|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2004) 3 ΑΑΔ 723
7 Δεκεμβρίου, 2004
[ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Π., ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, ΚΡΟΝΙΔΗΣ, ΗΛΙΑΔΗΣ, ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, Δ/στές]
ΔΗΜΟΣ ΛΑΡΝΑΚΑΣ,
Εφεσείων,
v.
ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ,
Εφεσιβλήτου.
(Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 3275)
Πολεοδομία και Χωροταξία ― Κατά πόσο το Υπουργικό Συμβούλιο δεσμεύεται από τις διατάξεις των περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμων του 1972 έως 1999 ― Ειδικά η διάταξη του Άρθρου 26 των Νόμων.
Πολεοδομία και Χωροταξία ― Ο περί Συμβάσεως διά την Διατήρησιν της Ευρωπαϊκής Αγρίας Ζωής και των Φυσικών Οικοτόπων (Κυρωτικός) Νόμος του 1988 (Ν.24/88) ― Περιστάσεις της μη παραβίασής του στην κριθείσα περίπτωση εγκατάστασης μονάδας αφαλάτωσης.
Ο εφεσείων Δήμος επεδίωξε την ανατροπή της πρωτόδικης απόφασης που απέρριψε την προσφυγή του κατά της απόφασης για δημιουργία εργοστασίου αφαλάτωσης στην περιοχή των αλυκών - αεροδρομίου, επαρχία Λάρνακας.
Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, απορρίπτοντας την έφεση, αποφάσισε ότι:
Το πρώτο ζήτημα που ήγειρε ο δικηγόρος του εφεσείοντα ήταν πως το Υπουργικό Συμβούλιο δεσμεύεται από τις διατάξεις των περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμο 1972-1999. Ο ίδιος θεώρησε προφανώς τη θέση που υποστήριξε ως νομικά αυτόδηλη. Γι' αυτό και δεν πρόβαλε οποιαδήποτε νομική επιχειρηματολογία. Το θέμα δεν είναι τόσο απλό, όπως το παρουσίασε ο δικηγόρος του εφεσείοντα. Εκτενής συζήτηση δυνατό να οδηγήσει σε αντίθετη άποψη.
Ανεξάρτητα όμως από τα πιο πάνω το εδάφιο 2 του Αρθρου 26 των περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμων προβλέπει πως το Υπουργικό Συμβούλιο μπορεί με απόφαση του να χορηγεί πολεοδομική άδεια κατά παρέκκλιση του σχεδίου ανάπτυξης. Και δεν φαίνεται βέβαια λογικό να αναμένεται, όπως εισηγήθηκε ο δικηγόρος του εφεσείοντα, ότι το Υπουργικό Συμβούλιο θα έπρεπε να υποβάλει αίτηση ενώπιόν του, και να αποφασίσει το ίδιο επ΄ αυτής.
Αναφορικά με τη Σύμβαση για τη Διατήρηση της Ευρωπαϊκής Άγριας Ζωής και των Φυσικών Οικοτόπων, που κυρώθηκε με το Ν.24/88, είναι φανερό πως το Υπουργικό Συμβούλιο λειτούργησε εντός του νομοθετικού πλαισίου της Σύμβασης, και ιδιαίτερα του Άρθρου 4 όπου οι πρόνοιες των παραγράφων 1 και 2 αφήνουν περιθώρια εύλογης λειτουργίας των αρχών στην εφαρμογή των διατάξεων της Σύμβασης, που δεν είναι απόλυτες.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
Έφεση.
Έφεση από τον αιτητή, Δήμο Λάρνακας, εναντίον της απόφασης Δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου (Υπόθεση Αρ. 436/2000), ημερομηνίας 6/7/01, με την οποία απορρίφθηκε η προσφυγή του κατά της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου αρ. 50.952, ημερ. 29/12/99, με την οποία αποφασίστηκε η δημιουργία σταθμού αφαλάτωσης θαλάσσιου νερού σε απααλλοτριωθείσα έκταση γης στην περιοχή των αλυκών αεροδρομίου, επαρχία Λάρνακας.
Α. Σ. Αγγελίδης, για τον Εφεσείοντα Δήμο Λάρνακας.
Λ. Ουστά, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για το Εφεσίβλητο Υπουργικό Συμβούλιο.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Π.: Το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε την εγκατάσταση μονάδας αφαλάτωσης για να αντιμετωπιστεί το δραματικό πρόβλημα της ύδρευσης ενόψει της συνεχιζόμενης στη χώρα μας ανομβρίας, κατάσταση για την οποία έχουμε δικαστική γνώση. Για την υλοποίηση της απόφασης απαλλοτριώθηκε έκταση γης στην περιοχή των αλυκών - αεροδρομίου, επαρχία Λάρνακας. Ο εφεσείων είναι ο Δήμος Λάρνακας, ο οποίος, όταν πληροφορήθηκε την πιο πάνω απόφαση της κυβέρνησης για τη δημιουργία του εργοστασίου αφαλάτωσης στον πιο πάνω χώρο, την προσέβαλε με προσφυγή, που καταχώρισε στις 29.3.2000. Η επίδικη απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, αριθ.50.952, είχε ληφθεί στις 29.12.99 και κοινοποιήθηκε στον εφεσείοντα την 1.2.2000.
Ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου προτάθηκαν από το δικηγόρο του εφεσείοντα, οι πιο κάτω εισηγήσεις, στη βάση των οποίων και ζήτησε την ακύρωση της επίμαχης απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου:
Οι εισηγήσεις είχαν ως αφετηρία την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, ημερ. 21.11.1991, αριθ.36.473, στην οποίαν τονιζόταν η υποχρέωση όλων των αρμοδίων κυβερνητικών τμημάτων όπως, οι οποιεσδήποτε αναπτύξεις προωθούνταν από αυτά να συνάδουν με τις πρόνοιες των υφιστάμενων Σχεδίων Ανάπτυξης και της πολεοδομικής νομοθεσίας. Τα αρμόδια τμήματα εντέλλονταν επίσης να εξασφαλίζουν προηγουμένως τις απόψεις του τμήματος πολεοδομίας και οικήσεως, προτού προχωρήσουν στην οποιαδήποτε προτεινόμενη ανάπτυξη.
Σύμφωνα με την επίμαχη απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων ενημέρωσε την Πολεοδομική Αρχή, η οποία με τη σειρά της πληροφόρησε το Υπουργείο Εσωτερικών, ότι είχε πρόθεση να προβεί στη δημιουργία σταθμού αφαλάτωσης θαλάσσιου νερού στην περιοχή που αναφέραμε πιο πάνω. Το αφαλατωμένο νερό με αγωγό θα μεταφέρεται στο διυλιστήριο Τερσεφάνου.
Δεν αμφισβητείται πως η δημιουργία του εργοστασίου αφαλάτωσης στο χώρο που επιλέγηκε δεν ήταν συμβατή με τις πρόνοιες του Τοπικού Σχεδίου. Η Πολεοδομική Αρχή εισηγήθηκε να επιβληθούν όροι στην περίπτωση που το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσιζε να αποκλίνει από την προηγούμενη απόφαση του, δηλαδή την υπ' αριθ. 36.473. Το Υπουργικό Συμβούλιο, αφού μελέτησε το θέμα σε συνεργασία με το Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, αποφάσισε να εγκρίνει, κατ' εξαίρεση, την προτεινόμενη ανάπτυξη. Αποδέχτηκε δε τους όρους που επέβαλε το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως, σύμφωνα και με τις εισηγήσεις της Τεχνικής Επιτροπής Αξιολόγησης, που αφορούσαν στις επιπτώσεις στο περιβάλλον.
Το βασικό επιχείρημα του δικηγόρου του αιτητή είναι πως το ίδιο το Υπουργικό Συμβούλιο παραβίασε το άρθρο 26 των περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμων 1972-1999, ιδιαίτερα τα εδάφια 2 και 3, γιατί δεν πήρε άδεια παρέκκλισης από το Σχέδιο Ανάπτυξης. Επιπλέον, προχώρησε στην υλοποίηση της απόφασης του, κατ' αντίθεση με την προηγούμενη του απόφαση, δηλαδή την υπ' αριθ. 36.473.
Ο συνάδελφος που δίκασε πρωτοδίκως την προσφυγή απέρριψε τις πιο πάνω εισηγήσεις, και κατά συνέπεια την προσφυγή. Έκρινε πως το Υπουργικό Συμβούλιο λειτούργησε μέσα στα πλαίσια του νόμου, και πως πριν από τη λήψη της επίδικης απόφασης, είχε ενώπιον του ενδελεχή έρευνα για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την εγκατάσταση και λειτουργία του εργοστασίου αφαλάτωσης.
Ο δικηγόρος του εφεσείοντα επανέλαβε ενώπιον μας αυτά που πρότεινε στο πρωτόδικο Δικαστήριο. Έκανε όμως και ιδιαίτερη αναφορά, και γι' αυτό το θέμα ακούσαμε παραπέρα αγορεύσεις, στον περί Συμβάσεως διά την Διατήρησιν της Ευρωπαϊκής Αγρίας Ζωής και των Φυσικών Οικοτόπων (Κυρωτικό) Νόμο του 1988, Ν.24/88. Επί του προκειμένου ο δικηγόρος του εφεσείοντα ισχυρίστηκε πως παραβιάστηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο και η πιο πάνω Σύμβαση, που έχει αυξημένη ισχύ έναντι του ημεδαπού δικαίου.
Έχουμε μελετήσει με προσοχή την υπόθεση. Το πρώτο ζήτημα που ήγειρε ο δικηγόρος του εφεσείοντα ήταν πως το Υπουργικό Συμβούλιο δεσμεύεται από τις διατάξεις των περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμο 1972-1999. Ο ίδιος θεώρησε προφανώς τη θέση που υποστήριξε ως νομικά αυτόδηλη. Γι' αυτό και δεν πρόβαλε οποιαδήποτε νομική επιχειρηματολογία. Ενόψει αυτού δεν πρόκειται να ασχοληθούμε εκτεταμένα με το θέμα, το οποίο δεν είναι τόσο απλό, όπως το παρουσίασε ο δικηγόρος του εφεσείοντα. Εκτενής συζήτηση δυνατό να οδηγήσει σε αντίθετη άποψη. Θα αναφερθούμε μόνο στις πρόνοιες του Περί Ερμηνείας Νόμου, Κεφ.1, όπου στο άρθρο 44 προβλέπεται πως:
«Κανένας Νόμος ή δημόσιο έγγραφο θα επηρεάζει με οποιοδήποτε τρόπο οπωσδήποτε τα δικαιώματα της Δημοκρατίας εκτός αν ρητά αναφέρεται σε αυτό ή εκτός αν φαίνεται από αναγκαία επαγωγή ότι η Δημοκρατία ευθύνεται από αυτό.»
Ανεξάρτητα όμως από τα πιο πάνω το εδάφιο 2 του άρθρου 26 των περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμων προβλέπει πως το Υπουργικό Συμβούλιο μπορεί με απόφαση του να χορηγεί πολεοδομική άδεια κατά παρέκκλιση του σχεδίου ανάπτυξης. Και δε φαίνεται βέβαια λογικό να αναμένεται, όπως εισηγήθηκε ο δικηγόρος του εφεσείοντα, ότι, στην περίπτωση που εξετάζουμε, το Υπουργικό Συμβούλιο θα έπρεπε να υποβάλει αίτηση ενώπιον του, και να αποφασίσει το ίδιο επ΄αυτής.
Αναφορικά με τη Σύμβαση, που κυρώθηκε με το Ν.24/88, είναι φανερό πως το Υπουργικό Συμβούλιο λειτούργησε εντός του νομοθετικού πλαισίου της Σύμβασης, και ιδιαίτερα του άρθρου 4 όπου οι πρόνοιες των παραγράφων 1 και 2 αφήνουν περιθώρια εύλογης λειτουργίας των αρχών στην εφαρμογή των διατάξεων της Σύμβασης, που δεν είναι απόλυτες. Παραθέτουμε τις σχετικές παραγράφους:
«1. Έκαστον Συμβαλλόμενον Μέρος οφείλει να λάβη τα κατάλληλα και αναγκαία νομοθετικά και διοικητικά μέτρα προς εξασφάλισιν της διατηρήσεως των οικοτόπων των ειδών της αγρίας χλωρίδος και πανίδος, ιδίως εκείνων άτινα καθορίζονται εις τα Παραρτήματα Ι και ΙΙ, καθώς και της διατηρήσεως των κινδυνευόντων φυσικών οικοτόπων.
2. Τα Συμβαλλόμενα Μέρη κατά την χωροταξικήν και αναπτυξιακήν πολιτικήν των οφείλουν να προσδίδουν σημασίαν εις τας ανάγκας διατηρήσεως των δυνάμει της προηγουμένης παραγράφου προστατευομένων περιοχών, εις τρόπον ώστε να αποφεύγεται ή ελαχιστοποιείται κατά το δυνατόν οιαδήποτε φθορά των εν λόγω περιοχών.»
Τέλος, ας μας επιτραπεί και το εξής σχόλιο. Μας φαίνεται περίεργο, και άτοπο, που ο Δήμος Λάρνακας προχώρησε αυτή την υπόθεση. Και τούτο γιατί το Συμβούλιο Αποχετεύσεων του Δήμου έχει εγκαταστήσει το αντλιοστάσιο του στην ίδια περιοχή. Πέτυχε μάλιστα την υλοποίηση του έργου, με δικαστικό αγώνα ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.