη ακυρώνεται.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.