ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(1999) 1 ΑΑΔ 640
28 Απριλίου, 1999
[ΝΙΚΗΤΑΣ, ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ/στές]
ΕΤΑΙΡΕΙΑ "GOODTONES LIMITED",
Εφεσείουσα,
ν.
ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ "A. PELEKANOS SIGNSWAY LIMITED",
Εφεσίβλητης.
(Πολιτική Έφεση Aρ. 9973)
Ευρήματα Δικαστηρίου — Εύρημα του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι παραγγελία για κατασκευή πινακίδων δόθηκε εκ μέρους ατόμων για λογαριασμό της εφεσείουσας εταιρείας και όχι για δικό τους λογαριασμό και κατέστησε την εταιρεία υπεύθυνη για την πληρωμή τους — Κρίθηκε ότι δεν υποστηρίζετο από την ενώπιον του Δικαστηρίου μαρτυρία.
Η εφεσίβλητη, εταιρεία κατασκευής και τοποθέτησης πινακίδων, είχε διευθυντή και μέτοχο τον Α. Πελεκάνο. Κατά τον Μάϊο του 1993 επισκέφθηκαν και συνάντησαν τον κ. Πελεκάνο στο εργαστήριο της εφεσίβλητης, ο Σ. Φλουρέντζου και κάποιος αρμένιος που ονομαζόταν Κάρελ. Ο κ. Κάρελ έδωσε παραγγελία για αριθμό πινακίδων για το εσωτερικό και εξωτερικό καταστήματος.
Το ερώτημα που απασχόλησε πρωτόδικα ως κύριο θέμα και είναι το μόνο θέμα που αφορά στην παρούσα έφεση είναι το κατά πόσο η παραγγελία δόθηκε από την εφεσείουσα εταιρεία, έτσι ώστε κατόπιν εκτέλεσης της παραγγελίας, να καθίσταται η εφεσείουσα υπεύθυνη για την πληρωμή της, ύψους £836,50.
Το Επαρχιακό Δικαστήριο απάντησε καταφατικά το ερώτημα και εξέδωσε απόφαση εναντίον της εφεσείουσας.
Σύμφωνα με την εκδοχή της εφεσίβλητης, ο κ. Κάρελ προέβη στην παραγγελία για λογαριασμό της εφεσείουσας. Όμως η εφεσείουσα αρνήθηκε οποιαδήποτε σχέση με την παραγγελία. Για την εφεσείουσα κατέθεσε ο κ. Γ. Κέϊ, ένας από τους διευθυντές και μετόχους της.
Ο συνήγορος της εφεσείουσας εισηγήθηκε κατ' έφεση ότι η μαρτυρία των Πελεκάνου και Φλουρέντζου η οποία πιστώθηκε ως αξιόπιστη όχι μόνο δεν μπορούσε να δικαιολογήσει το συμπέρασμα περί ευθύνης της εφεσείουσας αλλά τουναντίον κατέδειχνε ότι την ευθύνη έφερε προσωπικά ο κ. Κάρελ.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Προκύπτει σαφώς από τη μαρτυρία του κ. Φλουρέντζου ότι η παραγγελία δόθηκε όχι εκ μέρους της εφεσείουσας αλλά από τον ίδιο και τον κ. Κάρελ για δικό τους λογαριασμό, για σκοπούς δικής τους επιχείρησης και ότι την ευθύνη για την πληρωμή ανέλαβε προσωπικά ο κ. Κάρελ. Αυτή η μαρτυρία βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με τη μαρτυρία του κ. Πελεκάνου η οποία είχε ως συνισταμένη ότι η παραγγελία δόθηκε για λογαριασμό εταιρείας που εκπροσωπούσε ο κ. Κάρελ - όποια κι' αν ήταν η εταιρεία εκείνη - και όχι από τους ιδίους τους κ.κ. Κάρελ και Φλουρέντζου, για δικό τους λογαριασμό.
2. Το συμπέρασμα του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι η παραγγελία δόθηκε εκ μέρους και για λογαριασμό της εφεσείουσας παραμένει εντελώς ανεξήγητο. Ακόμα και αν η μαρτυρία επέτρεπε εύρημα ότι ο κ. Κάρελ παρέστησε στον κ. Πελεκάνο ότι έδιδε την παραγγελία εκ μέρους της εφεσείουσας, δεν υπάρχει καμιά ένδειξη ότι η εφεσείουσα τον εξουσιοδότησε για κάτι τέτοιο ή έστω ότι έδωσε τέτοια εντύπωση.
3. Η πρωτόδικη κατάληξη περί ευθύνης της εφεσείουσας δεν υποστηρίζεται από την προσαχθείσα μαρτυρία. Η αξίωση της εφεσίβλητης δεν αποδείχθηκε.
Η έφεση επιτράπηκε με έξοδα, τόσο πρωτόδικα όσο και κατ' έφεση.
Έφεση.
Έφεση από την εναγομένη εταιρεία εναντίον της απόφασης του Eπαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας (Mεττούρης, E.Δ.) που δόθηκε στις 31 Iανουαρίου, 1997 (Aγωγή Aρ. 3586/94) υπέρ της ενάγουσας εταιρείας-εφεσίβλητης και εναντίον της εναγομένης-εφεσείουσας για το ποσό των £836,50 πλέον τόκο λόγω εκτέλεσης παραγγελίας, που δόθηκε από την εναγομένη-εφεσείουσα στην ενάγουσα-εφεσίβλητη, για την κατασκευή και τοποθέτηση πινακίδων σε κατάστημα.
Α. Σ. Αγγελίδης, για την Eφεσείουσα.
Ν. Ανδρέου με Χρ. Δημητρίου, για την Eφεσίβλητη.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ.: Την απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Νικολάου, Δ..
ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ.: Απασχόλησε πρωτόδικα ως κύριο θέμα και είναι το μόνο στο οποίο αφορά η παρούσα έφεση το κατά πόσο παραγγελία η οποία δόθηκε στην εφεσίβλητη εταιρεία για την κατασκευή και τοποθέτηση πινακίδων σε κατάστημα στη Λάρνακα, δόθηκε από την εφεσείουσα εταιρεία έτσι ώστε, κατόπιν εκτέλεσης της παραγγελίας, να καθίσταται η εφεσείουσα υπεύθυνη για την πληρωμή της, ύψους £836.50. Το Επαρχιακό Δικαστήριο απάντησε το ερώτημα καταφατικά και επομένως εξέδωσε απόφαση εναντίον της εφεσείουσας.
Τις εργασίες της εφεσίβλητης διεξήγαγε ο Ανδρέας Πελεκάνος. Μαζί με τη σύζυγο και το παιδί τους ήταν οι μόνοι μέτοχοι, ενώ ο ίδιος ήταν ο μόνος διευθυντής. Κατά τον Μάϊο του 1993 επισκέφθηκαν και συνάντησαν τον κ. Πελεκάνο στο εργαστήριο της εφεσίβλητης στον Άγ. Δομέτιο, ο Σ. Φλουρέντζου, γνωστός του από πρόσφατη εκτελεσθείσα παραγγελία, και κάποιος αρμένιος που ονομαζόταν Κάρελ, τον οποίο του σύστησε ο κ. Φλουρέντζου. Ο κ. Κάρελ έδωσε τότε την επίδικη παραγγελία η οποία αφορούσε αριθμό πινακίδων για το εσωτερικό και το εξωτερικό καταστήματος. Τα όσα θα περιέχονταν στις πινακίδες απεικονίζονταν σε φυλλάδια που ο κ. Κάρελ παρέδωσε στον κ. Πελεκάνο. Στο άνω μέρος του σχεδίου αναγράφονταν οι λέξεις "Micromania" και "Multimedia" με μεγάλα γράμματα ενώ πιο κάτω, με μικρότερα, ήταν οι λέξεις "Computers" και "Bicycles". Ο κ. Κάρελ επίσης παρέδωσε στον κ. Πελεκάνο φωτογραφία της πρόσοψης του καταστήματος.
Σύμφωνα με την εκδοχή της εφεσίβλητης, ο κ. Κάρελ προέβη στην παραγγελία για λογαριασμό της εφεσείουσας. Όμως η εφεσείουσα αρνήθηκε ότι είχε οποιαδήποτε σχέση με την παραγγελία. Κατέθεσαν για την εφεσίβλητη ο κ. Πελεκάνος και ο κ. Φλουρέντζου. Για την εφεσείουσα κατέθεσε ο κ. Γ. Κέι, ένας από τους διευθυντές και μετόχους της. Το δικαστήριο συμπέρανε από τη μαρτυρία των πρώτων δύο, τους οποίους θεώρησε αξιόπιστους, ότι η παραγγελία δόθηκε από τον κ. Κάρελ εκ μέρους και για λογαριασμό της εφεσείουσας. Την αντίθετη εκδοχή, σε σχέση με την οποία κατέθεσε ο μάρτυρας της εφεσείουσας κ. Κέι, το δικαστήριο δεν την αποδέχθηκε. Σχημάτισε την εντύπωση ότι ο κ. Κέι "απέφυγε ν' αποκαλύψει την πραγματική αλήθεια" και ότι "όλη του η προσπάθεια έτεινε στο να βοηθήσει την Goodtones για ν' αποφύγει την εκπλήρωση των υποχρεώσεων της". Το δικαστήριο επέκρινε δε την εφεσείουσα διότι, ενώ στην υπεράσπιση προέβαλε ότι την παραγγελία την έδωσε όχι αυτή αλλά τρίτο πρόσωπο για δικό του λογαριασμό, εντούτοις στη δίκη απέφυγε, κατά την άποψη του δικαστηρίου, να αποκαλύψει "με θετικό και ξεκάθαρο τρόπο ποιο ήταν το εν λόγω τρίτο πρόσωπο".
Ο συνήγορος της εφεσείουσας εισηγήθηκε ότι η μαρτυρία η οποία πιστώθηκε ως αξιόπιστη όχι μόνο δεν μπορούσε να δικαιολογήσει το συμπέρασμα περί ευθύνης της εφεσείουσας αλλά τουναντίον κατέδειχνε ότι την ευθύνη την έφερε προσωπικά ο κ. Κάρελ. Παρέπεμψε προς τούτο σε σχετικά σημεία της μαρτυρίας. Ο συνήγορος της εφεσίβλητης με τη σειρά του μας παρέπεμψε και σε μερικά άλλα τα οποία, καθώς εισηγήθηκε, εξηγούσαν και υποστήριζαν την πρωτόδικη απόφαση.
Παραθέτουμε τις κυριότερες από τις αναφορές στο θέμα. Η πρώτη ήταν στην εξέταση του κ. Πελεκάνου. Το σχετικό απόσπασμα έχει ως εξής:
"Ε: Την παραγγελία ποιός σου την έδωσε;
Α: Ο Αρμένιος, ο κ. Κάρελ.
.....................................................................................................
Ε: Για λογαριασμό ποιού εκάμετε αυτή την παραγγελία;
Α: Εξεδόθηκε από τον Κάρελ για λογαριασμό της Μαϊκρομάνια, η οποία στεγάζεται κάτω από την εταιρεία Goodtones, κάτι τέτοιο.
Ε: Από πού γνωρίζεις αυτά τα γεγονότα που λές τώρα;
Α: Αφού μου τα είπε ο Κάρελ."
Παρατηρούμε ότι ο κ. Πελεκάνος εμφανίζει εδώ τον κ. Κάρελ ως αντιπρόσωπο όχι της εφεσείουσας εταιρείας "Goodtones" αλλά της "Μαϊκρομάνια η οποία στεγάζεται κάτω από την εταιρεία Goodtones, κάτι τέτοιο". Στην αντεξέταση ο κ. Πελεκάνος εξήγησε ότι δεν διερεύνησε την ιδιότητα του κ. Κάρελ μια και ο κ. Κάρελ είχε τα σήματα της εταιρείας:
"Ε: Γιατί δεν εκάμετε μια παραγγελία να υπογράψει ή έστω μια πρόχειρη συμφωνία, αφού δεν τον ήξερες;
Α: Δεν έχω τη συνήθεια να κάμνω αυτό το πράγμα. Ενόσω ήλθε με τα απαιτούμενα λόκος της εταιρείας, με τη φωτογραφία του και τα άλλα στοιχεία, ποτέ μου σε καμία μου παραγγελία δεν πήρα στοιχεία ή να με πληρώσει ως προκαταβολή. Σε κανένα πελάτη μου.
Ε: Μήπως δεν το έκαμες αυτό διότι ήξερες τον άλλο κύριο
που ήταν μαζί του;
Α: Μάλιστα."
Επισημαίνουμε ωστόσο ότι τα φυλλάδια και η φωτογραφία που ο κ. Κάρελ παρέδωσε στον κ. Πελεκάνο δεν συνδέθηκαν με οποιοδήποτε τρόπο με την εφεσείουσα είτε ως προς το περιεχόμενο τους είτε ως προς την προέλευση τους. Ερωτηθείς αν κατάλαβε για ποιό κατάστημα προορίζονταν οι πινακίδες, ο κ. Πελεκάνος τις συνέδεσε με την "εταιρεία του Κάρελ" γιατί, όπως εξήγησε, ο ίδιος ο κ. Κάρελ αυτό του ανέφερε:
"Ε: Κατάλαβες ποιό ήταν το κατάστημα;
Α: Το κατάστημα ήταν όπως μου ανέφερε την πρώτη φορά ο Κάρεν, αρχικά που ήρθε, ήταν δικό τους το κατάστημα.
Ε: Δικό τους, τι εννοείς δικό τους;
Α: Δικό της εταιρείας του Κάρεν.
Ε: Πού ήξερες για την εταιρεία εσύ;
Α: Ο ίδιος μου ανέφερε ότι είμαι από την εταιρεία αυτή και να μου κατασκευάσεις αυτές τις επιγραφές."
Ούτε σε αυτό το απόσπασμα δεν ταυτίζεται η "εταιρεία του Κάρελ" με την εφεσείουσα, ιδιαίτερα αν λάβουμε υπόψη την αρχική δήλωση του κ. Πελεκάνου, την οποία ήδη παραθέσαμε, ότι την παραγγελία ο κ. Κάρελ την έδωσε για λογαριασμό της "Μαϊκρομάνια". Όπως άλλωστε απεικονιζόταν στο φυλλάδιο, το περιεχόμενο του οποίου θα μεταφερόταν στις πινακίδες. Συνεχιζομένης όμως της αντεξέτασης δύο εβδομάδες αργότερα, ο κ. Πελεκάνος περιέγραψε τα πράγματα κάπως αλλοιώτικα. Αυτή τη φορά συνέδεσε την παραγγελία με την εφεσείουσα. Με τον εξής τρόπο:
"Το όνομα της εταιρείας που λέγω ότι μου χρωστά μου το είπε ο ίδιος ο Κάρεν που ήρθε μαζί με το Φλουρέντζου και μου είπε ότι είναι διευθυντής της Goodtones και μου το έγραψε θέμα, διότι τα εγγλέζικα μου είναι λίγα. Το όνομα της μου το έγραψε πάνω σε ένα χαρτί που ήταν εκεί. Έχει τρία χρόνια η υπόθεση. Τη συμφωνία που εκάμαμε δεν την εγράψαμε σε χαρτί. Ήταν προφορική. Μόνο το όνομα της εταιρείας έγραψε στο χαρτί."
Ο κ. Πελεκάνος φαίνεται να εννοούσε πως επειδή ο κ. Κάρελ του ανέφερε ότι ήταν διευθυντής της εφεσείουσας και του έγραψε το όνομα της σε χαρτί, καθίστατο αυτή υπεύθυνη. Εντούτοις στη συνέχεια, όταν του υποβλήθηκε ότι η εφεσείουσα δεν έδωσε τέτοια παραγγελία, ο κ. Πελεκάνος απάντησε δίνοντας πια έμφαση όχι στο όνομα της εφεσείουσας αλλά στο περιεχόμενο των πινακίδων, προφανώς ταυτίζοντας το εκ των υστέρων με τις δραστηριότητες της εφεσείουσας:
"Α. Είμαι βέβαιος ότι ο άνθρωπος αυτός, ο κ. Κάρεν μου παράγγειλε την παραγγελία για την εταιρεία αυτή διότι οι πινακίδες και το κείμενο αυτό αφορούσε για ποδήλατα, computers κ.λ.π."
Ο κ. Σ. Φλουρέντζου, δεύτερος μάρτυρας της εφεσίβλητης, περιέγραψε στην κύρια εξέταση του τις περιστάσεις της παραγγελίας ως εξής:
"Είχα πάει κοντά του μαζί με κάποιο κύριο που το μικρό του όνομα είναι Κάρελ. Η καταγωγή του είναι Αρμένιος και ένας εκ των διευθυντών της εταιρείας Goodtones Ltd. Είχαμε πάει μαζί στον κ. Α. Πελεκάνο για να του ζητήσουμε να μας κάνει κάτι ταπέλλες για κάποιο μαγαζί στη Λευκωσία. Το κατάστημα θα ήταν εμένα και του κ. Κάρελ υπό μορφή υποτυπώδους συνεταιρισμού.
......................................................................................................
Του είπα ότι με τον κύριο αυτό θα κάμουμε μια "Α" συνεργασία και θα θέλαμε να μας ετοιμάσει τις σχετικές πινακίδες. Εξ όσων θυμούμαι είχε ήδη ετοιμάσει ένα προσχέδιο ο κ. Κάρελ σχετικά με τον τρόπο κατασκευής και το μέγεθος των πινακίδων.........................................................................................
.......................................................................................................
Ο κ. Α. Πελεκάνος πρόθυμα είπε ότι θα μας εξυπηρετούσε και μας, είπε επίσης ότι η όλη εργασία θα στοίχιζε γύρω στις £700-£750. Η εντολή είχε δοθεί, για να γίνει η δουλειά, από τον κ. Κάρελ ο οποίος είπε ότι αναλαμβάνει και την ευθύνη της πληρωμής."
Σχετικά με το κατάστημα στο οποίο θα τοποθετούνταν οι πινακίδες ο κ. Φλουρέντζου εξήγησε ότι:
"Το κατάστημα αυτό δεν είχε λειτουργήσει για να υπάρχει διαχείρηση του. Τελικά οι ταπέλλες μπήκαν δύο στην πρόσοψη, μια στο πλάϊ και τρεις μέσα στο κατάστημα.....................
.......................................................................................................
Το κλειδί του καταστήματος το είχα εγώ και ο κ. Κάρελ, δηλαδή είχαμε από ένα κλειδί. Το κατάστημα ήταν ενοικιασμένο από εμένα."
Προκύπτει σαφώς από τη μαρτυρία του κ. Φλουρέντζου ότι η παραγγελία δόθηκε όχι εκ μέρους της εφεσείουσας αλλά από τον ίδιο και τον κ. Κάρελ για δικό τους λογαριασμό, για σκοπούς δικής τους επιχείρησης και ότι την ευθύνη για την πληρωμή την ανέλαβε προσωπικά ο κ. Κάρελ. Αυτή η μαρτυρία βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με τη μαρτυρία του κ. Πελεκάνου η οποία είχε ως συνισταμένη ότι η παραγγελία δόθηκε για λογαριασμό εταιρείας που εκπροσωπούσε ο κ. Κάρελ - όποια και αν ήταν η εταιρεία εκείνη - και όχι για τους ιδίους τους κ.κ. Κάρελ και Φλουρέντζου, για δικό τους λογαριασμό.
Παραμένει εντελώς ανεξήγητο το πώς το πρωτόδικο δικαστήριο εξήγαγε, με βάση την επί του θέματος μαρτυρία, την οποία παραθέσαμε, το συμπέρασμα ότι η παραγγελία δόθηκε εκ μέρους και για λογαριασμό της εφεσείουσας. Ακόμα και αν η μαρτυρία επέτρεπε εύρημα ότι ο κ. Κάρελ παρέστησε στον κ. Πελεκάνο ότι την παραγγελία την έδιδε εκ μέρους της εφεσείουσας, δεν υπάρχει καμιά ένδειξη ότι η εφεσείουσα παρέσχε οποιαδήποτε εξουσιοδότηση για κάτι τέτοιο ή έστω ότι έδωσε τέτοια εντύπωση.
Ο συνήγορος της εφεσίβλητης επικαλέστηκε κατά τη συζήτηση της έφεσης και τη μαρτυρία του κ. Κέι, μάρτυρα της εφεσείουσας, για να υποστηρίξει ότι η εφεσείουσα είχε σχέση με τις πινακίδες επειδή, όπως κατέθεσε ο κ. Κέι, υπήρξε μεταξύ της εφεσείουσας και του κ. Φλουρέντζου διαπραγμάτευση για κάποια συνεργασία. Παραθέτουμε το σχετικό μέρος:
"Ε: Ο κ. Σωτήρης Φλουρέντζου, με ποιόν είχε διαπραγματευθεί για τη συνεργασία, με εσάς, ή με οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο για την εταιρεία σας;
Α: Τί εννοείτε;
Ε: Με ποιό είχε κάμει τις διαπραγματεύσεις του, με εσάς ή με άλλο διευθυντή της εταιρείας;
Α: Όλη η εταιρεία είχε υπόψη τη συμφωνία.
Ε: Δηλαδή ποιός άλλος εκτός από εσάς;
Α: Οι άλλοι διευθυντές.
Ε: Ενοικιάστηκε κάποιο κατάστημα στη Λάρνακα για την εναγόμενη για να γίνει η συνεργασία;
Α: Ναι.
.....................................................................................................
Ε: Αυτή η συνεργασία με το Σωτήρη Φλουρέντζου δεν προχώρησε, έτσι;
Α: Μάλιστα δεν προχώρησε."
Παρατηρούμε, πρώτο, ότι τη μαρτυρία του κ. Κέι το πρωτόδικο δικαστήριο την απέρριψε στο σύνολο της και στήριξε τα ευρήματα του σε μόνο τη μαρτυρία των κ.κ. Πελεκάνου και Φλουρέντζου. Και, δεύτερο, ότι δεν υπάρχει οποιαδήποτε ένδειξη ότι η παραγγελία δόθηκε στο πλαίσιο συνεργασίας της εφεσείουσας με τον κ. Φλουρέντζο έτσι ώστε να υποδηλωνόταν συμφέρον της εφεσείουσας στην παραγγελία, με κάποια ίσως δυνατότητα σύνδεσης της με την παραγγελία. Τουναντίον, όπως ήδη αναφέραμε, προκύπτει από τη μαρτυρία του κ. Φλουρέντζου ότι η παραγγελία δόθηκε από τον ίδιο και τον κ. Κάρελ στο πλαίσιο αποκλειστικά δικής τους συνεργασίας και ότι την ευθύνη για την πληρωμή την ανέλαβε προσωπικά ο κ. Κάρελ.
Η πρωτόδικη κατάληξη περί ευθύνης της εφεσείουσας καθόλου δεν υποστηρίζεται από την προσαχθείσα μαρτυρία. Η αξίωση της εφεσίβλητης δεν αποδείχθηκε.
Η έφεση επιτρέπεται. Η πρωτόδικη απόφαση παραμερίζεται. Η αγωγή απορρίπτεται. Επιδικάζονται έξοδα, τόσο πρωτόδικα όσο και της έφεσης, υπέρ της εφεσείουσας.
H έφεση επιτρέπεται με έξοδα, τόσο πρωτόδικα όσο και κατ' έφεση.