ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(2004) 2 ΑΑΔ 388
11 Ιουνίου, 2004
[ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, ΗΛΙΑΔΗΣ, ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, Δ/στές]
TECHNOTENT K.Γ. ΓΙΩΡΓΑΤΣΟΣ ΛΤΔ.,
Εφεσείοντες,
v.
ΤΑΣΟΥΛΑΣ ΟΡΦΑΝΙΔΟΥ,
Εφεσίβλητης.
(Ποινική Έφεση Αρ. 7281)
Ποινική Δικονομία ― Κλήση κατηγορουμένου σε απολογία ― Δεν είναι επιτρεπτή όταν (i) δεν στοιχειοθετείται εξ αντικειμένου η υπόθεση της κατηγορίας λόγω της απουσίας ενός ή περισσοτέρων συστατικών στοιχείων του αδικήματος, ή (ii) η μαρτυρία είναι τόσο αντινομική ή στερείται πειστικότητας, σε βαθμό που κανένα λογικό Δικαστήριο δεν θα μπορούσε να βασίσει πάνω σε αυτή την καταδίκη του κατηγορουμένου.
Με την παρούσα έφεση η εφεσείουσα εταιρεία αμφισβητεί την ορθότητα της ενδιάμεσης πρωτόδικης απόφασης με την οποία η εφεσίβλητη απαλλάγηκε στο στάδιο της εκ πρώτης όψεως υπόθεσης, σε κατηγορίες για πρόκληση χωρίς εύλογη αιτία της μη εξόφλησης επιταγής επειδή δεν υπήρχε μαρτυρία που να ικανοποιεί τη δεύτερη προϋπόθεση του Άρθρου 305Α(2) του Ποινικού Κώδικα, Κεφ. 154.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, αποδεχόμενο την έφεση, αποφάνθηκε ότι από τη μαρτυρία που παρουσιάσθηκε εφαίνετο ότι τα συστατικά στοιχεία της έκδοσης της επιταγής και της πρόκλησης της μη εξόφλησής της υπήρχαν ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου που θα έπρεπε να καλέσει την εφεσίβλητη σε απολογία στις κατηγορίες στις οποίες την έχει απαλλάξει.
Η έφεση επιτράπηκε.
Αναφερόμενη υπόθεση:
Γενικός Εισαγγελέας ν. Χριστοδούλου (1990) 2 Α.Α.Δ. 144.
Έφεση εναντίον Aθωωτικής Aπόφασης.
Έφεση από τον Eφεσείοντα - Kατήγορο εναντίον της απόφασης του Eπαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας (Yπόθεση Aρ. 464/2001) ημερομηνίας 24/1/2002, με την οποία η κατηγορούμενη - εφεσίβλητη, η οποία αντιμετώπιζε κατηγορίες που αφορούσαν την έκδοση επιταγών χωρίς αντίκρυσμα (κατά παράβαση του Άρθρου 305A(1) του Ποινικού Kώδικα) και 6 κατηγορίες που αφορούσαν την χωρίς εύλογη αιτία πρόκληση μη εξόφλησης επιταγών (κατά παράβαση του Άρθρου 305A(2) του Ποινικού Kώδικα), βρέθηκε ένοχη και καταδικάστηκε σε συντρέχουσες ποινές φυλάκισης δύο μηνών σε κάθε μία από τις κατηγορίες 1-4 αλλά αθωώθηκε και απαλλάχθηκε από τις κατηγορίες 11-16.
Α. Κεφάλας, για τους Εφεσείοντες.
Λ. Δικωμίτου, για την Εφεσίβλητη.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Τ. Ηλιάδης.
ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ.:
(α) Τα γεγονότα και η πρωτόδικη απόφαση.
Η εφεσίβλητη αντιμετώπιζε 4 κατηγορίες που αφορούσαν την έκδοση επιταγών χωρίς αντίκρυσμα (κατά παράβαση του άρθρου 305Α (1) του Ποινικού Κώδικα) και 6 κατηγορίες που αφορούσαν την χωρίς εύλογη αιτία πρόκληση μη εξόφλησης επιταγών (κατά παράβαση του άρθρου 305Α (2) του Ποινικού Κώδικα).
Τα μη αμφισβητούμενα γεγονότα, που είναι απλά, αναφέρονται στην έκδοση από την εφεσίβλητη με την ιδιότητά της ως Διευθύντριας της εταιρείας Έρμα (Επιπλώσεις) Λτδ διαφόρων επιταγών προς όφελος της εφεσείουσας εταιρείας Technotent Κ.Γ. Γιώργατσος Λτδ. Οι επιταγές παραδόθηκαν από την εταιρεία Technotent Κ.Γ. Γιώργατσος Λτδ. στην Τράπεζα Arab Bank Ltd επί της οποίας εκδόθηκαν προς πληρωμή αλλά λόγω έλλειψης διαθέσιμων κεφαλαίων παρέμειναν απλήρωτες για περίοδο επτά ημερών από την ημερομηνία παρουσίασής τους.
Λόγω της μη εξαργύρωσης τους η παραπονούμενη εταιρεία καταχώρησε την υπ' αρ. 464/01 ποινική υπόθεση εναντίον της εφεσίβλητης και προς απόδειξη των σχετικών κατηγοριών κατέθεσαν ο αρμόδιος υπάλληλος της Arab Bank Ltd (που κατέθεσε ότι η μη εξαργύρωση των επιταγών οφειλόταν στην έλλειψη κεφαλαίων της εταιρείας Έρμα (Επιπλώσεις) Λτδ) και ο Διευθυντής της παραπονουμένης (που κατέθεσε ότι όταν οι επίδικες επιταγές που του είχε δώσει η εφεσίβλητη επιστράφηκαν απλήρωτες, η εφεσίβλητη του υποσχέθηκε ότι θα τακτοποιηθούν).
Μετά τη συμπλήρωση της μαρτυρίας του πρώτου μάρτυρα της εφεσείουσας εταιρείας το Δικαστήριο, επέτρεψε κατόπιν αίτησης του δικηγόρου της εφεσείουσας εταιρείας, την προσθήκη 5 κατηγοριών (11-16) για να συνάδει με τη μαρτυρία που είχε ήδη δοθεί, ότι μερικές από τις επίδικες επιταγές δεν είχαν εξαργυρωθεί μετά το κλείσιμο του λογαριασμού και απάλλαξε την εφεσίβλητη από τις κατηγορίες 5-10 που είχαν αποσυρθεί. Ακολούθως μετά τη συμπλήρωση της κατάθεσης των μαρτύρων κατηγορίας το πρωτόδικο Δικαστήριο απάλλαξε την εφεσίβλητη από τις κατηγορίες 11-16 και την κάλεσε σε απολογία για τις κατηγορίες 1-4. Μετά την παράθεση μαρτυρίας εκ μέρους της εφεσίβλητης, το Δικαστήριο την βρήκε ένοχη στις πιο πάνω κατηγορίες και την καταδίκασε σε συντρέχουσες ποινές φυλάκισης 2 μηνών σε κάθε μια κατηγορία.
(β) Η έφεση.
Με την παρούσα έφεση η εφεσείουσα εταιρεία αμφισβητεί την ορθότητα της ενδιάμεσης πρωτόδικης απόφασης με την οποία η εφεσίβλητη απαλλάγηκε από τις κατηγορίες 11-16 γιατί σύμφωνα με τους ισχυρισμούς της,
(i) Υπήρχε μαρτυρία ότι η εφεσίβλητη μετέβηκε στην Τράπεζα και έδωσε οδηγίες για το κλείσιμο του λογαριασμού της εταιρείας Έρμα (Επιπλώσεις) Λτδ, υπογράφοντας προς τούτο και το σχετικό έντυπο που έχει κατατεθεί σαν τεκμήριο και
(ii) Λανθασμένα το πρωτόδικο Δικαστήριο προέβηκε στο στάδιο της εκ πρώτης όψεως υπόθεσης, σε αξιολόγηση και εξαγωγή ευρημάτων της μαρτυρίας του πρώτου μάρτυρα της παραπονουμένης, πράγμα που δεν μπορούσε να γίνει σε εκείνο το στάδιο της ακροαματικής διαδικασίας.
Αναφορικά με τον πρώτο λόγο έφεσης από τη μαρτυρία που έχει δοθεί φαίνεται ότι ο ΜΚ1 Χρίστος Χριστοφόρου, που εργαζόταν στην Arab Bank Ltd για 13 χρόνια με την ιδιότητα του Υπεύθυνου Εξυπηρέτησης Πελατών, χειριζόταν τον τραπεζικό λογαριασμό της εταιρείας Έρμα (Επιπλώσεις) Λτδ. Υπεύθυνη για τον πιο πάνω λογαριασμό ήταν η εφεσίβλητη, η οποία ήταν εξουσιοδοτημένη να υπογράφει επιταγές και οποιαδήποτε άλλα έγγραφα που αφορούσαν την πιο πάνω εταιρεία. Ο λογαριασμός ανοίχθηκε στις 3/5/2000 και έκλεισε στις 14/9/2000 σύμφωνα με το ΜΚ1, μετά από "γραπτές οδηγίες του πελάτη μας στις 14/9/2000". Το σχετικό έντυπο των γραπτών οδηγιών για το κλείσιμο του λογαριασμού έχει κατατεθεί σαν Τεκμήριο 1. Κατά τη διάρκεια της επανεξέτασης του ο μάρτυς ανέφερε τα ακόλουθα:
"Ε. Πότε έκλεισε εκείνος ο λογαριασμός;
Α. Την ίδια ημέρα που έκλεισε και ο τρεχούμενος, στις 14/9.
Ε. Έδωσε σας οδηγίες και για εκείνο το λογαριασμό;
Α. Μάλιστα."
Το άρθρο 305Α (2) του Ποινικού Κώδικα προνοεί ότι,
"Πρόσωπο το οποίο χωρίς εύλογη αιτία προκαλεί με οποιαδήποτε πράξη τη μη εξόφληση επιταγής που εκδόθηκε απ' αυτό, είναι ένοχο ποινικού αδικήματος και υπόκειται σε ποινή φυλάκισης που δεν υπερβαίνει τα δύο χρόνια ή σε πρόστιμο που δεν υπερβαίνει τις χίλιες πεντακόσιες λίρες ή και στις δύο ποινές."
Το πρωτόδικο Δικαστήριο αφού σημείωσε ότι τα δύο βασικά συστατικά του αδικήματος είναι πρώτο, η έκδοση της επιταγής και δεύτερο η πρόκληση μη εξόφλησης της με οποιαδήποτε πράξη, αποφάνθηκε ότι δεν υπήρχε μαρτυρία ότι η εφεσίβλητη είχε δώσει οδηγίες για το κλείσιμο του λογαριασμού της εταιρείας Έρμα (Επιπλώσεις) Λτδ. Εφόσο δε η μονογραφή που υπάρχει στο Τεκμήριο 1 δεν αποδείχθηκε ότι είχε τεθεί από την εφεσίβλητη, το πρωτόδικο Δικαστήριο βρήκε ότι δεν είχε ικανοποιηθεί η δεύτερη προϋπόθεση του άρθρου 305Α (2) και απάλλαξε την εφεσίβλητη από τις κατηγορίες 11-16.
Η πιο πάνω προσέγγιση του πρωτόδικου Δικαστηρίου είναι λανθασμένη. Από τη μαρτυρία που είχε δοθεί από τον Υπεύθυνο Εξυπηρέτησης Πελατών της Τράπεζας προέκυπτε ότι υπεύθυνη του λογαριασμού της Έρμα (Επιπλώσεις) Λτδ ήταν η εφεσίβλητη, η οποία υπέγραφε τόσο τις σχετικές επιταγές όσο και όλα τα άλλα έγγραφα που αφορούσαν την πιο πάνω εταιρεία. Μπορεί να μην αναφέρθηκε από τον πιο πάνω μάρτυρα ρητά ότι η ίδια η εφεσίβλητη είχε δώσει οδηγίες για το κλείσιμο του λογαριασμού, όμως στο Τεκμήριο 1 (που ήταν η έγγραφη οδηγία στην Τράπεζα για το κλείσιμο του λογαριασμού) εμφανίζονται σε δύο διαφορετικά σημεία ως υπογραφές τα αρχικά Τ.Ο., δηλαδή τα αρχικά της εφεσίβλητης.
Το ερώτημα αν η μαρτυρία που έχει παρουσιασθεί από την Κατηγορούσα Αρχή δικαιολογεί την κλήση του κατηγορουμένου σε απολογία, εξετάσθηκε σε αριθμό υποθέσεων. Χαρακτηριστικά στην υπόθεση Γενικός Εισαγγελέας ν. Χριστοδούλου (1990) 2 Α.Α.Δ. 144, τονίστηκε ότι ένας κατηγορούμενος δεν καλείται σε απολογία όταν,
(i) Δεν στοιχειοθετείται εξ αντικειμένου η υπόθεση της κατηγορίας λόγω της απουσίας ενός ή περισσοτέρων συστατικών στοιχείων του αδικήματος, ή
(ii) Η μαρτυρία είναι τόσο αντινομική ή στερείται πειστικότητας, σε βαθμό που κανένα λογικό Δικαστήριο δεν θα μπορούσε να βασίσει πάνω σε αυτή την καταδίκη του κατηγορουμένου.
Στην παρούσα περίπτωση από τη μαρτυρία που έχει παρουσιασθεί φαίνεται ότι τα συστατικά στοιχεία της έκδοσης της επιταγής και της πρόκλησης μη εξόφλησης της υπήρχαν ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου, που θα έπρεπε να καλέσει την εφεσίβλητη σε απολογία στις κατηγορίες 11-16.
Η έφεση γίνεται αποδεκτή. Η απαλλακτική απόφαση για τις κατηγορίες 11-16 ακυρώνεται. Δίνονται οδηγίες όπως ο φάκελος της υπόθεσης αποσταλεί στο πρωτόδικο Δικαστήριο για τη συνέχιση της ακροαματικής διαδικασίας. Έχοντας υπόψη την πιο πάνω κατάληξη δεν κρίνουμε σκόπιμο να ασχοληθούμε με το β΄ λόγο έφεσης.
H έφεση επιτρέπεται.