|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2004) 1 ΑΑΔ 1644
7 Οκτωβρίου, 2004
[ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, Δ/στής]
COSCO BULK CARRIER CO., LIMITED,
Ενάγοντες,
ν.
SARAMACA SHIPMANAGMENT LIMITED,
Εναγομένων.
(Αγωγή Ναυτοδικείου Αρ. 25/2003)
Ναυτοδικείο ― Αναστολή διαδικασίας ― Με βάση το ότι η Κύπρος δεν είναι το forum conveniens ― Αρχές που διέπουν το θέμα, όπως διαμορφώθηκαν στη Spiliada [1987] AC 460 ― Το Κυπριακό Ναυτοδικείο είχε δικαιοδοσία εκδίκασης της επίδικης υπόθεσης λόγω της ύπαρξης ισχυρών δεσμών της με την Κύπρο.
Οι ενάγοντες είναι Κινέζικη εταιρεία, ιδιοκτήτρια του πλοίου Fu Shan Hai το οποίο έφερε Κινέζικη σημαία και ήταν νηολογημένο και ασφαλισμένο στην Κίνα. Με αγωγή in personam, αξίωσαν από τους εναγόμενους αποζημιώσεις για, μεταξύ άλλων, απώλεια που υπέστησαν κατά ή περί την 31.5.2003 ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης του πιο πάνω πλοίου και του πλοίου των εναγομένων Gdynia, η οποία επεσυνέβη σε Δανέζικα χωρικά ύδατα. Υποστήριξαν ότι η σύγκρουση η οποία είχε ως αποτέλεσμα τη βύθιση του Fu Shan Hai μαζί με το φορτίο του, προκλήθηκε εξ αμελείας των εναγομένων.
Οι εναγόμενοι είναι Κυπριακή εταιρεία. Δύο από τους Διευθυντές, όπως και ο Γραμματέας της, είναι κάτοικοι Λεμεσού. Είναι ιδιοκτήτρια του πλοίου Gdynia το οποίο την 31.5.2003 έφερε Κυπριακή σημαία και ήταν ασφαλισμένο στην Κύπρο.
Οι εναγόμενοι καταχώρησαν αίτηση διά κλήσεως ζητώντας διάταγμα του Δικαστηρίου το οποίο να αναστέλλει την αγωγή και/ή τη δικαστική διαδικασία λόγω της κατ' ισχυρισμόν μη καταλληλότητας των Κυπριακών Δικαστηρίων (forum non conveniens) να την εκδικάσουν.
Οι εναγόμενοι υποστήριξαν ότι η παρούσα δικαστική διαδικασία θα πρέπει να ανασταλεί γιατί τα Κυπριακά Δικαστήρια δεν αποτελούν το φυσικό φορέα ή το φορέα ευκολίας ή το κατάλληλο βήμα για την εκδίκαση της αγωγής των εναγόντων. Κατά την εισήγηση των εναγομένων, φυσικός φορέας ευκολίας ή κατάλληλο βήμα για την εκδίκαση της αγωγής των εναγόντων είναι τα Δικαστήρια της Δανίας που είναι η χώρα όπου συγκρούστηκαν τα δύο πλοία και με την οποία τα γεγονότα της υπόθεσης έχουν την πιο στενή σύνδεση.
Οι ενάγοντες έφεραν ένσταση και υποστήριξαν ότι φυσικός φορέας ή φορέας ευκολίας ή το κατάλληλο βήμα για την εκδίκαση της αγωγής τους είναι τα Κυπριακά Δικαστήρια.
Το Ναυτοδικείο, υπό το φως των αρχών, όπως αυτές αντλούνται από την ομιλία (απόφαση) του Λόρδου Goff στη Spiliada [1987] AC 460, και έχοντας υπόψη τα γεγονότα και τις παραμέτρους της υπόθεσης, όπως και την εκατέρωθεν επιχειρηματολογία, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι εναγόμενοι απέτυχαν να αποδείξουν την καταλληλότητα των Δικαστηρίων της Δανίας να εκδικάσουν την υπόθεση.
Το Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι, αντίθετα, οι ισχυροί δεσμοί που έχει η υπόθεση με την Κύπρο, καθιστούν τα Κυπριακά Δικαστήρια το φυσικό φορέα ή το φορέα ευκολίας ή το κατάλληλο βήμα για την εκδίκαση της υπόθεσης.
Η αίτηση απορρίφθηκε με έξοδα υπέρ των εναγόντων/καθ' ων η αίτηση.
Αναφερόμενη υπόθεση:
Spiliada [1987] AC 460.
Αίτηση.
Αίτηση από την εναγόμενη κυπριακή εταιρεία, ιδιοκτήτρια του πλοίου Gdynia το οποίο νηολογήθηκε στην Κύπρο, στα πλαίσια της αγωγής in personam 25/03 την οποία άσκησε η ενάγουσα Κινεζική εταιρεία ιδιοκτήτρια του πλοίου Fu Shan Hai με την οποία ζητούσε αποζημιώσεις για απώλεια και/ή ζημιά που υπέστη ως αποτέλεσμα σύγκρουσης μεταξύ του πλοίου των Εναγόντων 'FU SHAN HAI', και του πλοίου των Εναγομένων, 'GDYNIA' η οποία επεσυνέβη την 31/5/2003 Βόρεια της Νήσου Bornholm στην Βαλτική Θάλασσα ως αποτέλεσμα της αμέλειας των Εναγομένων, των υπηρετών και/ή αντιπροσώπων τους, με αποτέλεσμα την απώλεια του πλοίου 'FU SHAN HAI' μαζί με όλο το φορτίο, εφόδια και προμήθειές του καθώς και αποζημίωση για οποιαδήποτε ευθύνη προκλήθηκε σε τρίτα μέρη ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης και απώλειας του 'FU SHAN HAI' συμπεριλαμβανομένης, οποιασδήποτε ευθύνης σε σχέση με θαλάσσια ρύπανση, για διάταγμα του Δικαστηρίου το οποίο να αναστέλλει τη δικαστική διαδικασία λόγω ακαταλληλότητας των κυπριακών δικαστηρίων για εκδίκαση της υπόθεσης (Forum non Conveniens).
Σ. Πίττας, για τους Εναγόμενους-Αιτητές.
Γ. Λιασίδης, για τους Ενάγοντες-Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, Δ.: Με αγωγή in personam, που καταχώρησαν στις 25.8.2003, οι ενάγοντες αξίωσαν από τους εναγόμενους την ακόλουθη θεραπεία:
"Α. Αποζημιώσεις για απώλεια και/ή ζημιά που οι Ενάγοντες υπέστησαν ως αποτέλεσμα σύγκρουσης μεταξύ του πλοίου των Εναγόντων 'FU SHAN HAI', και του πλοίου των Εναγομένων, 'GDYNIA' η οποία επεσυνέβη κατά ή περί την 31/5/2003 Βόρεια της Νήσου Bornholm στην Βαλτική Θάλασσα ως αποτέλεσμα της αμέλειας των Εναγομένων, των υπηρετών και/ή αντιπροσώπων τους, με αποτέλεσμα την απώλεια του πλοίου 'FU SHAN HAI' μαζί με όλο το φορτίο, εφόδια και προμήθειές του.
Β. Αποζημίωση για οποιαδήποτε ευθύνη προκλήθηκε σε τρίτα μέρη ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης και απώλειας του 'FU SHAN HAI' συμπεριλαμβανομένης, χωρίς επηρεασμό της γενικότητας της πιο πάνω απαίτησης, οποιασδήποτε ευθύνης σε σχέση με θαλάσσια ρύπανση.
Γ. Τόκο και/ή νόμιμο τόκο.
Δ. Έξοδα και Φ.Π.Α."
Στις 12.11.2003 οι εναγόμενοι καταχώρησαν αίτηση δια κλήσεως ζητώντας:
"Α. Διάταγμα του δικαστηρίου για παραμερισμό (SET ASIDE) και/ή απόρριψη του υπό του ως άνω αριθμό και τίτλον κλητηρίου εντάλματος και/ή της υπό την ως άνω αριθμό και τίτλον αγωγής των εναγόντων/καθ΄ων η αίτηση και/ή της επιδόσεως του κλητηρίου εντάλματος λόγω ελλείψεως δικαιοδοσίας (LACK OF JURISDICTION) του Δικαστηρίου να εκδικάση αυτή και/ή
Β. Διάταγμα του Δικαστηρίου το οποίο να αναστέλλη (TO STAY) την υπό τον ως άνω και αριθμό και τίτλον αγωγή και/ή δικαστική διαδικασία λόγω μη καταλληλότητας των Κυπριακών Δικαστηρίων (FORUM NON CONVENIENS) να εκδικάσουν αυτή·
Γ. Οποιοδήποτε άλλο διάταγμα και/ή θεραπεία ήθελε κρίνη ορθή και δίκαια το Σεβαστό Δικαστήριο υπό τις περιστάσεις.
Δ. Έξοδα ΦΠΑ (Αρ. Μητρώου 30005857Χ)."
Τα γεγονότα προς υποστήριξη της αίτησης εκτίθενται στις ακόλουθες ένορκες δηλώσεις:
α) Την ένορκο δήλωση ημερ. 11.11.2003 του κου Henrik Thal Jantzen.
β) Τη συμπληρωματική/απαντητική ένορκο δήλωση, ημερ. 31.3.2004, του κου Henrik Thal Jantzen.
Στις 3.2.2004 οι ενάγοντες/καθ΄ων η αίτηση καταχώρησαν ένσταση στην αίτηση. Τα γεγονότα προς υποστήριξη της ένστασης εκτίθενται στις ακόλουθες ένορκες δηλώσεις:
α) Την ένορκο δήλωση ημερ. 27.1.2004 του κου Mark Sachs.
β) Την ένορκο δήλωση ημερ. 27.1.2004 του κου Jes Anker Mikkelsen.
γ) Την συμπληρωματική και/ή απαντητική ένορκο δήλωση ημερ. 6.4.2004 του κου Jes Anker Mikkelsen.
Κατά την πορεία της διαδικασίας οι εναγόμενοι/αιτητές απέσυραν το αίτημα αναφορικά με την υπό Α θεραπεία.
Τα γεγονότα της υπόθεσης, όπως προκύπτουν από τις ένορκες δηλώσεις, έχουν σε συντομία ως εξής:
Οι ενάγοντες είναι Κινέζικη εταιρεία, ιδιοκτήτρια του πλοίου Fu Shan Hai. Την 31.5.2003 το πλοίο έφερε Κινέζικη σημαία και ήταν νηολογημένο και ασφαλισμένο στην Κίνα. Ταξίδευε από τη Λετονία στην Κίνα μεταφέροντας φορτίο λιπασμάτων. Το πλήρωμά του ήταν όλοι Κινέζοι.
Οι εναγόμενοι είναι Κυπριακή εταιρεία. Δύο από τους Διευθυντές, όπως και ο Γραμματέας της, είναι κάτοικοι Λεμεσού. Είναι ιδιοκτήτρια του πλοίου Gdynia. Την 31.5.2003 το πλοίο έφερε Κυπριακή σημαία και ήταν νηολογημένο στην Κύπρο. Ήταν ασφαλισμένο με τους ασφαλιστές West of England οι οποίοι έχουν ως βάση τους το Λουξεμβούργο. Ταξίδευε από την Πολωνία στην Αγγλία μεταφέροντας φορτίο εμπορευματοκιβωτίων. Το πλήρωμά του ήταν όλοι Πολωνοί.
Περί την 12.30μ.μ. της 31.5.2003 τα δύο πλοία συγκρούστηκαν βόρεια της νήσου Bornholm σε Δανέζικα χωρικά ύδατα. Ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης το Fu Shan Hai βυθίστηκε μαζί με το φορτίο του.
Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς των εναγόντων, η αξία του Fu Shan Hai ήταν περίπου 13.500.000 δολάρια ΗΠΑ, του δε φορτίου περίπου 8.000.000 δολάρια ΗΠΑ.
Με τη βύθιση του Fu Shan Hai διέφυγαν καύσιμα από τις δεξαμενές καυσίμων του με αποτέλεσμα τη ρύπανση της γύρω περιοχής. Για τον καθαρισμό και την αποφυγή της ρύπανσης οι Δανέζικες και Σουηδικές Αρχές υπέστησαν μεγάλα έξοδα, συμποσούμενα, κατά τους υπολογισμούς των εναγόντων, σε 8.000.000 δολάρια ΗΠΑ.
Στις 11.6.2003, οι εναγόμενοι ήγειραν νομικές διαδικασίες στη Δανία, επιδιώκοντας δήλωση του δικαστηρίου ότι δικαιούνται να περιορίσουν την ευθύνη τους έναντι των εναγόντων, σύμφωνα με τη Σύμβαση Περιορισμού Ευθύνης για Ναυτιλιακές Απαιτήσεις 1976 (Convention For Limitation Of Liability For Maritime Claims 1976 (η Σύμβαση του 1976 την οποία η Δανία επικύρωσε). Ταυτόχρονα, αξίωσαν το κόστος των επισκευών και ζημιών που, κατά τους ισχυρισμούς τους, υπέστησαν από τη σύγκρουση (240.000 δολάρια ΗΠΑ περίπου). Οι νομικές αυτές διαδικασίες επιδόθηκαν στους ενάγοντες μετά οκτώ περίπου μήνες, στις 18.2.2004.
Στις 9.7.2003, η Δανέζικη Διοίκηση Άμυνας (Danish Defence Command) (Δ.Δ.Α.) ήγειρε νομικές διαδικασίες στη Δανία εναντίον και των δύο, των ιδιοκτητών του Fu Shan Hai και των ιδιοκτητών του Gdynia, απαιτώντας αποζημίωση για τα έξοδα αποφυγής της ρύπανσης και του καθαρισμού. Την ίδια μέρα, οι ιδιοκτήτες του Gdynia καταχώρησαν αίτηση στις ίδιες διαδικασίες για τη δημιουργία Ταμείου Περιορισμού Ευθύνης (limitation fund), σύμφωνα με τη Σύμβαση του 1976, την οποία το Δανέζικο Δικαστήριο αποδέχθηκε, με την έκδοση διατάγματος στις 18.7.2003.
Είναι η θέση των εναγομένων ότι, για τους λόγους που εκτίθενται στις ένορκες δηλώσεις του κ. Henrik Thal Jantzen, η παρούσα δικαστική διαδικασία θα πρέπει να ανασταλεί γιατί τα Κυπριακά Δικαστήρια δεν αποτελούν το φυσικό φορέα ή το φορέα ευκολίας ή το κατάλληλο βήμα για την εκδίκαση της αγωγής των εναγόντων. Φυσικός φορέας ή φορέας ευκολίας ή κατάλληλο βήμα για την εκδίκαση της αγωγής των εναγόντων είναι, κατά την εισήγηση των εναγομένων, τα Δικαστήρια της Δανίας που είναι η χώρα όπου συγκρούστηκαν τα δύο πλοία και με την οποία τα γεγονότα της υπόθεσης έχουν την πιο στενή σύνδεση.
Αντίθετη είναι η θέση των εναγόντων. Για τους λόγους που αναφέρονται στις ένορκες δηλώσεις που καταχώρησαν προς υποστήριξη της ένστασης, εισηγούνται ότι φυσικός φορέας ή φορέας ευκολίας ή το κατάλληλο βήμα για την εκδίκαση της αγωγής τους είναι τα Κυπριακά Δικαστήρια.
Προς υποστήριξη των εκατέρωθεν θέσεων, τόσο ο δικηγόρος των εναγομένων όσο και ο δικηγόρος των εναγόντων, πρόβαλαν σωρεία επιχειρημάτων. Με παρέπεμψαν, επίσης, σε σωρεία αυθεντιών, Κυπριακών και μη. Δε θεωρώ σκόπιμο να παραθέσω, σε λεπτομέρεια, την εν λόγω επιχειρηματολογία. Ούτε να πραγματευθώ την κάθε μια από τις αυθεντίες που παρατέθηκαν. Η κάθε υπόθεση κρίθηκε και αποφασίστηκε επί των δικών της στοιχείων και γεγονότων.
Οι αρχές που πρέπει να εφαρμόζονται για να αποφασιστεί το ενώπιόν μου επίδικο ζήτημα, αν, δηλαδή, θα πρέπει να αναστείλω την εκδίκαση της αγωγής των εναγόντων λόγω μη καταλληλότητας των Κυπριακών Δικαστηρίων ή, αντίθετα, να τη συνεχίσω, όπως αυτές αντλούνται από την ομιλία (απόφαση) του Λόρδου Goff στη Spiliada [1987] A.C. 460, εκτίθενται, με ιδιαίτερη σαφήνεια, στο σύγγραμμα Dicey and Morris The Conflict of Laws (3η Έκδοση, Τ.1 - 2000) στις παραγράφους 19-020 έως 19-022. Είναι οι ακόλουθες:
"First, in general the legal burden of proof rests on the defendant to persuade the court to exercise its discretion to grant a stay, although the evidential burden will rest on a party who seeks to establish the existence of matters which will assist him in persuading the court to exercise its discretion in his favour. Secondly, if the court is satisfied that there is another available forum which is prima facie the appropriate forum for the trial of the action, the burden will shift to the claimant to show that there are special circumstances by reason of which justice requires that the trial should nevertheless take place in England. Thirdly, the burden on the defendant is not just to show that England is not the natural or appropriate forum, but to establish that there is another forum which is clearly or distinctly more appropriate than the English forum; accordingly, where (as in some commercial disputes) there is no particular forum which can be described as the natural forum, there may be no reason to grant a stay. Fourthly, the court will look to see what factors there are which point in the direction of another forum as being the "natural forum", i.e. that with which the action has the most real and substantial connection. These will include factors affecting convenience or expense (such as availability of witnesses) and such other factors as the law governing the transaction and the places where the parties reside or carry on business. Fifthly, if the court concludes at that stage that there is no other available forum which is clearly more appropriate for the trial of the action, the court will ordinarily refuse a stay. Sixthly, if, however, the court concludes that there is some other available forum which prima facie is clearly more appropriate, it will ordinarily grant a stay unless there are circumstances by reason of which justice requires that a stay should not be granted. In that enquiry, the court will consider all the circumstances of the case, including circumstances which go beyond those taken into account when considering connecting factors with other jurisdictions. Seventhly, a stay will not be refused simply because the claimant will thereby be deprived of "a legitimate personal or juridical advantage", provided that the court is satisfied that substantial justice will be done in the available appropriate forum."
Τονίζεται δε στη συνέχεια ότι:
"Most cases, in which stay applications are made are in the Commercial Court. In Spiliada, Lord Templeman (with whom Lord Griffiths and Lord Mackay expressly agreed) observed that the factors which the court is entitled to take account in considering whether one forum is more appropriate than another are legion; the resolution of disputes about the relative merits of trial in England and abroad was pre-eminently a matter for the judge at first instance; and he expressed the hope that the judge would be referred only to the speech of Lord Goff and not to other decisions on other facts; and that submissions would be measured in hours and not days."
Υπό το φως των πιο πάνω αρχών, και έχοντας υπόψη τα γεγονότα και όλες τις παραμέτρους της παρούσας υπόθεσης, όπως και την εκατέρωθεν επιχειρηματολογία, κατέληξα στο συμπέρασμα ότι οι εναγόμενοι απέτυχαν να αποδείξουν ότι τα Δικαστήρια της Δανίας είναι ο φυσικός φορέας ή ο φορέας ευκολίας ή το κατάλληλο βήμα για την εκδίκαση της υπόθεσης. Δεν είναι τα Δικαστήρια της Δανίας "ξεκάθαρα ή ευκρινώς" (clearly or distinctly) τέτοιος φορέας ή βήμα. Αντίθετα, υπάρχουν ισχυροί δεσμοί της υπόθεσης με την Κύπρο, ώστε τα Κυπριακά Δικαστήρια να είναι ο φυσικός φορέας ή ο φορέας ευκολίας ή το κατάλληλο βήμα για την εκδίκαση της υπόθεσης. Και τούτο διότι οι εναγόμενοι είναι Κυπριακή εταιρεία με δύο από τους Διευθυντές της, όπως και το Γραμματέα της, κατοίκους Λεμεσού, είναι δε ιδιοκτήτρια του πλοίου Gdynia, το οποίο νηολογήθηκε στην Κύπρο, και, την 31.5.2003, μέρα της σύγκρουσης, έφερε Κυπριακή σημαία.
Η αίτηση για αναστολή της διαδικασίας απορρίπτεται. Με έξοδα υπέρ των εναγόντων/καθ΄ων η αίτηση.
Η αίτηση απορρίπτεται με έξοδα υπέρ των εναγόντων/καθ'ων η αίτηση.