ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μιχαηλίδης ν. Δημοκρατίας (1989) 2 ΑΑΔ 172
Sedora Enter, ν. Διευθ. Κοιν. Ασφαλίσ. (1990) 2 ΑΑΔ 282
Αεροπόρος & άλλοι ν. Αστυνομίας (1993) 2 ΑΑΔ 362
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
(2000) 2 ΑΑΔ 65
1 Φεβρουαρίου, 2000
[ΠΙΚΗΣ, Π., ΗΛΙΑΔΗΣ, ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δ/στές]
1. ΕΥΡΥΠΙΔΗΣ Α. ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΑΛΛΩΣ ΠΑΦΙΤΗΣ,
2. ΣΑΒΒΑΣ Α. ΓΕΩΡΓΙΟΥ,
3. ΑΝΔΡΕΑΣ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΑΛΛΩΣ ΠΛΑΚΚΗΣ,
Εφεσείοντες,
v.
ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ,
Εφεσίβλητης.
(Ποινικές Εφέσεις Αρ. 6719, 6720, 6721)
――――――――――――
Θήραμα ― Λαθροθηρία κατά παράβαση διαφόρων Άρθρων του περί Προστασίας και Αναπτύξεως Θηραμάτων και Άγριων Πτηνών Νόμου του 1974 (Ν. 39/74).
Ποινικός Κώδικας ― Κοινή επίθεση κατά παράβαση του Άρθρου 243 του Ποινικού Κώδικα, Κεφ. 154.
Απόδειξη ― Αξιολόγηση μαρτυρίας ― Αξιοπιστία μαρτύρων ― Το θέμα αξιολόγησης της αξιοπιστίας των μαρτύρων επαφίεται στο πρωτόδικο Δικαστήριο το οποίο έχει την ευκαιρία να ακούσει τους μάρτυρες και να παρακολουθήσει τη συμπεριφορά τους στο εδώλιο του μάρτυρα ― Προϋποθέσεις επέμβασης του Εφετείου.
Ποινή ― Δεν είναι επιτρεπτή η επιβολή ποινής μεγαλύτερης από την ποινή που καθορίζεται στο νόμο.
Γύρω στις 11.00 π.μ. της 2.11.96 οι θηροφύλακες ΜΚ2 και ΜΚ3 απέκοψαν την πορεία ύποπτου οχήματος το οποίο κατευθυνόταν στον παλιό δρόμο Λεμεσού-Πλατρών και ερευνούσε τα χωράφια χρησιμοποιώντας κοινό προβολέα. Ο οδηγός του οχήματος ήταν ο 1ος εφεσείων με συνοδηγό τον 2ον εφεσείοντα ενώ ο τρίτος εφεσείων καθόταν στο πίσω κάθισμα. Όταν οι θηροφύλακες επέμεναν να ερευνήσουν το όχημα, ο 1ος εφεσείων κτύπησε με την πόρτα του οχήματος του τον ΜΚ3 και άρπαξε από το γιακά τον ΜΚ2.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο καταδίκασε τους εφεσείοντες 1 και 2 για τη διάπραξη κοινής επίθεσης και τους απάλλαξε από την α΄ κατηγορία που βασίσθηκε στο Άρθρο 28 του Νόμου 39/74 εφόσον δεν είχε δοθεί μαρτυρία ότι υπήρχε θήραμα ή άγριο πτηνό που βρισκόταν υπό καταδίωξη από τους εφεσείοντες. Τους καταδίκασε όμως στην β΄ κατηγορία σε ποινή προστίμου για καταδίωξη θηράματος με την χρήση μηχανοκινήτου οχήματος, σύμφωνα με τις πρόνοιες του Άρθρου 15(1) του Νόμου 39/74.
Οι εφεσείοντες προσβάλλουν την εγκυρότητα της πρωτόδικης απόφασης υποστηρίζοντας ότι η κατηγορούσα αρχή απέτυχε να αποδείξει τις ισχυριζόμενες κατηγορίες.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Οι εφεσείοντες αθωώνονται και απαλλάττονται στην β΄ κατηγορία και παρεπόμενα οι ποινές που τους επιβλήθηκαν ακυρώνονται.
2. Η ποινή προστίμου £600 που επιβλήθηκε στον 1ον εφεσείοντα στην κατηγορία για παρεμπόδιση θηροφύλακα για διεξαγωγή έρευνας σε όχημα, μειώνεται σε £200 αφού το μέγιστο της ποινής προστίμου ανέρχεται σε £300 σύμφωνα με τις πρόνοιες του Άρθρου 2 του Νόμου 27/91 όπως τροποποιήθηκε.
Οι εφέσεις επιτράπηκαν. Οι σχετικές καταδίκες διαφοροποιήθηκαν ως ανωτέρω.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Μιχαηλίδης ν. Δημοκρατίας (1989) 2 Α.Α.Δ. 172,
Sedora Enterprises v. Διευθυντή Κοινωνικών Ασφαλίσεων (1990) 2 Α.Α.Δ. 282,
Αεροπόρος κ.ά. ν. Αστυνομίας (1993) 2 Α.Α.Δ. 362,
Πέτρου κ.ά. ν. Αστυνομίας (1994) 2 Α.Α.Δ. 76,
Μουζάκης ν. Αστυνομίας (1995) 2 Α.Α.Δ. 220.
Εφέσεις εναντίον Καταδίκης.
Εφέσεις από τους κατηγορουμένους εναντίον της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού (Σταυρινίδης, Α.Ε.Δ.), (Ποινική Υπόθεση�Αρ. 14748/97), ημερομηνίας 6/5/99, με την οποία βρέθηκαν ένοχοι σε κατηγορίες λαθροθηρίας και παράβασης διαφόρων Άρθρων του περί Προστασίας και Αναπτύξεως Θηραμάτων και Αγρίων Πτηνών Νόμου (Ν.39/74) και σε κατηγορία κοινής επίθεσης κατά παράβαση του Άρθρου 243 του Κεφ. 154.
Χρ. Χατζηλοΐζου, για τους Εφεσείοντες.
Α. Μαππουρίδης, Δικηγόρος της Δημοκρατίας A΄, για την Εφεσίβλητη.
Cur. adv. vult.
ΠΙΚΗΣ, Π.: Η απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί από το Δικαστή Τ. Ηλιάδη.
ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ.: Με την παρούσα έφεση οι εφεσείοντες προσβάλλουν την εγκυρότητα της πρωτόδικης απόφασης σύμφωνα με την οποία βρέθηκαν ένοχοι σε κατηγορίες λαθροθηρίας και παράβασης διαφόρων άρθρων του Περί Προστασίας και Αναπτύξεως Θηραμάτων και Αγριων Πτηνών Νόμου (αρ. 39/74). Επιπρόσθετα οι εφεσείοντες 1 και 2 αμφισβητούν το εύρημα της ενοχής τους σε κατηγορία κοινής επίθεσης κατά παράβαση του άρθρου 243 του Κεφ. 154.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο αφού αποδέχθηκε τη μαρτυρία των τριών μαρτύρων της Κατηγορούσας Αρχής και απέρριψε τις εκδοχές των εφεσειόντων, όπως αυτές προβλήθηκαν με τις δηλώσεις τους από το εδώλιο του κατηγορουμένου και συνοδεύθηκαν με την παράθεση μαρτυρίας από δύο μάρτυρες υπεράσπισης, κατέληξε στα ευρήματα του που περιληπτικά συνοψίζονται στα πιο κάτω.
Γύρω στις 11.00 π.μ. της 2/11/96 ενώ οι θηροφύλακες ΜΚ2 και ΜΚ3 βρίσκονταν σε περιπολία μέσα στο υπηρεσιακό τους όχημα που ήταν σταθμευμένο κοντά στο χωριό Παλώδια, αντιλήφθηκαν ένα όχημα να πλησιάζει από τον κύριο δρόμο Λεμεσού - Πλατρών. Το αυτοκίνητο αφού κατευθύνθηκε στον παλιό δρόμο Λεμεσού - Πλατρών που είναι αδιέξοδο, χρησιμοποιώντας κοινό προβολέα άρχισε να ερευνά τα χωράφια. Οι δύο θηροφύλακες οδήγησαν το όχημα τους και απέκοψαν την πορεία του ύποπτου οχήματος για σκοπούς ελέγχου. Ο οδηγός του οχήματος, που ήταν ένα διπλοκάμπινο, ήταν ο α΄ εφεσείων με οδηγό το β΄ εφεσείοντα, ενώ ο γ΄ εφεσείων καθόταν στο πίσω κάθισμα. Οι θηροφύλακες πληροφόρησαν τους επιβάτες του οχήματος ότι ήθελαν να διενεργήσουν έρευνα αλλά αυτοί αρνήθηκαν λέγοντας "δεν θα κάμετε έρευνα". Όταν οι θηροφύλακες επέμεναν να ερευνήσουν το όχημα, ο α΄ εφεσείων κτύπησε με την πόρτα του οχήματος του το Μ.Κ. 3 και αφού κατέβηκε από το όχημα άρπαξε από το γιακά το ΜΚ 2. Ακολούθως, επειδή οι επιβάτες του οχήματος δεν δέχονταν να ερευνηθεί το όχημα τους, οι θηροφύλακες τους ζήτησαν να τους ακολουθήσουν στον αστυνομικό σταθμό Αγίου Ιωάννη. Οι εφεσείοντες ακολούθησαν με το δικό τους όχημα το όχημα των θηροφυλάκων, αλλά σε κάποιο στάδιο άλλαξαν κατεύθυνση. Οι θηροφύλακες μετέβηκαν στον αστυνομικό σταθμό Αγίου Ιωάννη όπου εκεί συνάντησαν τους εφεσείοντες και κατάγγειλαν το επεισόδιο. Ο α΄ εφεσείων μέσα στο σταθμό απείλησε τους θηροφύλακες λέγοντας τους, "θα ξεθάψω τα όπλα και θα σας καθαρίσω". Πρέπει να σημειωθεί ότι οι θηροφύλακες κατά τη διάρκεια του επεισοδίου κρατούσαν όπλα αλλά σε κανένα στάδιο δεν τα χρησιμοποίησαν με οποιοδήποτε τρόπο.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος των εφεσειόντων υποστήριξε ότι η απόφαση είναι ακροσφαλής γιατί η Κατηγορούσα Αρχή απέτυχε να αποδείξει τις ισχυριζόμενες κατηγορίες, τονίζοντας συγκεκριμένες διαφορές που παρατηρήθηκαν στη μαρτυρία των μαρτύρων κατηγορίας. Ειδικότερα υποστηρίχθηκε ότι η επίθεση που είχε δεχθεί ο θηροφύλακας ΜΚ2 και ειδικότερα το πιάσιμο του από το γιακά είχε γίνει από το β΄ εφεσείοντα και όχι από τον α΄ εφεσείοντα, όπως αναφέρεται στην πρωτόδικη απόφαση.
Οι αρχές που καθορίζουν πότε το Ποινικό Εφετείο μπορεί να επέμβει σε ευρήματα που στηρίζονται στην αξιοπιστία μαρτύρων έχουν τονιστεί επανειλημμένα με σαφήνεια σε σειρά αποφάσεων. Όπως έχει καθιερωθεί, το θέμα της αξιολόγησης της αξιοπιστίας των μαρτύρων επαφίεται στο πρωτόδικο Δικαστήριο το οποίο έχει την ευκαιρία να ακούσει τους μάρτυρες και να παρακολουθήσει τη συμπεριφορά τους στο εδώλιο του μάρτυρα. Αν από τη μαρτυρία που παρουσιάζεται τα ευρήματα του πρωτόδικου Δικαστηρίου είναι εύλογα, το Εφετείο δεν επεμβαίνει. Επέμβαση δικαιολογείται μόνο όταν τα συμπεράσματα συγκρούονται με την κοινή λογική ή δεν συνάδουν με τη μαρτυρία που έχει παρουσιαστεί. Σε μια τέτοια περίπτωση το Εφετείο έχει τη διακριτική ευχέρεια να επέμβει και να ανατρέψει τα συμπεράσματα του πρωτόδικου Δικαστηρίου και να προβεί το ίδιο στα δικά του συμπεράσματα. (Ίδε Μιχαηλίδης v Δημοκρατίας (1989) 2 Α.Α.Δ. 172, Sedora Enterprises v. Διευθυντή Κοινωνικών Ασφαλίσεων (1990) 2 Α.Α.Δ. 282, Αεροπόρος και άλλοι v. Αστυνομίας (1993) 2 Α.Α.Δ. 362, Πέτρου και άλλοι v. Αστυνομίας (1994) 2 Α.Α.Δ. 76 και Μουζάκης v. Αστυνομίας (1995) 2 Α.Α.Δ. 220.)
Το πρωτόδικο Δικαστήριο μετά από μια ανάλυση της σχετικής μαρτυρίας κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι α΄ και γ΄ εφεσείοντες είχαν με το δικό τους τρόπο συμμετοχή στη διάπραξη του αδικήματος της κοινής επίθεσης. Ειδικότερα ο α΄ εφεσείων αφού κτύπησε με την πόρτα του οχήματος του το Μ.Κ.3, αργότερα κατέβηκε από το αυτοκίνητο και τον έσπρωξε. Ο β΄ εφεσείων αφού κατέβηκε από το αυτοκίνητο έσπρωξε το Μ.Κ.2 και ακολούθως τον έπιασε από τα χέρια. Όλες οι πιο πάνω ενέργειες εμπίπτουν μέσα στον καθορισμό της κοινής επίθεσης. Στην παράθεση της ουσίας της μαρτυρίας του Μ.Κ.2 (όπως αυτή φαίνεται στο εισαγωγικό μέρος της σχετικής απόφασης) το Δικαστήριο δεν καταλογίζει στον α΄ εφεσείοντα την ευθύνη ότι έπιασε από το γιακά το Μ.Κ.2. Η αναφορά που ακολουθεί στα ευρήματα του Δικαστηρίου ότι ο α΄ εφεσείων και όχι ο β΄ εφεσείων έπιασε από το γιακά το Μ.Κ.2, δεν μπορεί παρά να χαρακτηρισθεί ως ένα γραφικό λάθος. Στη σύνοψη της μαρτυρίας γίνεται σωστή αναφορά στα γεγονότα και σ' αυτά βάσισε τα ευρήματα του το Δικαστήριο. Συνεπώς δεν διαπιστώνεται οποιαδήποτε εσφαλμένη καθοδήγηση ως προς τα γεγονότα της υπόθεσης με πιθανό επακόλουθο τον κλονισμό του βάθρου των ευρημάτων του Δικαστηρίου. Τόσο ο α΄ όσο και ο β΄εφεσείων είχαν συμμετάσχει ενεργά στην επίθεση εναντίον του Μ.Κ.2 και το πιάσιμο από το γιακά ήταν μια λεπτομέρεια στο όλο φάσμα της κοινής επίθεσης που δεν μπορεί να επηρεάσει την εγκυρότητα της απόφασης.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο απάλλαξε και τους τρεις εφεσείοντες από την α΄ κατηγορία που βασίστηκε στο άρθρο 28 του Νόμου 39/74 που προνοεί ότι,
"ουδέν πρόσωπον πυροβολεί, φονεύει, συλλαμβάνει ή καταδιώκει οιοδήποτε θήραμα ή άγριον πτηνόν κατά τη διάρκεια κλειστής περιόδου."
Το πρωτόδικο Δικαστήριο βρήκε ότι εφόσο δεν είχε δοθεί μαρτυρία ότι υπήρχε θήραμα ή άγριο πτηνό που βρισκόταν υπό καταδίωξη από τους εφεσείοντες, η κατηγορία δεν είχε αποδειχθεί. Οι εφεσείοντες όμως καταδικάστηκαν στη β΄ κατηγορία σε ποινή προστίμου για καταδίωξη θηράματος με τη χρήση μηχανοκίνητου οχήματος, σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 15(1) του Νόμου 39/74, που προνοεί ότι,
"15.-(1) Κανένα πρόσωπον δεν μπορεί να πυροβολεί, φονεύει, συλλαμβάνει ή καταδιώκει οιοδήποτε θήραμα ή άγριον πτηνόν με τη χρήση
(α) ............................................................................................
(β) προβολέων, καθρεπτών και άλλων εκτυφλωτικών μέσων
(γ) ............................................................................................
(δ) ............................................................................................
(ε) Οποιουδήποτε είδους χερσαίων μηχανοκίνητων μέσων, πλωτών μέσων και αεροσκαφών,
(στ) ..........................................................................................
(ζ) .........................................................................................."
Έχει υποβληθεί εκ μέρους του ευπαίδευτου συνήγορου των εφεσειόντων ότι η καταδίκη τους στη β΄ κατηγορία θα έπρεπε να ακυρωθεί εφόσον υπήρξε ήδη εύρημα για την α΄ κατηγορία, ότι δεν είχε προσφερθεί μαρτυρία ύπαρξης θηράματος ή άγριου πτηνού. Η εισήγηση είναι ορθή και πολύ σωστά υιοθετήθηκε από τον ευπαίδευτο συνήγορο της εφεσίβλητης.
Έχει επίσης υποβληθεί ότι η καταδίκη του γ΄ εφεσείοντος στη γ΄ κατηγορία θα πρέπει να ακυρωθεί, αφού εναντίον του γ΄ εφεσείοντος δεν είχε καταχωρηθεί η γ΄ κατηγορία. Πολύ ορθά η εισήγηση αυτή έγινε αποδεκτή από τον ευπαίδευτο συνήγορο της εφεσίβλητης αφού δεν είχε προσαφθεί εναντίον του γ΄ εφεσείοντος η γ΄ κατηγορία.
Έχει επίσης υποβληθεί εκ μέρους του α΄ εφεσείοντος ότι η ποινή των £600 που του επιβλήθηκε στη γ΄ κατηγορία (για παρεμπόδιση θηροφύλακα για διεξαγωγή έρευνας σε όχημα) θα πρέπει να ακυρωθεί, αφού το μέγιστο της ποινής προστίμου ανέρχεται σε £300 σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 2 του Νόμου 27/91, που έχει τροποποιήσει το άρθρο 24 του βασικού Νόμου 39/74. Πολύ ορθά και στην παρούσα περίπτωση ο ευπαίδευτος συνήγορος των εφεσιβλήτων συμφώνησε με την πιο πάνω εισήγηση αφού το ανώτατο όριο του προβλεπόμενου προστίμου ανέρχεται σε £300.
Έχοντας υπόψη τα πιο πάνω εξαιρουμένης της έφεσης του γ΄ εφεσείοντος στη γ΄ κατηγορία, η οποία επιτυγχάνει,
(1) Η έφεση εναντίον της καταδικαστικής απόφασης στις κατηγορίες 3, 4, 5 και 6 απορρίπτεται. Ο γ΄ εφεσείων αθωώνεται και απαλλάττεται στη γ΄ κατηγορία.
(2) Οι εφεσείοντες αθωώνονται και απαλλάτονται από τη β΄ κατηγορία και παρεπόμενα οι ποινές που τους επιβλήθηκαν ακυρώνονται.
(3) Η ποινή προστίμου £600 που επιβλήθηκε στον α΄εφεσείοντα στη γ΄ κατηγορία διαφοροποιείται σε £200.
Συνακόλουθα οι σχετικές καταδίκες διαφοροποιούνται όπως αναφέρεται πιο πάνω.
Οι εφέσεις επιτρέπονται. Οι σχετικές καταδίκες διαφοροποιούνται ως ανωτέρω.