|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
Δεν έχει εντοπιστεί απόφαση η οποία να κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή
(2000) 1 ΑΑΔ 2003
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 10626
ΕΝΩΠΙΟΝ: ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΗΛΙΑΔΗ, ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗ, ΔΔ.
Μεταξύ:
PAPAPETROU BRΟS LTD
Εφεσείοντες
και
CYPRUS TRADING CORPORATION LTD
Εφεσίβλητοι
------------------------------
15 Δεκεμβρίου 2
000Για τους Εφεσείοντες: κ. Φ. Σωφρονίου.
Για τους Εφεσίβλητους: κα Μ. Πανταζή-Σταυρινού με κα Χρ. Βωβίδου για
κ. Γ. Κορφιώτη.
-----------------
Νικολάου, Δ.
: Την απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσειο Δικαστής Δ. Χατζηχαμπής.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Χατζηχαμπής, Δ.
: Με την εφεσιβαλλόμενη απόφαση έγινε δεκτή η απαίτηση της Εφεσίβλητης εταιρείας εναντίον της Εφεσείουσας εταιρείας για ποσό £6.272,08 ως οφειλόμενο για αγορά εμπορευμάτων και παροχή υπηρεσιών. Ποσό £115 ήταν παραδεκτό ως οφειλόμενο υπόλοιπο σε σχέση με την εγκατάσταση και επέκταση τηλεπικοινωνιακού κέντρου στο ξενοδοχείο "Τρόοδος", ιδιοκτησία της Εφεσείουσας. Τα δύο σχετικά τιμολόγια τεκμήρια 1 και 2, ημερομηνίας 12.6.1992 και 26.2.1993 αντίστοιχα, είχε υπογράψει για την Εφεσείουσα ο κ. Παπαπέτρου, Μ.Υ.1. Υπό αμφισβήτηση ήταν το ποσό των £6.157,08, που αφορούσε την επιδιόρθωση βλάβης προκληθείσας από κεραυνό σε δύο περιπτώσεις στο εν λόγω σύστημα, και για το οποίο εξεδόθησαν ανάλογα δύο τιμολόγια, τα τεκμήρια 3 και 4, ημερομηνίας 15.12.1993 και 2.2.1994 αντίστοιχα, για £3.207,60 και £2.949,48 αντίστοιχα. Η θέση της Εφεσίβλητης, όπως διατυπώθηκε και στο δικόγραφο της, ήταν ότι οι εργασίες είχαν γίνει κατ΄εντολή της Εφεσείουσας. Η υπεράσπιση της Εφεσείουσας στο δικό της δικόγραφο συνίστατο ουσιαστικά στη θέση ότι από το Φεβρουάριο 1992 είχε παραχωρήσει τη διαχείριση και εκμετάλλευση του ξενοδοχείου σε άλλη εταιρεία, αναφερόμενη στη μαρτυρία ως Louis, και ότι η ίδια δεν έδωσε εντολή για την εκτέλεση των εν λόγω εργασιών. Παρατηρείται μάλιστα, όσον αφορά τα τεκμήρια 3 και 4, ότι, αν και αυτά είχαν εκδοθεί επ΄ονόματι της Εφεσείουσας, το μεν τεκμήριο 3 δεν παρελήφθη εκ μέρους της το δε τεκμήριο 4 υπεγράφη μεν υπό του κ. Παπαπέτρου αλλά υπό διαμαρτυρία και άρνηση πληρωμής του.Ο ευπαίδευτος δικαστής εδέχθη τη μαρτυρία της Εφεσίβλητης και απέρριψε εκείνη του κ. Παπαπέτρου, που ήταν και ο μόνος μάρτυρας για την Εφεσείουσα. Διαπίστωσε δε ότι από τη μαρτυρία αυτή προέκυπτε ότι (σ.7):
"...οι Ενάγοντες ειδοποιήθηκαν για τη βλάβη του τηλεφώνου και στις δύο περιπτώσεις ότι συνάντησαν τον κ. Παπαπέτρου, ότι έλαβαν εντολή από τον ίδιο για επιδιόρθωση του και ότι αγνοούσαν κατά τον ουσιώδη χρόνο αν το ξενοδοχείο "Τρόοδος" ενοικιάσθη ή όχι στην εταιρεία Louis."
Ακόλουθα, έκρινε ότι η απαίτηση επετύγχανε.
Με την εξαίρεση του όγδοου και τελευταίου λόγου έφεσης, ο οποίος ουσιαστικά δεν προωθήθηκε και ο οποίος (εκτός οποιουδήποτε άλλου σχολίου που θα μπορούσε να γίνει), όπως παρατηρήσαμε κατά την ακρόαση, έπαυσε να έχει νόημα αφ΄ης στιγμής η έφεση συνετάχθη χωρίς να ζητηθεί περαιτέρω παράταση χρόνου ή οτιδήποτε άλλο σχετικό, οι λόγοι έφεσης επικεντρώνονται στην αποδοχή και στην αξιολόγηση της μαρτυρίας και ιδιαίτερα εκείνης του κ. Παπαπέτρου. Το παράπονο που εκφράζεται με τον πρώτο λόγο έφεσης είναι ότι κακώς το δικαστήριο ανεφέρθη στο μεταξύ της Εφεσείουσας και της Louis Tourist Agency Ltd ενοικιαστήριο έγγραφο του ξενοδοχείου καθ΄όσον αυτό, ως μη χαρτοσημασμένο δυνάμει του Νόμου 19/63, δεν συνιστούσε αποδεκτή μαρτυρία, αλλά ούτε είχε παρουσιασθεί ως τεκμήριο παρά μόνο κατατέθηκε στα πλαίσια της διαδικασίας παροχής λεπτομερειών. Δεν θα υπεισέλθουμε στο θέμα πέραν του να παρατηρήσουμε ότι το εν λόγω ενοικιαστήριο έγγραφο ουδόλως συσχετίσθηκε προς τα επίδικα θέματα ή επέδρασε επί της απόφασης. Η αναφορά του δικαστηρίου σε αυτό έγινε προφανώς μόνο για να εξηγηθεί η μη απαίτηση από την Εφεσείουσα προς τη Louis της προκληθείσας ζημιάς στο τηλεφωνικό σύστημα σε συνάρτηση προς την υφιστάμενη ασφαλιστική κάλυψη και στα πλαίσια της αξιολόγησης της μαρτυρίας του κ. Παπαπέτρου. Ο ευπαίδευτος δικαστής κατέστησε σαφές ότι δεν προτίθετο να σχολιάσει οτιδήποτε άλλο, αναφέροντας στη σ. 8 ότι "Ούτε το Δικαστήριο μπορεί να εξετάσει τη σχέση της Εναγομένης Εταιρείας με την Εταιρεία Louis".
Αβάσιμος είναι και ο δεύτερος λόγος έφεσης ο οποίος συνίσταται στο ότι έγινε δεκτή μαρτυρία η οποία δεν καλύπτετο από τα δικόγραφα. Η μαρτυρία αυτή προσδιορίζεται ως το αντικείμενο της αναφοράς του δικαστηρίου στη γνώση του Μ.Ε.1 ότι η ζημιά εκαλύπτετο από ασφάλεια και στην ακόλουθη επικοινωνία της Εφεσίβλητης με την ασφαλιστική εταιρεία. Κατά πρώτο, το θέμα δεν είναι καθόλου θέμα δικογράφων αλλά μαρτυρίας. Και κατά δεύτερο, η αναφορά του δικαστηρίου σε αυτό δεν γίνεται παρά μόνο και πάλι προς έλεγχο της αξιοπιστίας της μαρτυρίας του κ. Παπαπέτρου.
Η αποδοχή μη νομικά αποδεκτής μαρτυρίας είναι το παράπονο και του τέταρτου λόγου έφεσης. Η εν λόγω μαρτυρία αναφέρεται ως οι αποσταλείσες από την Εφεσίβλητη στην Εφεσείουσα ειδοποιήσεις για την εν λόγω ισχυριζόμενη οφειλή της, η οποία, σύμφωνα με την εισήγηση, ήταν εξ ακοής μαρτυρία καθ΄όσον ο Μ.Ε.4 από τον οποίο προήλθε δεν είχε πρωτογενή γνώση της. Είναι δε γεγονός ότι το δικαστήριο ανεφέρθη στις ειδοποιήσεις αυτές να συμπεράνει ότι η λήψη από την Εφεσείουσα των μηνιαίων καταστάσεων του λογαριασμού της με την Εφεσίβλητη χωρίς οποιαδήποτε διαμαρτυρία ή αμφισβήτηση τους συνηγορούσε περαιτέρω υπέρ της άποψης ότι η Εφεσείουσα όφειλε το εν λόγω ποσό. Μια προσεκτική όμως εξέταση της μαρτυρίας του Μ.Ε.3 αποκαλύπτει ότι τα πράγματα έχουν και μια άλλη όψη. Ο Μ.Ε.3, ο οποίος ήταν υπάλληλος της Εφεσίβλητης υπεύθυνος για καθυστερημένους λογαριασμούς, δεν κατέθεσε ότι απεστάλησαν οποιεσδήποτε μηνιαίες καταστάσεις λογαριασμού αλλά ότι είναι η τακτική της Εφεσείουσας να αποστέλλει τέτοιες ανελλιπώς. Είχε δε στην κατοχή του κατάσταση λογαριασμού του Troodos Hotel η οποία εκ συμφώνου κατατέθηκε ως τεκμήριο 5 και η οποία δείχνει την εξέλιξη του χρεωστικού λογαριασμού της Εφεσείουσας από 10.1.1993 μέχρι 30.4.1994 με υπόλοιπο το επίδικο ποσό των £6.272,08. Πέραν του ότι δεν ήταν ο υπεύθυνος για την αποστολή των μηνιαίων καταστάσεων λογαριασμού, ο Μ.Ε.3 αντεξετάσθηκε κυρίως επί της ουσίας σε συνάρτηση με το τεκμήριο 5. Με αυτά τα δεδομένα, η αναφορά του Μ.Ε.3 στην τακτική της Εφεσίβλητης να αποστέλλει ανελλιπώς μηνιαίες καταστάσεις λογαριασμού, στην οποία βασίσθηκε το δικαστήριο για να συμπεράνει ότι θα πρέπει να παρελήφθησαν πολλές τέτοιες ειδοποιήσεις από την Εφεσείουσα χωρίς διαμαρτυρία ή αμφισβήτηση, δεν συνιστά εξ ακοής μαρτυρία αφού αναφέρεται όχι στη γνώση του της αποστολής συγκεκριμένων ειδοποιήσεων, την οποία ασφαλώς δεν είχε, αλλά στη γνώση του της τακτικής της Εφεσίβλητης να αποστέλλει ανελλιπώς μηνιαίες καταστάσεις λογαριασμού, την οποία και είχε. Πέραν τούτου, διαπιστώνουμε ότι η κρίση του δικαστηρίου επί του επίδικου θέματος, όπως παρατέθη ανωτέρω, εβασίζετο στην αποδοχή της μαρτυρίας των Μ.Ε.1 και Μ.Ε.2 έναντι εκείνης του κ. Παπαπέτρου, τα δε εδώ συζητούμενα σχόλια του έγιναν στα πλαίσια της συλλογιστικής του προς αξιολόγηση της μαρτυρίας του κ. Παπαπέτρου.
Μια πτυχή της αξιολόγησης της μαρτυρίας του κ. Παπαπέτρου προσβάλλεται με τον πέμπτο λόγο έφεσης, ο οποίος συνίσταται στο ότι το δικαστήριο κατέληξε σε ευρήματα αναφορικά με τη φυσική κατάσταση και υγεία του κ. Παπαπέτρου, και συγκεκριμένα ότι η ηλικία του είχε επηρεάσει τη μνήμη του και την ικανότητα του να διαχειρίζεται τις υποθέσεις της επιχείρησης του. Το μόνο που χρειάζεται να παρατηρήσουμε είναι ότι δεν ήταν επίδικο θέμα οποιαδήποτε συγκεκριμένη φυσικοπνευματική ικανότητα του κ. Παπαπέτρου προς την οποία θα ήταν σχετική ειδική μαρτυρία. Τα λεχθέντα υπό του δικαστηρίου αφορούν την ίδια του αντίληψη της απόδοσης του κ. Παπαπέτρου ως μάρτυρα με ιδιαίτερη αναφορά στη μνήμη του και ήσαν σχετικά στην αξιολόγηση της μαρτυρίας του.
Δοθείσας της απόρριψης της μαρτυρίας του κ. Παπαπέτρου ως αξιόπιστης, διατυπώνεται στον έκτο λόγο έφεσης παράπονο ότι δεν ήταν, ως εκ τούτου, ορθό και συνεπές για το δικαστήριο να δεχθεί το μέρος της μαρτυρίας του που αναφέρετο στο ότι υπέγραψε το τεκμήριο 4 υπό την
πίεση της απειλής αφαίρεσης των προς αποκατάσταση της βλάβης εφαρμοσθέντων εξαρτημάτων. Αυτός ο λόγος έφεσης δεν αναπτύσσεται στο περίγραμμα, μπορεί όμως να λεχθεί απλώς ότι στην αξιολόγηση της μαρτυρίας δεν γίνεται αναφορά στο θέμα αυτό και ακόλουθα καμιά βάση δεν θα μπορούσε να έχει.Είναι ακριβώς το παράπονο, ότι το δικαστήριο δεν έλαβε υπ΄όψη του και δεν αξιολόγησε τα τεκμήρια 3 και 4, που συνιστά το αντικείμενο του τρίτου και του έβδομου λόγου έφεσης. Το τεκμήριο 3 δεν παραγνωρίσθηκε από το δικαστήριο. Ο ευπαίδευτος δικαστής όμως δεν θεώρησε σημαντικό το ότι αυτό δεν υπεγράφη από τον κ. Παπαπέτρου αλλά από κάποιο υπεύθυνο πρόσωπο στο ξενοδοχείο καθ΄ότι, όπως συμπέρανε από την όλη μαρτυρία, ο κ. Παπαπέτρου ήταν ενήμερος της βλάβης και του κόστους της διόρθωσης της και είχε δώσει εντολή για την επιδιόρθωση της την προηγούμενη μέρα όταν τον συνάντησε ο Μ.Ε.1. Μάλιστα ο Μ.Ε.1 εξήγησε ότι δεν ζήτησε από τον κ. Παπαπέτρου να υπογράψει το τιμολόγιο διότι ο ίδιος απουσίαζε όταν τέλειωσε η επιδιόρθωση της ζημιάς. Δεν μπορούμε να διαπιστώσουμε οτιδήποτε το τρωτό στην προσέγγιση του ευπαιδεύτου δικαστή στην αξιολόγηση της μαρτυρίας και στην εξαγωγή των συμπερασμάτων του σε συνάρτηση προς το τεκμήριο 3.
Είναι γεγονός ότι στο σκεπτικό του δικαστηρίου καμιά αναφορά δεν γίνεται στο τεκμήριο 4, το οποίο ο κ. Παπαπέτρου υπέγραψε αφού πρόσθεσε σε αυτό ιδιοχείρως τα ακόλουθα:
"Υπογράφω το παρόν τιμολόγιον υπό διαμαρτυρίαν και αρνούμαι να πληρώσω το κόστος του τιμολογίου αυτού."
Σύμφωνα με την επιχειρηματολογία του ευπαιδεύτου συνηγόρου για την Εφεσείουσα, οι ανωτέρω συνθήκες, σε συνδυασμό με την παράλειψη του δικαστηρίου να απευθυνθεί στη σημασία τους, καθιστούν ελλιπή και τρωτή την αξιολόγηση της μαρτυρίας, καθ΄όσον μάλιστα δεν υπήρχε μαρτυρία για το ποίος ειδοποίησε την Εφεσίβλητη για τη δεύτερη βλάβη, ούτε μαρτυρία ότι ο κ. Παπαπέτρου έδωσε αυτή τη φορά οδηγίες για την επιδιόρθωση της. Ο Μ.Ε.1 όμως είχε πει ότι από το 1990 που κατακυρώθηκε η προσφορά της Εφεσίβλητης για την εγκατάσταση του συστήματος γνώριζαν
ότι συναλλάσσοντο με την Εφεσείουσα ως ιδιοκτήτρια και δεν είχαν οποιαδήποτε γνώση αλλαγής των δεδομένων ή της σχέσης της Εφεσείουσας με τη Louis. Ο δε Μ.Ε.2 είχε πει ότι και τη δεύτερη φορά συνάντησε την προηγούμενη ημέρα της επιδιόρθωσης τον κ. Παπαπέτρου σχετικά με τη βλάβη και ότι παρουσίασε το τεκμήριο 4 για υπογραφή στον κ. Παπαπέτρου διότι γνώριζε και από την προηγούμενη επιδιόρθωση (που ήταν μόλις ένα μήνα πριν) ότι αυτός ήταν ο υπεύθυνος. Υπό αυτές τις συνθήκες, και δεδομένης της αποδοχής της μαρτυρίας των Μ.Ε.1 και Μ.Ε.2, η σημασία της υπογραφής του τεκμηρίου 4 υπό διαμαρτυρία και αμφισβήτηση δεν φαίνεται να επηρεάζει τα πράγματα. Καθ΄όσον μάλιστα το ζητούμενο ήταν η εξουσιοδότηση, ρητή ή εξυπακουόμενη, από την Εφεσείουσα για επιδιόρθωση της βλάβης, και όχι η εκ των υστέρων αντίδραση του κ. Παπαπέτρου όταν εκλήθη να υπογράψει το τιμολόγιο μετά από την επιδιόρθωση, η υπογραφή του τεκμηρίου 4 από τον κ. Παπαπέτρου, έστω και υπό διαμαρτυρία και αμφισβήτηση υπό την απειλή της αφαίρεσης των εξαρτημάτων που τοποθετήθησαν για επιδιόρθωση της βλάβης, θα έτεινε, αν τι, να ενισχύσει μάλλον παρά να μειώσει την άλλως προκύπτουσα κατάληξη ότι η Εφεσείουσα είχε εξουσιοδοτήσει την επιδιόρθωση της βλάβης.Εφ΄όσον δεν διαπιστώνουμε έρεισμα σε οποιοδήποτε από τους λόγους έφεσης, η έφεση αποτυγχάνει και απορρίπτεται με έξοδα.
Δ.
Δ.
Δ.
/ΚΧ"Π