|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ.1189/2003 )
14 Ιουνίου, 2004
[ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δικαστής.]
Αναφορικά με τα αρθρα 146 και 28 του Συντάγματος
1. ROLANDOS ENTERPRISES LTD
2. F.V. PANEL ADVERTISING LTD
Αιτήτριες,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΩΝ & ΕΡΓΩΝ
2. ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ
Καθ΄ ων η Αίτηση
_________________
Δ. Αμερικάνου για Γ. Γιάγκου & Σία
, για τις Αιτήτριες.Μ. Μαλαχτού-Παμπαλλή, Ανώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ΄ Ων η Αίτηση.
_________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Η θεραπεία που ζητείται με την Προσφυγή είναι η εξής:
"Δήλωση και/ή απόφαση του Δικαστηρίου ότι η απόφαση των καθ΄ων η αίτηση η οποία κοινοποιήθηκε στους αιτητές με επιστολη ημερομηνίας 9 Οκτωβρίου 2003 (Τεκμήριο 1) ότι το διαφημιστικό κατασκεύασμα των αιτητών:
Μία Πινακίδα διαστάσεων 4.40 Χ 3.30 στον αυτοκινητόδρομο Λάρνακας - Κοφίνου (Α5) Χ.Δ. 19 + 580
είναι τοποθετημένη κατά παράβαση των διατάξεων 18Δ, 18Ε και 18ΣΤ του Ν. 50(1)/2003 και/ή με την οποία τους καλούν εντός 30 ημερών από την επίδοση της πιο πάνω επιστολής να κατεδαφίσουν και/ή απομακρύνουν και/ή μετακινήσουν το πιο πάνω διαφημιστικό κατασκεύασμα που έχουν οι αιτητές στον αυτοκινητόδρομο Λάρνακας - Κοφίνου είναι άκυρη και χωρίς οποιοδήποτε νομικό αποτέλεσμα."
Η αναφερόμενη επιστολή της 9.10.2003 ανέφερε τα ακόλουθα:
"Σε συνέχεια της επιστολής μου με τον ίδιο αριθμό φακέλου και ημερομηνία 25 Σεπτεμβρίου, 2003, έχει εντοπιστεί ακόμα μία μεγάλη πινακίδα στον αυτοκινητόδρομο Κοφίνου - Λάρνακας (Α5) διαστάσεων 4.40Χ3.30 μ., Χ.Δ. 19+580 που είναι τοποθετημένες κατά παράβαση των διατάξεων του σχετικού Νόμου."
Η δε επιστολή της 25.9.2003 ανέφερε:
"Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 18Θ υπό αναφορά Νόμου παρακαλώ όπως εντός 30 ημερών από λήψη της παρούσης ειδοποίησης προχωρήσετε με την κατεδάφιση και απομάκρυνση των διαφημιστικών κατασκευασμάτων που είναι τοποθετημένα κατά παράβαση των διατάξεων 18Δ, 18Ε και 18ΣΤ σύμφωνα με την επισυνημμένη κατάσταση.
2. Σε περίπτωση που αρνηθείτε ή αμελήσετε ή παραλείψετε να συμμορφωθείτε με το περιεχόμενο της παρούσης ειδοποίησης δε θα έχω άλλη επιλογή από του να προχωρήσω με την κατεδάφιση ή/και απομάκρυνση ή/και μετακίνηση των πιο πάνω διαφημιστικών κατασκευασμάτων. Σημειώνεται ότι σε περίπτωση μη συμμόρφωσης θα επιβαρυνθείτε με όλα τα έξοδα για την κατεδάφιση ή/και μετακίνηση ή/και απομάκρυνση των υπό αναφορά διαφημιστικών κατασκευασμάτων ή/και αντικειμένων."
Είναι δεκτό από τη Δημοκρατία ότι η επιστολή της 9.10.2003, με την αναφορά της στην επιστολή της 25.9.2003, ουσιαστικά ενσωμάτωνε τα αναφερόμενα στην επιστολή της 25.9.2003 ως προς την πινακίδα η οποία αναφέρεται στην επιστολή της 9.10.2003 και την οποία αφορά η προσφυγή.
Με την ένσταση της η Δημοκρατία έθεσε ευθύς εξ αρχής προδικαστική ένσταση ότι η προσβαλλόμενη απόφαση δεν συνιστά εκτελεστή διοικητική πράξη που θα μπορούσε να ήταν το αντικείμενο προσφυγής. Εφ΄όσον το θέμα είναι θεμελιακό και αφορά δικαιοδοτική προϋπόθεση ως προς την καθόλου δυνατότητα προώθησης της προσφυγής, εδόθησαν οδηγίες όπως καταχωρηθούν αγορεύσεις επ΄αυτού ώστε να αποφασισθεί προδικαστικά. Στην αγόρευση της η ευπαίδευτη συνήγορος για τη Δημοκρατία εγείρει και πραγματεύεται και άλλο προδικαστικό θέμα, ότι οι Αιτήτριες εταιρείες δεν έχουν έννομο συμφέρον στην προσφυγή, θέμα το οποίο μπορεί να εξετασθεί αυτεπαγγέλτως από το Δικαστήριο, ο δε ευπαίδευτος συνήγορος για τις Αιτήτριες στη δική του αγόρευση απαντά τόσο ως προς την εκτελεστότητα όσο και ως προς το έννομο συμφέρον, ώστε το Δικαστήριο να είναι σε θέση να ασχοληθεί και με τα δύο αυτά προδικαστικά θέματα.
Προέχει βεβαίως το θέμα της εκτελεστότητας. Βάση για την εισήγηση της κας Μαλαχτού-Παμπαλλή συνιστά ο περί Οδικής Ασφάλειας (Τροποποιητικός) Νόμος του 2003 (Ν. 50(1)/2003) και δη το άρθρο 18Δ(2) το οποίο ορίζει:
"(2) Ανεξάρτητα από τις διατάξεις οποιουδήποτε άλλου νόμου, απαγορεύεται η τοποθέτηση διαφημιστικού κατασκευάσματος σε σημείο το οποίο απέχει λιγότερο από σαράντα (40) μέτρα από το πλησιέστερο προς αυτό όριο της λωρίδας κατάληψης αυτοκινητόδρομου ή δρόμου ταχείας κυκλοφορίας."
Καθ΄όσον, εισηγείται η κα Μαλαχτού-Παμπαλλή, η εν λόγω διαφημιστική πινακίδα είχε τοποθετηθεί σε σημείο που εμπίπτει στο όριο απαγόρευσης των 40 μ. του άρθρου 18Δ(2), υπήρχε νομοθετική υποχρέωση μετακίνησης της μέχρι την 1.10.2003 συμφώνως με το άρθρο 181Γ(2). Η υποχρέωση αυτή απέρρεε ευθέως από το νόμο και όχι από οποιαδήποτε απόφαση της διοίκησης, με αποτέλεσμα να εστερείτο εκτελεστότητας η προσβαλλόμενη με την προσφυγή ως απόφαση όπως περιείχετο στην επιστολή της 9.10.2003.
Η υποχρέωση μετακίνησης της πινακίδας λοιπόν ήδη υφίστατο όταν εστάλη η επιστολή της 9.10.2003 και ανεξάρτητα από αυτή ή οποιαδήποτε βούληση της διοίκησης. Η επιστολή της 9.10.2003 επομένως δεν διαφοροποιούσε την υφιστάμενη νομική κατάσταση των Αιτητριών ως προς τις νομικές υποχρεώσεις τους αλλά απλώς τους επεσήμανε αυτές και τις ενδεχόμενες συνέπειες. Η κα Μαλαχτού-Παμπαλλή με παραπέμπει συναφώς τόσο στην απόφαση Εταιρεία Αδελφοί Λανίτη Λτδ (Αρ. 1) ν. Δημοκρατίας (1999) 3 ΑΑΔ 496 όσο και στη νομολογία του Συμβουλίου Επικρατείας.Ο ευπαίδευτος συνήγορος για τις Αιτήτριες, αφού κάνει γενική αναφορά στη νομολογία ως προς τις αρχές που διέπουν το θέμα της εκτελεστότητας, εισηγείται ότι η επιστολή της 9.10.2003 συνιστούσε διαπιστωτική πράξη η οποία είχε το χαρακτηριστικό της εκτελεστότητας καθ΄όσον η αποστολή της ειδοποίησης σύμφωνα με το άρθρο 18Θ(1) ήταν απαραίτητη για να εφαρμοσθούν οι κυρώσεις που προβλέπονται στο άρθρο 18Θ(3) τα οποία προνοούν:
"18Θ.-(1) Σε περίπτωση ανέγερσης ή τοποθέτησης διαφημιστικού κατασκευάσματος κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 18Δ, 18Ε και 18ΣΤ του παρόντος Μέρους, ή σ περίπτωση τοποθέτησης αντικειμένου κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 18Ζ του παρόντος Μέρους, η αρμόδια αρχή μπορεί να επιδώσει στον ιδιοκτήτη του γραπτή ειδοποίηση με την οποία να τον καλεί να κατεδαφίσει ή να μετακινήσει ή να απομακρύνει το διαφημιστικό κατασκεύασμα ή το αντικείμενο μέσα σε εύλογη προθεσμία η οποία καθορίζεται ανάλογα με το είδος της κατασκευής και η οποία δεν μπορεί να είναι μακρότερη των
.................................. .................................................. ...............................
(3) Σε περίπτωση κατά την οποία το πρόσωπο προς το οποίο έχει επιδοθεί ειδοποίηση δυνάμει των διατάξεων του εδαφίου (1) αρνείται ή αμελεί ή παραλείπει να συμμορφωθεί προς το περιεχόμενο της ειδοποίησης μέσα στην προθεσμία που καθορίζεται σ΄αυτή, η αρμόδια αρχή μπορεί να προβεί σε κατεδάφιση ή απομάκρυνση ή μετακίνηση του διαφημιστικού κατασκευάσματος
ή του αντικειμένου, ανάλογα με την περίπτωση, και να απαιτήσει από το εν λόγω πρόσωπο την καταβολή όλων των εξόδων τα οποία συνεπάγεται η κατεδάφιση ή απομάκρυνση ή μετακίνηση................................... .................................................. ............................."
Με βρίσκουν σύμφωνο οι εισηγήσεις της Δημοκρατίας. Ο νόμος θέτει απαγορεύσεις πολλών μορφών στα άρθρα 18Β, 18Γ, 18Δ, 18Ε, 18ΣΤ, 18Ζ, που περιλαμβάνουν, στο άρθρο 18Δ(2), και την απαγόρευση τοποθέτησης διαφημίσεων εντός 40 μέτρων από τον αυτοκινητόδρομο. Παράβαση του νόμου καθίσταται αδίκημα σύμφωνα με το άρθρο 181Α στο οποίο προβλέπονται και οι ανάλογες ποινές. Στο άρθρο 181Α προβλέπεται επίσης η δυνατότητα έκδοσης από το Δικαστήριο διατάγματος για μετακίνηση της διαφήμισης σε περίπτωση καταδίκης. Είναι λοιπόν πρόδηλο ότι η παρανομία της ενέργειας που προβλέπεται στο άρθρο 18Δ(2), που είναι μάλιστα ποινικής φύσης, προκύπτει ευθέως από το νόμο και όχι από οποιαδήποτε ενέργεια της διοίκησης που θα συνέβαλλε στη συντέλεση της. Η παρανομία υφίσταται αν τα γεγονότα της υπόθεσης την εντάσσουν στα πλαίσια του άρθρου 18Δ(2).
Τα άρθρα 18Θ(1) και 18Θ(3) δεν διαφοροποιούν την κατάσταση. Η εξουσία που δίδεται στην αρμόδια αρχή για μετακίνηση παράνομων διαφημίσεων συναρτάται προς το δεδομένο της παρανομίας τους. Δεν είναι όμως η ειδοποίηση που προβλέπεται στο άρθρο 18Θ(1) που προσδιορίζει το παράνομο της διαφήμισης. Η διοίκηση, στέλλοντας ειδοποίηση δυνάμει του άρθρου 18Θ(1) πριν διαπιστωθεί δικαστικώς σε ποινική διαδικασία η παρανομία της διαφήμισης και ενεργώντας ακολούθως δυνάμει του άρθρου 18Θ(3) για μετακίνηση της διαφήμισης, αναλαμβάνει τον κίνδυνο να έχει η ίδια ενεργήσει παράνομα για μετακίνηση πινακίδας που, όπως μπορεί να προκύψει εκ των υστέρων, δεν ήταν παράνομη, και να υποστεί τις συνέπειες αδικοπραξίας. Η προσφυγή λοιπόν από τη διοίκηση στα άρθρα 18Θ(1) και 18Θ(3) δεν δημιουργεί έννομα αποτελέσματα που να δεσμεύουν το πρόσωπο που είναι υπεύθυνο για την πινακίδα ως προς το αν αυτή είναι παράνομη και τις συνέπειες της παρανομίας της. Η ενέργεια της διοίκησης στα πλαίσια των άρθρων 18Θ(1) και 18Θ(3) δεν ανήκει καν στη σφαίρα του δημοσίου δικαίου αλλά στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου. Το άρθρο 18Θ(3) απλώς δίδει στη διοίκηση το δικαίωμα να μετακινήσει τη διαφήμιση εφ΄όσον πρώτα αποστείλει ειδοποίηση όπως προβλέπει το άρθρο 18Θ(1), πάντοτε υπό την αίρεση ότι υφίστατο παρανομία. Αναλόγως λοιπόν, και το πρόσωπο το οποίο είναι υπεύθυνο για τη διαφήμιση μπορεί να λάβει κατάλληλα αστικά μέτρα εναντίον της διοίκησης, αν θεωρεί ότι η διαφήμιση δεν είναι παράνομη, για να την εμποδίσει να ενεργήσει σύμφωνα με το άρθρο 18Θ(3).
Στη βάση της θεώρησης αυτής, καθ΄όσον δηλαδή η προσβαλλόμενη ως απόφαση δεν συνιστά εκτελεστή διοικητική πράξη αλλά ούτε καν πράξη εμπίπτουσα στη σφαίρα του δημοσίου δικαίου, η προσφυγή δεν μπορεί να προωθείται και απορρίπτεται, χωρίς να χρειάζεται να εξετάσω την άλλη προδικαστική ένσταση ως προς την έλλειψη εννόμου συμφέροντος. Οι Αιτήτριες θα καταβάλουν £400 έξοδα στη Δημοκρατία.
Δ. Χατζηχαμπής
Δ.
/ΚΧ"Π