ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(1999) 3 ΑΑΔ 621
14 Σεπτεμβρίου, 1999
[ΠΙΚΗΣ, Π., ΑΡΤΕΜΗΣ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, ΚΡΟΝΙΔΗΣ, Δ/στές]
ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΥΓΕΙΑΣ,
2. ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗΣ,
Εφεσείοντες-Καθ' ων η αίτηση,
v.
VASSILIADES PHARMACIES LIMITED,
Εφεσιβλήτων-Αιτητών.
(Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 2363)
Ο περί Φαρμακευτικής και Δηλητηρίων Νόμος, Κεφ. 254 — Ελεγχόμενα φάρμακα — Επιτρέπεται η πώλησή τους εκτός φαρμακείου με απόφαση του Υπουργού Υγείας η οποία γνωστοποιείται και η οποία εκδίδεται μετά από γνωμοδότηση του Συμβουλίου Φαρμακευτικής — Το τελευταίο δεν έχει αποφασιστική αρμοδιότητα — Απόφαση σε αίτημα για πώληση φαρμάκου εκτός φαρμακείου που εκδίδεται από το Συμβούλιο Φαρμακευτικής δεν είναι εκτελεστή διοικητική απόφαση — Δεν υπόκειται σε αναθεώρηση βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος.
Ενώ πρωτοδίκως η απόφαση του Συμβουλίου Φαρμακευτικής να απορρίψει αίτημα των εφεσιβλήτων να πωλήσουν παρασκεύασμα εκτός φαρμακείων, ακυρώθηκε, κατ' έφεσιν στο στάδιο της ακρόασης έγινε αναφορά σε άλλη πρωτόδκη απόφαση, σύμφωνα με την οποία το Συμβούλιο Φαρμακευτικής δεν έχει αποφασιστική αρμοδιότητα και ως εκ τούτου, απόφασή του σε ένα τέτοιο αίτημα, στερείται εκτελεστότητας και δεν τυγχάνει αναθεώρησης.
Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, επιτρέποντας την έφεση, αποφάσισε ότι:
Στο χρόνο που μεσολάβησε μεταξύ της καταχώρησης της έφεσης και της ακρόασής της, εκδόθηκε στις 21.2.97, η πρωτόδικη απόφαση στη Vassiliades Pharmacies Limited ν. Δημοκρατίας κ.ά., Υπόθ. Αρ. 812/95. Στην απόφαση εξηγείται ότι η οδοντότσιχλα V6 περιλαμβάνεται στον πίνακα ελεγχομένων φαρμάκων, ο οποίος εκτίθεται στον περί του Πίνακος των Ελεγχομένων Φαρμακευτικών Σκευασμάτων Επικυρωτικόν Διάταγμα του 1970 (274/70), εκδοθέν βάσει του περί Φαρμάκων (Έλεγχος Ποιότητος, Προμήθειας και Τιμών) Νόμου του 1967 (Ν. 6/1967, όπως τροποποιήθηκε), γεγονός για το οποίο δεν υπάρχει αμφισβήτηση, οπόταν η διάθεσή του εκτός φαρμακείου απαγορεύεται, εκτός εάν επιτραπεί με γνωστοποίηση του Υπουργού, η έκδοση της οποίας διέπεται από το Άρθρο 4Α του νόμου. Παρέχεται εξουσία στον Υπουργό, μετά από γνωμοδότηση του Συμβουλίου Φαρμακευτικής, με γνωστοποίησή του να επιτρέψει τη διάθεση φαρμάκου εκτός Φαρμακείου. Το Δικαστήριο διαπίστωσε στη Vassiliades Pharmacies Limited ν. Δημοκρατίας (ανωτέρω), ότι, εφόσον το Συμβούλιο Φαρμακευτικής εστερείτο αποφασιστικής αρμοδιότητας να επιτρέψει την πώληση ελεγχόμενου φαρμάκου εκτός φαρμακείου, η απόφασή του δεν ήταν παράγωγος εννόμων αποτελεσμάτων, ρυθμιστικών των δικαιωμάτων των εφεσειόντων. Επομένως δε συνιστούσε εκτελεστή διοικητική δικαιοδοσία για την αναθεώρηση της οποίας θα μπορούσε να αναληφθεί δικαιοδοσία βάσει του Άρθρου 146.1 του Συντάγματος. Το Δικαστήριο παρέπεμψε στην υπόθεση Συμβούλιο Κεντρικών Σφαγείων ν. Ρωσσίδη (1996) 3 Α.Α.Δ. 39, όπου αποφασίστηκε ότι μεγάλη όσο και αν είναι η ανάγκη αποσαφήνισης του δικαίου και του πλαισίου λειτουργίας διοικητικού οργάνου, δεν είναι παραδεκτή η αναθεώρηση πράξεων ή αποφάσεών του που δεν είναι εκτελεστές με την έννοια που ενέχει ο όρος στο διοικητικό δίκαιο.
Η απόφαση που τέθηκε προς αναθεώρηση δεν είναι εκτελεστή. Δε δημιούργησε δικαιώματα ή υποχρεώσεις στη σφαίρα του δημοσίου δικαίου. Η απουσία των συστατικών εκτελεστής απόφασης, καταφαίνεται και από τη θεώρηση των νομικών αποτελεσμάτων που θα είχε ευνοϊκή απόφαση του Συμβουλίου Φαρμακευτικής για τους εφεσίβλητους. Η απόφαση δε θα τους παρείχε το δικαίωμα το οποίο διεκδικούσαν. Μόνο απόφαση του Υπουργού, και κατ' ακολουθία γνωστοποίησής της θα μπορούσε να το παράσχει.
H έφεση επιτρέπεται χωρίς έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Vassiliades Pharmacies Ltd ν. Δημοκρατίας κ.ά., Υπόθ. Αρ. 812/95, ημερ. 21/2/97,
Συμβούλιο Kεντρικών Σφαγείων ν. Ρωσσίδη (1996) 3 Α.Α.Δ. 39.
Έφεση.
Έφεση εναντίον της απόφασης Δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου Κύπρου (Χρυσοστομής, Δ.) που δόθηκε στις 24/9/96 (Προσφυγή Αρ. 143/95) με την οποία έγινε παραδεκτή η προσφυγή των εφεσιβλήτων εναντίον της απόφασης των εφεσειόντων να μην επιτρέψουν την πώληση της οδοντοτσίχλας V6 εκτός φαρμακείων.
Ε. Νικολαΐδου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας Α΄, για τους Εφεσείοντες-Καθ' ων η αίτηση.
Μ. Καλλίγερου για Α. Μουσιούττα, για τους Εφεσίβλητους-Αιτητές.
Cur. adv. vult.
ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Γ. Μ. Πικής, Π.
ΠΙΚΗΣ, Π.: Τα ακόλουθα είναι τα γεγονότα που αποτέλεσαν το υπόβαθρο και καθόρισαν το αντικείμενο της διαφοράς η οποία αποτέλεσε το επίδικο θέμα της προσφυγής των εφεσιβλήτων.
Με αίτημά τους στο Συμβούλιο Φαρμακευτικής, οι εφεσίβλητοι ζήτησαν όπως το παρασκεύασμα, γνωστό ως οδοντότσιχλα V6, συμπεριληφθεί στον κατάλογο των φαρμάκων που μπορεί να διατεθούν εκτός φαρμακείου. Θεμελίωσαν το αίτημά τους στις πρόνοιες του άρθρο 4Α του περί Φαρμακευτικής και Δηλητηρίων Νόμου, Κεφ. 254, (όπως τροποποιήθηκε από το Ν.59/62) - ο «νόμος» - οι οποίες παρέχουν εξουσία στον αρμόδιο Υπουργό μετά από γνωμοδότηση του Συμβουλίου Φαρμακευτικής να επιτρέψει, με γνωστοποίησή του, την πώληση φαρμάκου εκτός φαρμακείου.
Το Συμβούλιο Φαρμακευτικής απέρριψε το αίτημα με το ακόλουθο δικαιολογητικό:
«Αναφέρομαι στην επιστολή σας ημερομηνίας 21.4.1994 σχετικά με το προϊόν V6 και επιθυμώ να σας πληροφορήσω ότι το Συμβούλιο Φαρμακευτικής αποφάσισε όπως μη επιτρέψει την πώληση της τσίκλας V6 εκτός φαρμακείων διότι η σταθερότητα του δραστικού συστατικού πέραν των 31°C δεν είναι ικανοποιητική. Τα φαρμακεία διαθέτουν κλιματισμό και η θερμοκρασία δεν υπερβαίνει τους 27°C.»
Οι εφεσίβλητοι προσέφυγαν στο Δικαστήριο εξαιτούμενοι την ακύρωση της προειρημένης απόφασης του Συμβουλίου Φαρμακευτικής. Οι εφεσείοντες αμφισβήτησαν το παραδεκτό της προσφυγής. Υπέβαλαν ότι η προσβαλλόμενη απόφαση δεν είναι εκτελεστή. Το Δικαστήριο απέρριψε την ένσταση και χώρησε στην αναθεώρηση της απόφασης, την οποία ακύρωσε για δύο λόγους. Αφενός διότι προσμέτρησε στη λήψη της απόφασής του εξωγενές στοιχείο, δηλαδή «η σταθερότητα συστατικού του επίδικου σκευάσματος», και αφετέρου διότι η αιτιολογία εμπεριείχε σφάλμα το οποίο προέκυψε από πλάνη ως προς τα ουσιώδη γεγονότα, συγκεκριμένα εκείνα που αφορούσαν τη δυνατότητα εξασφάλισης του αναγκαίου κλιματισμού σε υποστατικά άλλα από φαρμακεία.
Με την έφεση προσβάλλεται τόσο η απόφαση ως προς το παραδεκτό της προσφυγής όσο και οι διαπιστώσεις για το ανυπόστατο της απόφασης.
Στο χρόνο που μεσολάβησε μεταξύ της καταχώρησης της έφεσης και της ακρόασής της, εκδόθηκε στις 21.2.1997, η πρωτόδικη απόφαση στη Vassiliades Pharmacies Limited v. Δημοκρατίας κ.ά. Υπ. αρ. 812/95, (απόφαση Νικολάου, Δ.), ο λόγος της οποίας διΐσταται ως προς την υπόσταση και συναφώς το παραδεκτό αναθεώρησης της απόφασης του Συμβουλίου Φαρμακευτικής. Στην απόφαση εξηγείται ότι η οδοντότσιχλα V6 περιλαμβάνεται στον πίνακα ελεγχομένων φαρμάκων, ο οποίος εκτίθεται στο περί του Πίνακος των Ελεγχομένων Φαρμακευτικών Σκευασμάτων Επικυρωτικόν Διάταγμα του 1970 (274/70), εκδοθέν βάσει του περί Φαρμάκων (Έλεγχος Ποιότητος, Προμήθειας και Τιμών) Νόμου του 1967 (Ν. 6/1967, όπως τροποποιήθηκε), γεγονός για το οποίο δεν υπάρχει αμφισβήτηση. οπόταν η διάθεσή του εκτός φαρμακείου απαγορεύεται, εκτός εάν επιτραπεί με γνωστοποίηση του Υπουργού, η έκδοση της οποίας διέπεται από το άρθρο 4Α του νόμου. Παρέχεται εξουσία στον Υπουργό, μετά από γνωμοδότηση του Συμβουλίου Φαρμακευτικής, με γνωστοποίησή του να επιτρέψει τη διάθεση φαρμάκου εκτός φαρμακείου. Το Δικαστήριο διαπίστωσε στη Vassiliades Pharmacies Limited v. Δημοκρατίας (ανωτέρω), ότι, εφόσον το Συμβούλιο Φαρμακευτικής εστερείτο αποφασιστικής αρμοδιότητας να επιτρέψει την πώληση ελεγχόμενου φαρμάκου εκτός φαρμακείου, η απόφασή του δεν ήταν παράγωγος εννόμων αποτελεσμάτων, ρυθμιστικών των δικαιωμάτων των εφεσειόντων. Επομένως δεν συνιστούσε εκτελεστή διοικητική απόφαση για την αναθεώρηση της οποίας θα μπορούσε να αναληφθεί δικαιοδοσία βάσει του Άρθρου 146.1 του Συντάγματος. Το Δικαστήριο παρέπεμψε στη Συμβούλιο Κεντρικών Σφαγείων v. Ρωσσίδη (1996) 3 Α.Α.Δ. 39, όπου αποφασίστηκε ότι μεγάλη όσο και αν είναι η ανάγκη αποσαφήνισης του δικαίου και του πλαισίου λειτουργίας διοικητικού οργάνου, δεν είναι παραδεκτή η αναθεώρηση πράξεων ή αποφάσεών του που δεν είναι εκτελεστές με την έννοια που ενέχει ο όρος στο διοικητικό δίκαιο.
Και τα δύο μέρη αποδέχονται ως ορθή την προσέγγιση και θέση του Δικαστηρίου στη Vassiliades Pharamacies Ltd. v. Δημοκρατίας (ανωτέρω). Με αυτό υπόψη ζήτησαν τον παραμερισμό της πρωτόδικης απόφασης και την απόρριψη της προσφυγής ως απαράδεκτης.
Συμφωνούμε ότι η απόφαση που τέθηκε προς αναθεώρηση δεν είναι εκτελεστή. Δεν δημιούργησε δικαιώματα ή υποχρεώσεις στη σφαίρα του δημοσίου δικαίου. Η απουσία των συστατικών εκτελεστής απόφασης καταφαίνεται και από τη θεώρηση των νομικών αποτελεσμάτων που θα είχε ευνοϊκή απόφαση του Συμβουλίου Φαρμακευτικής για τους εφεσίβλητους. Η απόφαση δεν θα τους παρείχε το δικαίωμα το οποίο διεκδικούσαν. Μόνο απόφαση του Υπουργού, και κατ' ακολουθία γνωστοποίησή της θα μπορούσε να το παράσχει.
Δεν αποφαινόμεθα, και αυτό πρέπει να διευκρινιστεί, ότι απόφαση του Υπουργού, αρνητική για την έκδοση γνωστοποίησης θετικής για τους εξαιτούμενους την έκδοσή της, δεν θα υπόκειτο σε αναθεώρηση. Ούτε εκφέρουμε άποψη ως προς τη διαδικασία η οποία πρέπει να ακολουθείται για την προώθηση αιτημάτων τα οποία υποβάλλονται στο Συμβούλιο Φαρμακευτικής, στην αρμοδία για έκδοση γνωστοποίησης αρχή, δηλαδή τον Υπουργό. Η απόφασή μας περιορίζεται στη διαπίστωση ότι η απόφα-ση που τέθηκε με την προσφυγή προς αναθεώρηση δεν ήταν εκτελεστή.
Με αυτές τις διευκρινίσεις υπόψη γίνεται δεκτό το κοινό αίτημα για αποδοχή της έφεσης. Η έφεση επιτρέπεται, η πρωτόδικη απόφαση παραμερίζεται και η προσφυγή απορρίπτεται. Δεν εκδίδεται διαταγή για έξοδα πρωτοδίκως και κατ' έφεση, ως η συμφωνία των διαδίκων.
H έφεση επιτρέπεται χωρίς έξοδα.